Boekverslag: Het jaar van de kreeft
Titel: Het Jaar van de Kreeft
Waardering: 3
Ondertitel: Een romance
Motto: Incertitude, ? mes d?lices,
vous et moi nous nous en allons
comme s'en vont les ?crevisses
? reculons, ? reculons.
Apollinaire
Verklaring: Er zijn verschillende verklaringen voor de titel te geven. Het jaar van de kreeft slaat in letterlijke zin op het jaar dat Pierre en Toni met elkaar doormaken. Het sterrenbeeld van Toni is ook kreeft. Ze heeft volgens Pierre alle typische eigenschappen van een kreeft. Ze is veranderlijk en onzeker. In het Engels betekent het sterrenbeeld kreeft Cancer, ofwel kanker. Toni sterft uiteindelijk aan kanker.
Het motto is heb ik vertaald. Met excuses voor eventuele taalfouten. Veranderlijkheid, o mijn genoegens, jij en ik wij gaan erheen zoals de rivierkreeften erheen gaan, achteruit, achteruit.
Ik denk dat het motto slaat op de relatie van Toni en Pierre. Ondanks dat ze van elkaar houden, blijft hun relatie vrij oppervlakkig. Toni is erg wispelturig en veranderlijk van aard. Stilstand is achteruitgang en rivierkreeften bewegen zich ook achteruit voort. Het motto kan ook slaan op de fysieke toestand van Toni. Naarmate het boek vordert wordt ze steeds zieker en zwakker. Hun relatie gaat dus eigenlijk ook achteruit.
Opbouw: Het boek is opgebouwd uit 6 hoofdstukken. Het eerste heet Winter, het tweede Lente, het derde Zomer, het vierde Herfst en het vijfde weer Winter. Het zesde hoofdstuk heet Kaa. Deze titels geven de ontwikkeling van de relatie tussen Pierre en Toni aan. In de winter ontmoeten zij elkaar en leggen zij de eerste contacten. In de lente bloeit hun relatie op, in de zomer komt deze volledig tot bloei. In de winter begint de relatie de eerste barstjes te vertonen. Toni keert terug bij Karel en gaat andere contacten aan. In Kaa is Pierre getrouwd met Antje en gaat Toni dood.
Beginzin: Het meisje rook naar jodiumtinctuur toen zij langs Pierre schoof en vooroverboog bij de schminktafel waar Daan zijn spulletjes had gerangschikt.
Slotzin: "Ajax! Ajax! Ajax!" Zoals vroeger. "Ajax wint de Wereldcup!" zong Pierre en Muisje viel in. Zij zongen het samen luidkeels. Tot Muisje hem heel dicht naderde. Toen greep Pierre een handvol van haar krullen. Muisje gilde. Hij trok het gezicht vlak tegen zich aan tot hij de pupillen van haar moeder zag in haar opengesperde, wijde ogen. Toen vluchtte Pierre, in het zonlicht, verblind.
Belangrijkste personen: Pierre Diederich is een geslaagde zakenman. Hij is de financieel adviseur van Daan. Via hem ontmoet hij Toni. Toni is een kapster in het revue-wezen, of wat daarvoor doorgaat. Ze is geen schoonheid, maar haar onvolkomenheden ontroeren Pierre juist. Zij wekte verdriet in hem, tederheid, en tegelijkertijd was zij een vreemdelinge waarvan de eigengereide geslotenheid hem ergerde en verwarde. Al snel blijkt dat Toni in sexueel opzicht frigide is. Ze herinnert zich slechts ??n keer klaargekomen te zijn, toen haar echtgenoot, Karel, haar ontmaagdde. Alhoewel het verhaal voornamelijk vanuit het oogpunt van Pierre gezien wordt, krijg je als lezer het gevoel dat je Toni veel beter leert kennen dan Pierre. Zij wordt neergezet als een fascinerende vrouwenfiguur. Ze is een wat schonkige, brutale, niet eens mooie maar wel aandoenlijke meisjesfiguur met een paradoxale levensdrift: hunkeren naar liefde en regelmaat, en deze masochistisch afwijzen zo gauw ze zich voordoen. Ze is een typische Kreeft, wispelturig en veranderlijk als het weer. Ze houdt zoveel van Pierre omdat hij haar kan geven wat zovelen voor hem niet konden, namelijk het lichamelijke genot binnen een relatie.
