Werkstuk: Un sac de billes
Voorbereidingsfase:
1 Het meest aangrijpende aan oorlog vind ik dat veel kleine kinderen er de dupe van worden, terwijl ze vaak nog niet eens snappen wat oorlog is.
Het ziet er zo zielig uit als een klein kind te horen krijgt dat hij opeens niet meer met dat ene vriendje mag spelen, omdat deze bijvoorbeeld joods is.
2
? Dood
? Verdriet
? Angst
? Verlies (van familie of vrienden)
? Bombardementen
? Concentratiekampen
? Hongersnood
? Vluchtelingen
? Onderduiken
? Bevrijding
3
? Vertrouwen
? Contact hebben met elkaar
? Kunnen praten
? Elkaar accepteren
? Elkaar de ruimte geven
? Familieliefde
4
? Verdriet
? Haat
? Dood
? Bedrog
? Pijn
? Mishandeling
? Psychische problemen
5a
? Het niet accepteren van andere geloven
? Land willen veroveren
? Jaloezie
? ?
? ?
? ?
5b
? doden
? economische instorting
? psychische roblemen
? hongersnood
? familie verlies
? kindersterfte
Verwerkingsfase:
1
2 Sympathieke persoon:
Ik vind Albert heel erg sympathiek als hij zijn broer Henri probeert te beschermen, door tegen de gendarmes te zeggen dat zijn broer niet thuis is, terwijl deze binnen zit.
Citaat: Albert c?est moi, mais mon fr?re n?est pas l?. Il avait du r?flexe, Albert. S?ils ?taient venus les chercher, Henri avait une petite chance de s?en tirer. J?ai vu Henri se retirer silencieusement jusqu?? la chambre o? il a attendu, pr?t ? glisser sous le lit. (blz 20 regel 2)
Onsympathieke persoon:
Ik vind de pater die Joseph geschiedenis geeft heel onsympathiek. Tijdens de les slaat hij Joseph over met de vragen stellen. En hij geeft Joseph het gevoel dat hij niet meer meetelt als de pater hem geen straf geeft voor het laten vallen van zijn lei.
Citaat: La premi?re heure, c??tait la g?o. ?a faisait longtemps qu?il ne m?avait plus interrog?. Il a promen? son regard sur nous comme tous les martins, mais il ne s?est pas arr?t? sur moi. Ses yeux ont gliss? et c?est Raffard finalement qu?il a interrog?. (blz 9 regel 3)
J?ai pos? mon ardoise sur le coin de la table, je l?ai pouss?e un peu et elle est tomb?e par terre: Braoum! Il ?crivait au tableau et s?est retourn?. Il a regard? l?ardoise par terre, puis moi. Tous les autres nous fixaient. M. Boulier m?a regard? longtemps et puis son regard est devenu vide, compl?tement vide. Lentement, il est all? ? la carte murale de France et nous a montr? une ligne qui descendait de Lyon ? Avignon et il a dit. (blz 9 regel 21)
3 Na een paar dagen uitgerust te hebben in de boerderij, gaan Joseph en Maurice weer verder op hun tocht. Samen met de boer reizen ze verder, deze moest immers toch die kant op om zijn vee in veiligheid te brengen (zo dicht bij de grens krijgt hij anders zeker problemen). Na twee dagen komen ze tegen de avond aan in Toulouse, waar de boer ze meeneemt naar zijn neef. Hier regelt hij een slaapplaats voor ze en geeft hij zijn vee af. De volgende dag vertrekken ze om 11 uur ?s avonds uit Toulouse. Ze proberen zo min mogelijk op te vallen en maken geen onnodige geluiden, zodat ze de stad ongezien kunnen verlaten. Aan het begin van hun reis is de weg nog verhard en kunnen ze aardig doorstappen. Maar na enkele uren is het wegdek zo slecht geworden dat ze amper vooruitkomen, dus besluiten ze te gaan liften. Dat valt nog niet mee, pas tegen de ochtend verscheinen er weer enkele auto?s, maar de meeste zitten zo vol dat ze er niet meer bijkunnen. Zo vergaat het hen 12 dagen, ?s ochtends reizen ze en ?s middags proberen ze ergens onderdak te krijgen. Na twaalf dagen lopen doemen eindelijk de eerste toppen van de gebouwen van Menton voor hen op, de laatste kilometers rijden ze mee in een bak vol Italianen, die hen voorzien van een vlinke berg voedsel. Na anderhalf uur komen ze dan eindelijk aan in Menton.
