Werkstuk: Rampen van de natuur
Wat is Magma? en wat is lava dan?
Magma is gesmolten zand en steen dat diep in de aarde zit.
De kleur is dan een beetje oranje/rood.
En na een uitbarsting word het lava genoemd omdat het dan afkoelt en verandert in steen en as.
Magma ontstaat doordat het heel heet is in het binnenste van de aarde wel 600 °C tot 1200 °C en het komt daar door schuivende platen.
een krater en de kraterpijp.
de krater is het gat boven in de vulkaan waar het lava en magma naar buiten stroomt.
de krater sluit aan op de kraterpijp.
daar word ook magma in opgeslagen.
dit gedeelte word heel heet tijdens en voor een eruptie (=uitbarsting)
de kraterpijp en de krater zie je hieronder op het plaatje
magmahaard en een eruptie.
de magmahaard is de bol ondeaan het plaatje waar de magma opgeslagen word.
de inhoud van de magmahaard komt naar buiten tijdens een eruptie.
dat komt doordat er steeds meer magma uit de aarde in de vulkaan terechtkomt.
een eruptie is de uitbarsting van een vulkaan.
een uitbarsting komt doordat er steed meer druk opgebouwt word.
die druk kan niet weg doordat er een lavaprop de krater zit en die houd alles tegen.
De ring van vuur.
De ring van vuur is de stof- en gaswolk die zich vormt na een uitbarsting die wolk bestaat uit gassen , stenen en stof
tsunami
Een ander gevolg van de grote klap van een (onderzeese) uitbarsting kan zijn dat er een reusachtige vloedgolf, een zogenaamde 'tsunami' op gang wordt gebracht. Deze kan tientallen meters hoog worden en verwoest alles dat het op zijn pad tegenkomt.
lahar
Een lahar is een snel bewegende modderstroom op een vulkaanhelling. een lahar kan ontstaan door leeglopen van een meer, het smelten van sneeuw of zware regenval tijdens een uitbarsting van de vulkaan.
Soorten vulkanen
Vulkanen zijn erg verschillend. Ze werken ook niet op dezelfde manier. Wij kennen 5 soorten vulkanen:
1. Stromboli-type - De vorm is een kegel. Geregeld komt er lava naar buiten, bijna elke week. Ook stijgen er steeds gassen uit de krater op.
2. Hawaii-type - De krater heeft een doorsnee van 4-5 km. Het borrelt en bruist er van de kokende lava. Steeds stijgen er gasbellen op. Soms is de druk van het magma zo groot, dat er een stuk van de kegel afbreekt en dan stroomt de vulkaan leeg.
3. Vulcana-type - De lava begint meteen te stollen, zodra die in de buitenlucht komt. Een deel van de lava stolt al in de kraterpijp. Deze raakt daardoor verstopt. De vrom is hoog en stijl.
4. Pelee-type - De aggresiefste vulkaan. De uitbarstingen zijn soms zo hevig, dat de vulkaan, zichzelf vernielt!
5. Merapi-type - Hier komen vaak explosies voor. Er komt dan veel gaswolken naar buiten, maar weinig lava en as. De lava van deze vulkaan is heel dik: lijkt wel lijm uit een tube. Het lava stolt ook onmiddellijk als er wat over de rand komt.
de drie hooftgroepen
De eenvoudigste is de steile kegel, de tefravulkaan. Deze vulkaan is opgebouwd uit kleine brokjes vaste en gestolde mineralen en glas in een suspensie van mengsels hete vulkanische gassen, lucht en waterdamp. Veel vulkanen brengen echter tefra en soms lava of andere producten voort. Het resultaat is een stratovulkaan met een kegel die uit afwisselende lagen tefra en lava bestaat. Waar lava talrijk is en erupties vaak voorkomen is het resultaat een schilvulkaan. Deze vulkanen hebben een doorsnede van enkele tientallen kilometers en geleidelijk oplopende hellingen, opgebouwd uit honderden lavastromen.