Thema: Dit boek is in eerste instantie een liefdesverhaal, een romance. De relatie tussen Pierre en Toni is het centrale thema in dit boek. Iets dieper gezien is het een verhaal over een onbereikbare liefde. Toni hunkert naar liefde, maar als ze die liefde eenmaal gevonden heeft wijst ze hem ook weer af. Ze is wispelturig, weet niet wat ze wil. Als Pierre getrouwd is, sterft Toni. Hij houdt dus altijd een soort leegte in zijn leven, kan in zijn huwelijk het absolute geluk maar niet vinden.
Verwachting vooraf: Ik wist vooraf al dat dit boek over een liefde tussen een zieke vrouw en een man ging. Ik dacht dat dit boek een beetje op Turks Fruit zou lijken, alleen dan minder grof en veel mooier en met meer stijl.
Waardering achteraf: Toen ik dit boek aan het lezen was had ik een beetje een tegenstrijdig gevoel. Moet ik dit verhaal nu mooi vinden of juist grof? De stijl en de directheid waarmee Claus dit verhaal verteld is weliswaar iets subtieler dan de manier waarop Wolkers Turks Fruit verteld, maar het komt in principe op hetzelfde neer. Vooraf dacht ik dat dit een mooi liefdesverhaal zou zijn, en dit is ook wel zo, maar ik had meer stijl en klasse verwacht van Claus. Hij is toch wel vrij grof en dat viel mij dus tegen. Maar misschien had ik ook wel te hoge verwachtingen vooraf. Toch vind ik dit boek een mooi verhaal, met boeiende personages en interessante ontwikkelingen. Het heeft zeker meer stijl dan Turks Fruit, wat eigenlijk een beetje ordinair is, terwijl dit boek nog net aan de goede kant van het lijntje verkeert.
Meest boeiende: Ik vond de wispelturigheid en besluiteloosheid van Toni het meest boeiende aan dit verhaal. De manier waarop zij zich telkens weer van Pierre afkeert is aan de ene kant aandoenlijk, maar aan de andere kant ook weer heel verdrietig.
Vergelijking: Ik vind dit boek enorm veel lijken op Turks Fruit van Jan Wolkers. De stijl komt grotendeels overeen. Toch moet ik zeggen dat de stijl van Claus mij erg is tegengevallen. Van Wolkers wist ik vooraf dat hij een vrij grove stijl had, maar het taalgebruik van Claus liegt er ook niet om. Toch is dit boek mooier dan Turks Fruit. De liefde wordt in dit boek mooier beschreven dan in Turks Fruit.
Ik vind dit boek een mooie romance, die echter soms iets te grof wordt beschreven.
Hugo Claus wordt geboren te Brugge op 5 april 1929. Hij verblijft vanaf zijn 18 maanden tot 11-jarige leeftijf in een pensionaat. Hij woont thuis van 1940 tot 1946. Hij verlaat het ouderlijk huis en de school en maakt reizen naar verschillende landen. Van 1950 tot 1953 woont hij in Parijs waar hij in contact komt met surrealisme (1), existentialisme (2) en Cobramodernisme (3). Van 1953 tot 1955 verblijft hij in Rome in het filmmilieu. In 1955 huwt hij met de filmactrice Elly Overzier, met wie hij in Gent gaat wonen (tot 1965). Vervolgens neemt hij gedurende vijf jaar zijn intrek op een boederij in de Vlaamse Ardennen. In 1970 gaat hij in Amsterdam wonen, waar hij een verhouding heeft met de actrice Kitty Courbois. Van 1973 tot 1978 woont hij in Parijs samen met de actrice Sylvia Kristel. Uiteindelijk verhuist hij opnieuw naar Gent. Hij huwt in 1993 met Veerle De Wit.
Boek informatie
- Het jaar van de kreeft
- Hugo Claus
- Vlaams
Handige opties
- Meer boeken van:Hugo Claus