Reflectiefase:
1 Ik denk dat de schrijver met het schrijven van dit boek probeert zijn jeugd te verwerken. En hij andere mensen wil laten zien hoe het dagelijkse leven er in e tweede wereldoorlog uitzag.
2 Ik denk dat dit verhaal zich overal kan afspelen waar oorlog is. Mensen verliezen hun huis, hun familie en al hun bezittingen. Misschien is het wel zo dat men niet altijd op deze manier oorlog zal voeren, misschien doen ze dat over duizend jaar wel heel anders, zonder geweld.
3 Na de oorlog zijn Joseph en Maurice teruggegaan naar hun oude woonplaats in Parijs. Na zijn school gaat Joseph hier aan het werk als kapper. Dit doet hij tot 1971, dan krijgt hij een skiongeluk waardoor hij niet meer verder kan werken. Hij trouwt en krijgt 2 kinderen, een jongen en een meisje. Het jongetje is vernoemd naar zijn gestorven vader. Maurice is op scholen in Parijs gaan vertellen over de tweede wereldoorlog, later is hij gaan werken als geschiedenis leraar op een basisschool.
Na de dood van haar man sterft ook Joseph?s moeder snel. Ze wordt begraven in Parijs.
Albert en Henri runnen de kapperszaak van hun vader en dragen deze later ook weer over aan hun kinderen, de 2 zoons van Albert en de zoon van Henri.
Rosetta trouwt met een Belg, ze blijkt een uitstekende huisvrouw te zijn.
4 Ik heb geleerd dat de tweede wereldoorlog in Frankrijk heel anders was als in Nederland, ik dacht dat het er overal een beetje hetzelfde aan toeging, maar dat blijkt niet zo te zijn.
5 Het verhaal heeft geen emotionele uitwerking op mij gehad, misschien komt dat wel omdat ik vaak verhalen over de tweede wereldoorlog lees en ik er nu niet meer heel erg op reageer.
6 Door het verhaal ben ik gaan nadenken over een nieuwe wereldoorlog. Ik ben me af gaan vragen hoe het er nu aan toe zou gaan en wie er nu de slachtoffers zijden kunnen zijn.
Gedicht:
Boum, boum, boum,
un tapis de bombes au-dessus de ville.
De gens fuir devant le danger,
ils n?y aller nulle part.
Drapeaux, drapeaux, drapeaux,
Finalement c?est paix.
De gens farre la f?te.
Mais toutes ?tes perdante.
Nederlands:
Bommen, bommen, bommen,
Een tapijt van bommen boven de stad.
De mensen vluchten voor het gevaar,
Ze kunnen nergens heen.
Vlaggen, vlaggen, vlaggen,
Eindelijk is het vrede.
De mensen vieren feest,
Maar iedereen is verliezer.
Taaksheet 8:
? sportiviteit
? behulpzaamheid
? beschermend
? bezorgdheid
? humor
? originaliteit
De personen uit het verhaal die veel van deze eigenschappen hebben zijn Maurice en Joseph. Omdat ik veel kinderen uit de klas hoorden zeggen dat ze de eigenschappen van Maurice gingen beschrijven hebik voor Joseph gekozen.
Eigenschap: sportiviteit
En 1971, apr?s un accident de ski, il se met ? ?crire ses souvenirs d?enfance. (blz 4 regel 4)
Eigenschap: behulpzaamheid
Je faisais le vaiselle et Maurice m?aidait. (blz 6 regel 22)
Eigenschap: bezorgdheid
Mais toi, toi et Manan? (blz 11 regel 49)
Eigenschap: beschermend/bezorgdheid
J?ai cherch? Maurice des yeux. Il saignait.
Taaksheet 9:
het slachtoffer dat ik gekozen heb is de vader vaan Joseph.
De ?straf? die het slachtoffer heeft ondergaan of gekregen is de dood. Hij is in het kamp in Nice gezet en is vandaaruit afgevoerd.