Magma is gesmolten zand en steen dat diep in de aarde zit.
De kleur is dan een beetje oranje/rood.
En na een uitbarsting word het lava genoemd omdat het dan afkoelt en verandert in steen en as.
Magma ontstaat doordat het heel heet is in het binnenste van de aarde wel 600 °C tot 1200 °C en het komt daar door schuivende platen.
een krater en de kraterpijp.
de krater is het gat boven in de vulkaan waar het lava en magma naar buiten stroomt.
de krater sluit aan op de kraterpijp.
daar word ook magma in opgeslagen.
dit gedeelte word heel heet tijdens en voor een eruptie (=uitbarsting)
de kraterpijp en de krater zie je hieronder op het plaatje
magmahaard en een eruptie.
de magmahaard is de bol ondeaan het plaatje waar de magma opgeslagen word.
de inhoud van de magmahaard komt naar buiten tijdens een eruptie.
dat komt doordat er steeds meer magma uit de aarde in de vulkaan terechtkomt.
een eruptie is de uitbarsting van een vulkaan.
een uitbarsting komt doordat er steed meer druk opgebouwt word.
die druk kan niet weg doordat er een lavaprop de krater zit en die houd alles tegen.
De ring van vuur.
De ring van vuur is de stof- en gaswolk die zich vormt na een uitbarsting die wolk bestaat uit gassen , stenen en stof
tsunami
Een ander gevolg van de grote klap van een (onderzeese) uitbarsting kan zijn dat er een reusachtige vloedgolf, een zogenaamde 'tsunami' op gang wordt gebracht. Deze kan tientallen meters hoog worden en verwoest alles dat het op zijn pad tegenkomt.
lahar
Een lahar is een snel bewegende modderstroom op een vulkaanhelling. een lahar kan ontstaan door leeglopen van een meer, het smelten van sneeuw of zware regenval tijdens een uitbarsting van de vulkaan.
Soorten vulkanen
Vulkanen zijn erg verschillend. Ze werken ook niet op dezelfde manier. Wij kennen 5 soorten vulkanen:
1. Stromboli-type - De vorm is een kegel. Geregeld komt er lava naar buiten, bijna elke week. Ook stijgen er steeds gassen uit de krater op.
2. Hawaii-type - De krater heeft een doorsnee van 4-5 km. Het borrelt en bruist er van de kokende lava. Steeds stijgen er gasbellen op. Soms is de druk van het magma zo groot, dat er een stuk van de kegel afbreekt en dan stroomt de vulkaan leeg.
3. Vulcana-type - De lava begint meteen te stollen, zodra die in de buitenlucht komt. Een deel van de lava stolt al in de kraterpijp. Deze raakt daardoor verstopt. De vrom is hoog en stijl.
4. Pelee-type - De aggresiefste vulkaan. De uitbarstingen zijn soms zo hevig, dat de vulkaan, zichzelf vernielt!
5. Merapi-type - Hier komen vaak explosies voor. Er komt dan veel gaswolken naar buiten, maar weinig lava en as. De lava van deze vulkaan is heel dik: lijkt wel lijm uit een tube. Het lava stolt ook onmiddellijk als er wat over de rand komt.
de drie hooftgroepen
De eenvoudigste is de steile kegel, de tefravulkaan. Deze vulkaan is opgebouwd uit kleine brokjes vaste en gestolde mineralen en glas in een suspensie van mengsels hete vulkanische gassen, lucht en waterdamp. Veel vulkanen brengen echter tefra en soms lava of andere producten voort. Het resultaat is een stratovulkaan met een kegel die uit afwisselende lagen tefra en lava bestaat. Waar lava talrijk is en erupties vaak voorkomen is het resultaat een schilvulkaan. Deze vulkanen hebben een doorsnede van enkele tientallen kilometers en geleidelijk oplopende hellingen, opgebouwd uit honderden lavastromen.