Boekverslag: Vertraging
Het boek heeft geen ondertitel.
Het is uitgegeven door Wolters-Noordhoff Groningen.
Ik heb de eerste druk gelezen. ‘Vertraging’ is een deel uit de Grote Lijsters. Elk jaar verschijnen er verschillende titels. De reeks met ‘Vertraging’ is in 1999 uitgegeven.
Er is geen motto of opdracht aanwezig. De omslag is ontworpen door Hans Bockting en Mijke Wondergem. De voorkant is gefotografeerd door Lex van Pieterson, de achterkant door Hans Bockting.
Het boek heeft 125 bladzijden. Het is ingedeeld in 15 hoofdstukken, zonder titel.
B.
Samenvatting
Op de terugweg van de reis ‘Nederlandse cultuur voor Nederlandse emigranten’ van Nieuw-Zeeland naar Amsterdam loopt het vliegtuig van Jacques Bekker vertraging op bij een tussenstop in Sydney. Jacques is van plan om in de tussentijd Moniek Ilegems, een oude vakantieliefde uit zijn jeugd, op te zoeken. Hij vindt haar, terwijl ze net bezig is koffers in haar auto te laden. Ze herkent hem en ze vraagt of hij haar wil helpen. Waarom wilt ze eerst niet zeggen, ook niet waar ze naar toe gaat. Jacques helpt haar, alleen als hij op tijd terug is voor zijn vliegtuig. Ze vertelt hem dan waarom ze moet ‘verdwijnen’. Ze wordt gezocht door de politie, omdat ze belastingfraude heeft gepleegd. Ze rijden naar een autohandelaar, daar moet Jacques een nieuwe auto kopen voor Moniek.
De tijd begint te dringen en dan besluit hij in een dwaas moment ?op aandringen van Moniek om met haar mee te gaan. Ze trekken door Australi?weg van de drukke steden, het lege Australische landschap in. Om niet herkend te worden nemen ze andere namen aan en ze vermommen zich. Moniek knipt haar haar en blondeerd het bijvoorbeeld. Ze hebben valse paspoorten geregeld en tickets naar Londen. De verdwijning van de rijke en beroemde ‘Madame Twenty’, deze bijnaam is verzonnen door Jacques toen hij de vriend was van Moniek, is inmiddels voorpaginanieuws. Maar dan lezen ze in de krant dat de man met wie Moniek de boel heeft opgelicht is gearresteerd en in zijn cel zelfmoord heeft gepleegd. Hun valse paspoorten zijn onbruikbaar geworden, want de man had zijn paspoort langs dezelfde wegen verkregen. Ook blijkt dat de ‘zakenpartner’ van Moniek al het geld van de gezamelijke bankrekening heeft gehaald. Dat betekent dat ze geen geld meer hebben, behalve de paar honderdduizend dollar die Moniek cash bij zich heeft.
Op een dag houden ze even pauze in een caf?Als ze daar zitten komt er net een reportage over hun op televisie. Beiden worden gezocht. Ze krijgen het doodsbenauwd en ze zijn bang om herkend te worden. Snel vertrekken ze en rijden verder de woestijn in. Onderweg stoppen ze bij een groot meer, waar ze de hele dag doorbrengen. Maar dan worden ze door twee mannen beroofd van al hun geld. Deze mannen hadden hun in het caf?erkent. Hun auto wordt vernield, zodat ze midden in de woestijn vast zitten. Ze kunnen niets anders doen, dan in de woestijn lopend te zoeken naar een weg en daar hopen dat er auto langs komt rijden die hun oppikt. Gelukkig stopt er een auto en de bestuurder, Rick, neemt ze mee, hij herkend ze. Hij neemt ze mee naar het huis van zijn vriendin, Eileen, terug naar de bewoonde wereld. Ze mogen er blijven slapen. De volgende dag doet Moniek een interview voor veertigduizend Australische dollars, zo hebben ze weer wat geld. Ze mogen nog een nacht in het huis van Eileen blijven slapen voor achtduizend dollar. Die avond loopt alles uit de hand, er ontstaat een ruzie tussen Moniek en Eileen, die eindigt als Eileen wordt doodgeschoten door Moniek.
Ze moeten weer vluchten en nemen hiervoor de jeep van Rick mee. Ze huren een huisje ergens midden in de woestijn. Hier blijven ze maandenlang wonen. Maar op een dag krijgen ze een brief waarin staat dat er op die plek een stuwmeer komt en dat het huis wordt afgebroken. Moniek zegt dat ze wil blijven en Jacques stemt voor de zoveelste keer in. Terwijl het de bedoeling was dat hij alleen maar de paar uurtjes die hij had door de vertraging zou doorbrengen bij Moniek, ? ze er dan wel was. Maar hij zijn mening veranderdt meteen als hij Sonja op de televisie ziet en hem zoekt. Hij besluit weg te gaan en moet hiervoor echtw egvluchten van Moniek. Hij komt een behoorlijk eind, maar Moniek vindt hem terug en ze bedreigt hem met een pistool. Ze vertelt hem nu voor het eerst waarom ze vroeger met hem omging. Ze deed het alleen maar om een vriendin te pesten door haar vriendje te versieren en dat ze hem na een week niet meer kon gebruiken, maar ze werd toch echt verliefd op hem, maar gaf er niet aan toe. Ook omdat hij drie jaar jonger was.