Deze persoon is slachtoffer geworden doordat hij Joods was, en de Duitsers alle Joden wilden uitmoorden.
Deze persoon had zijn ?straf? kunnen voorkomen door onder te duiken of te vluchten naar een veiligere plaats. Ook had hij een valse identiteit kunnen aannemen, zodat hij niet naar het concentratiekamp hoefde, of had hij kunnen proberen te ontsnappen.
Taaksheet 21:
Hoofdstuk: Thema?s: Personages: Plaats
1 Les histoires de la famille
Les Joffo ont travers? l?Europe/Papa r?pondre a la
question de moman Maison paterne/ un soir, a table
2 L?etoile jaune Maman coud sur le revers qauche une etoile jaune: juif/H? Joffo. C?est Z?rati qui m?appelle C?est l??cole Fernand- Flocon
3 A l?ecole On est entr?s deux par deux devant le p?re Boulier et j?ai gagn? ma place ? c?t? de Z?rati/ M. Boulier m?a regard? longtemps et puis son regard est devenu vide, compl?te vide. L?ecole etoit finie
4 Le depart duParis Mes freres ?taient partis/ Notre P?re nous a appel?s La boutique etait ferm?e/ Des Noms de quelques villes aussi: Marseille, Nice, Cassablanca
5 La ligne de d?mocration Ecoute, dit Maurice/C?est lui Raymond Vous allez guiter le village par la grande-route/C?est la Zonelibre la-bas/En route
6 A Menton Henri est retourn? et Albert nous a dit Le salon etait un assez beau magasin au coind une large reuqui m?ne mus?e
7 Une letre de parents et un nouveau depart. Henri d?cide de se rendere ? Pau c?etarent deux gendarmes Henri d?cide de se rendere a Pau/ Apr?s le retour d?Henri ? Menton/ ? la chambre pr?t a glisser sous les lit
8 Les Allemands ?
Nice Ce n?est plus Mussolini qui commande, c?est Badoglio.../La Gestapo s?est install?e/Les parents de Joseph... ? Nice Un Mantin, Nice s?est r?veille sans occupants
9 Le camp des jeunes Dans les camp Joseph et Maurice... Dans les camp le Gestapo ne cherche
10 L?interroqatoire Un monde fou dans les hall. Des gens. Des enfants?/Il y a des officiers ? l??tage et des interpr?tes fran?ais Dans le Hall
11 Le cur? Maurice et Joseph Joffo c?etait le cur? Au salon
12 Partir par Paris Maurice, Joseph, Papa, Maman Henri, Albert et Rosette. La nord de l?auvergne/ cacher chez des amis ? Nice
Taaksheet 12:
1 C?est ? ce moment-l? qu?on a frapp? ? la pore. C??taient deux gendarmes. ? Vous d?sirez? Le plus petit a tir? un papier de sa serviette et il a lu lentement: - Albert et Henri Joffo, c?est bien ici?
- Albert c?est moi, mais ,on fr?re n?est pas l?. Il avait du r?flexe, Albert. S?ils ?taient venus les chercher, Henri avait une petite chance de s?en tirer. J?ai vu Henri se retirer silencieusement jusqu? ? la chambre o? il a attendu, pr?t ? glisser spus le lit. J?ai vu le pire.
Dit fragment vind ik heel bijzonder, omdat Albert probeert zijn broer voor de gendarmes te beschermen. Ik vind dit heel dapper van hem, als de gendarmes naar binnen zouden zijn gegaan hadden ze hem gesnapt.
2a aanspreken:
? Josephs herinneringen aan Parijs
? Dat er in het bos geen zichtbare grens is
? Dat Joseph en Maurice aankomen in Menton
? Dat ze hun ouders weer zien
? Leuk te horen dat ze later zijn terug gekeerd naar Parijs
2b niet aanspreken:
? Geschiedenis over opa
? Het verhoor is te langdradig
? Jammer dat je niet weet hoe het verder met ze gaa
3a La porte n?est pas encore referm?e qeu mon oreiller vole en direction du lit de Maurice. Nous nous battons souvent. En g?n?ral, c?est moi qui commence. J??coure. J?entends que Maurice a quitt? son lit. La bataille peut commencer. Lumi?re. Maurice se rejette dans son lit er je fais semblant de dormir. Papa est l?. ? Continuez, dit-il. Papa est formidable.
