Boekverslag: Nooit meer slapen
1) Het genre is een beetje dat van een naturealistsiche roman,
het ongeloof tot oprecht handelen komt regelmatig naar voren. Ook
het falen van Alfred staat eigenlijk al vast omdat zijn vader ook
heeft gefaald.
2a) De Nederlandse geoloog Alfred Issendorf onderneemt met zijn
????n jaar oudere Noorse vriend Arne en twee andere Noorse geologen
een expeditie door Finnmarken. Alfred wil een hypothese van zijn
hoogleraar Sbbelee bewijzen, daardoor naam maken in de wetenschap
en zo tevens zijn vader rehabiliteren, die bij een expeditie van
biologen verongelukt is. De hypothese luidt, dat bepaalde ronde
gaten en de bodem, die voor doodijsgaten werden gehouden,
ontstaan zijn door de inslag vvan meteorieten. Voor zijn onder?zoek heeft Alfred luchtfoto's nodig van het gebied. Die hoopt hij
te krijgen van de Noorse professor Sibbelee. Deze heeft Alfred
per brief ge??ntroduceerd bij Nummedal, die zijn medewerking heeft
toegezegd. Bij de aankomst van Alfred in Oslo zegt Nummedal dat
de luchtfoto's niet op zijn instituut aanwezig zijn. Hij verwijst
Alfred naar de geologische dienst in Drontheim, maar ook daar
blijken ze onvindbaar, mede door de verhuizing van het instituut.
Zonder luchtfoto's gaat Alfred nu met Arne, Mikkelsen en Qvigstad
op weg. Door gebrek aan training kan hij ondanks uiterste
krachtsinspanningen nauwelijks meekomen. De tocht wordt een ware
marteling voor hem, ook al omdat hij 's nachts geen oog dichtdoet
vanwege de muggen die hem aanvallen. Onderweg ontdekt hij dat
Mikkelsen de luchtfoto's heeft die hij zou moeten hebben. Nu
verdenkt hij Nummedal ervan Mikkelsen en Qvigstad te hebben
uitgezonden om hem voor te zijn. Hij mag van Mikkelsen de lucht?foto's bestuderen, maar er blijkt niets op te staan dat de
theorie van Sibbelee zou kunnen ondersteunen. Nu ziet Alfred in
dat hij ten onrechte is afgereisd naar Noorwegen en dat hij eerst
de foto's had moeten bestuderen en niet Sibbelee zomaar had
moeten geloven. Qvigstad en Mikkelsen gaan nu op eigen
gelegenheid verder. Later raakt Alfred door het verkeerd
aflezen van een mooi en duur kompas dat hij van zijn zus had
gekregen Arne kwijt. Alfred vindt Arne echter wel terug, maar
Arne is dood door de val van een rots. Hier geeft Alfred zijn
pogingen op en vertrekt hij. Als hij weggaat hoort hij echter een
harde klap en ziet hij een lichtflits. Als hij dan in het
vliegtuig zit leest hij een krant waarin staat dat er een
meteoriet is ingeslagen. Thuis krijgt hij van zijn moeder een
stel manchetknopen van twee doorgezaagde stukjes meteoriet. Zijn
moeder had ze voor zijn promotie willen geven, maar dit gaat nu
niet door.
3a) Alfred Issendorf, de hoofdpersoon, is 25 jaar en heeft
geologie gestudeerd, hij probeert nu doctor te worden door middel
van een expeditie. Hij wilde eigenlijk fluitist worden, maar zijn
moeder wilde dat hij revanche zou nemen op zijn vader die bij een
expeditie omgekomen is. Alfred houdt veel van zijn moeder en wil
haar graag tevreden stellen. De studie en de wetenschap zijn voor
Alfred dus geen doel maar een middel om zijn moeder tevreden te
stellen. Hij zal en moet zich door die wetenschap bewijzen voor
zijn moeder, door te worden wat zijn vader had moeten zijn. Hij
wil zich echter niet aan zijn vader binden, want hij is bewust
geen bioloog geworden. Zijn collega?geologen ziet hij of als?v?gevaarlijke concurrenten, of als meerwaardigen. Hij maakt tijdens
de reis de hele ontwikkeling door die volgens hem de hele
mensheid heeft doorgemaakt, die van het tweede naar het derde
stadium, van het geloof in de mogelijkheid van
zelfverwerkelijking naar de vervreemding en versplintering van
het eigen ik, de fundamentele twijfel aan het "zelf".
4) Tussen de hoofdstukken zitten tijdsprongen, voor de rest is
het een chronologisch verhaal, met weinig flashbcks of
verdichtingen.
5) Het verhaal speelt zich grotendeels af in de hooglanden van
Noorwegen, waar de expeditie naar de bestemming gaat. Het is een
bosrijke omgeving, dit is van belang omdat als de omgeving kaal
was geweest, de veronderstelde meteorietgaten van verre zichtbaar
zouden kunnen zijn.
6) De monoloog komt vrij veel voor, het is in de ik?vorm
geschreven en de hoofdpersoon maakt een belangrijke ontwikkeling
in zijn leven door. Hierdoor overpeinst hij veel en praat hij in
gedachten tegen zichzelf.
7) Thema is een mislukte expeditie
motieven: oedipus, falen in het leven, rivaliteit, muggen.
8) Het verhaal is opgedeeld in hoofdstukken, die op hun beurt
weer onderverdeeld zijn in episodes.
de opening is midden in de handeling en het einde is gesloten,
dan gaat Alfred naar huis.
9) De titel valt te verklaren als Alfred Arne terugvindt, hij
denkt dan, als hij arne ziet liggen: "dit is geen slapen, dit is
nooit meer slapen", dit duidt op de dood van Arne, het lijkt niet
of arne slaapt, maar hij zal nooit meer slapen. Het slaat ook op
het feit dat arne tijdens de expeditie steeds wel goed sliep en
Alfred niet, omdat hij werd geplaagd door de muggen.
Willem Frederik Hermans wordt op 1 september 1921 geboren in het Diaconessenhuis aan de Overtoom in Amsterdam. Hij groeit op in een Amsterdams onderwijzersgezin. Zijn oudere zus is hem, vooral door zijn vader, altijd tot voorbeeld gesteld, maar Hermans blijft in haar schaduw staan. Zijn vader zegt hem dat hij niets kan, dat hij meer op zijn zus Corry zou moeten lijken. Hij haat haar. Zijn zus zal slechts 21 jaar oud worden. Als de Duitsers in mei 1940 Nederland binnenvallen, plegen zij en haar neef Piet Blind, met wie ze een geheime relatie had, zelfmoord. Deze gebeurtenis verandert zijn leven in meerdere opzichten. Hij is 18 als ze sterft en vanaf dat moment komt een einde aan zijn jeugd. De dood van zijn zus markeert ook een ander punt: de oorlog. Op het moment dat Nederland capituleert pleegt zij zelfmoord. Het zou goed kunnen dat dit voor de jonge Hermans aanvoelde als verraad. Als het erop aankomt, geeft zij op. De oorlogsjaren en de zelfmoord van zijn zus versterken het beeld dat hij van de wereld heeft: dat de wereld chaotisch is.
Boek informatie
- Nooit meer slapen
- Willem Frederik Hermans
- Nederlands
Handige opties
- Meer boeken van:Willem Frederik Hermans