3b ?Enfin, dit-il, il faut savoir une chose. Vous ?tes juifs, mais ne le dites jamais. Vous entendez:Jamais Nous faisons oui de la t?te. ? A votre meilleur ami vous ne le direz pas, vous nierez toujours. Vous m?entendez bien: Toujours. Joseph, viens ici. Je me l?ve et m?approche de lui. ? Tu es juif, Joseph? ? Non. Sa main a claqu? sur ma joue. Il ne m?avait jamais touch? jusqu?isi.- Ne mens pas, tu es juif! ? Non! J?avais cri? sans m?en rendre compte.
Ik vind het heel goed van Joseph?s vader dat hij zijn kinderen op gevaren voorbereid, nu weten ze dat ze moeten volhouden.
4 Mijn nichtje lijkt heel erg op Maurice. Zij is ook heel verstandig en is er goed in om in moeilijke situaties de juiste beslissingen te nemen, volgens mijis Maurice net zo.
5 In het verhaal worden Joseph en Maurice ingestopt door hun moeder. Mijn moeder deed dat vroeger ook altijd.
Ook ben ik vorig jaar zomer in Frankrijk geweest en hebben we met de auto ook de weg afgelegd van Hagetmau naar Menton.
6 Het verhaal gaat over een joods jongetje, Joseph, dat samen met zijn broer, Maurice, moet vluchten uit het bezette gedeelte van Frankrijk.
Voordat ze vluchten wonen ze als gezellig gezinnetje in Parijs, maar als joden kregen ze grote problemen.
7 Het probleem in dit verhaal zijn de Duitsers, deze willen alle Joden uitmoorden.
8 Het probleem wordt opgelost doordat de Duitsers de tweede wereldoorlog verliezen.
9 Ik zou niet anders omgaan met het probleem, er viel tijdens de oorlog niks te kiezen als jood zijde. Het was een kwestie van leven of dood. Als ouder zou i mijn kinderen ook weg gestuurd hebben om ze ergens anders een veilig leven te laten lijden.
Taaksheet 35:
Titel: Un Sac de Billes
Auteur: Joseph Joffo
De verhaalpersonages:
? Joseph
? Maurice
? Vader
? Moeder
? Albert
? Henri
? Duitsers
? Italianen
Het probleem zijn de Duitsers (de 2e wereldoorlog), deze vallen Frankrijk binnen om alle joden af te voeren. Tijdens het verhaal gebeuren er heel veel dingen:
? De Duitsers vallen Frankrijk binnen
? Joseph en zijn familie krijgen problemen omdat ze joods zijn.
? Albert en Henri vluchten naar Menton.
? Maurice en Joseph vluchten weg uit Parijs naar het vrije Frankrijk
? Frankrijk wordt bevrijd
Het probleem wordt opgelost als de Duitsers de 2e wereldoorlog verliezen en ze zich terug trekken.
De boodschap van het verhaal is dat het dagelijks leven er in de 2e wereldoorlog heel anders aan toe ging als de meeste mensen denken.
Joden zijn ook mensen.
Taaksheet 33:
1 Tekstbegrip
o Niet goed
o Redelijk
o Zeer goed
2 samenwerking met medeleerling
o Niet goed
o Redelijk
o Zeer goed
3 Taken-algemeen
taken-verzorging
taken-creatief
taken-inhoudelijk
o Niet goed
o Niet goed
o Niet goed
o Niet goed
o Redelijk
o Redelijk
o Redelijk
o Redelijk
o Zeer goed
o Zeer goed
o Zeer goed
o Zeer goed
4 Leesstrategie?n
o Niet goed
o Redelijk
o Zeer goed
5 Planning
o Niet goed
o Redelijk
o Zeer goed
6 Tijdbewaking
o Niet goed
o Redelijk
o Zeer goed
7 Inzet
o Niet goed
o Redelijk
o Zeer goed
8 Concentratie
o Niet goed
o Redelijk
o Zeer goed
9 Zelftoetsing
o Niet goed
o Redelijk
o Zeer goed