Als Jacques weigert met haar mee terug te gaan, schiet ze niet hem, maar zichzelf door het hoofd. Hiermee zadelt ze Jacques op met de problemen, natuurlijk ook met het feit dat hij nu de hoofdverdachte is voor de moord op Eileen. Jacques verstopt het lijk van Moniek en vlucht, hij keert nog een keer terug naar de plek waar hij Moniek heeft neergelegd, maar daar blijkt politie te zijn die hem onmiddelijk arresteert.
Vertelwijze
Het verhaal wordt verteld in de ik-vorm. Je leest de gedachten van Jacques Bekker.
Tijd
Het verhaal speelt zich in deze tijd af (‘80/ ’90). Dat wordt niet gezegd, maar er komen typische dingen in voor die ik bij deze tijd vind passen. Er worden paspoorten vervalst, gefraudeerd met belastinggeld, ze hebben een auto, Jacques komt in Australi?an met het vliegtuig, ze kijken t.v., er wordt iemand vermoord.
Ik vind dat toch wel typische voorwerpen/ ‘activiteiten’ voor deze tijd.
Het verhaal duurt een paar maanden.
Het verhaal is chronologisch verteld en er zitten een aantal versnellingen en vertragingen in. Een versnelling is bijvoorbeeld op een ochtend als Moniek een interview heeft geregeld. Het volgende wat dan gebeurt is dat ze op de middag de jeep leent van Rick en naar de denkrotsen gaat. Dat wordt maar heel even beschreven en onthoud je dan ook niet. Het eind van de ochtend en begin van de middag wordt overgeslagen.
Vertragingen zijn er als iets belangrijks gebeurt, dat wordt dan beschreven. Bijvoorbeeld als ze overvallen worden in de woestijn.
Er komen heel veel flashbacks in het verhaal voor. Na elk hoofdstuk dat zich in deze tijd afspeelt komt een hoofdstuk over Oostende, ongeveer dertig jaar geleden. Daar wordt verteld waar en hoe Jacques Moniek heeft leren kennen en het zijn grote liefde werd.
Het boek begint met zo’n hoofdstuk en eindigt ook met een hoofdstuk dat zich afspeelt in Oostende.
Het verhaal is in de verleden tijd verteld, de flashbacks maar ook het verhaal wat zich in Australi?fspeelt.
Ruimte
Het verhaal speelt zich op veel verschilende plaatsen in Australi?f. Onder andere de woestijn, het vliegveld van Sydney, Lake Eyre en William Creek. De flashbacks speelden zich af in Oostende. Onder andere in discotheek Oppy’s en op het station.
Hoofdpersonen
Jacques Bekker is een man van 47 jaar, hij is een schrijver en quizmaster in Nederland. Hij woont in Amsterdam. Hij twijfelt best veel, ook of hij Moniek, zijn grote jeugdliefde, moet opzoeken. Hij doet het toch, omdat hij wilt weten waarom ze het destijds uitmaakte.
Hij is best wel onzeker over zichzelf, heeft snel medelijden met iemand en zegt niet snel ‘nee’. Hierdoor durft hij niet tegen Moniek te zeggen dat hij naar huis wilt. Dit heeft grote gevolgen.
Hij heeft een vriendin, Sonja. Hij weet dat het niet goed is, dat hij niets laat horen van zichzelf. Hierdoor denkt Sonja, maar ook al zijn vrienden, dat hij dood is. Maar hij doet dat, omdat hij zo geinteresserd is in Moniek
Moniek Illegem is een vrouw van 50 jaar. Ze heeft een miljoenenbedrijf ‘Madame Twenty’. Deze naam heeft ze te danken aan Jacques toen ze iets met hem had in hun jeugd. Moniek was toen twintig. Het was eerst de bedoeling dat ze Jacques alleen zou afpakken van zijn vriendin, om dat meisje te pesten. Maar Moniek werd toch verliefd op hem en is hem zeker niet vergeten. Moniek is geboren in Belgi?maar woont nu in Australi?Ze weet precies wat ze wil en heeft daardoor een enorm groot bedrijf kunnen oprichten. Aan dit bedrijf verdient ze miljoenen, maar ze wilt meer. Ze licht de boel op, door belastinggeld te frauderen. Als ze Jacques tegenkomt praat ze hem zo om, dat hij met haar mee vlucht. Dat lukt haar al snel, ook omdat Jacques dus erg onzeker is en niet snel ‘nee’ durft te zeggen.
Er zijn nog een paar bijrollen. - Sonja, de vriendin van Jacques Bekker. Ze mist hem heel erg en gaat hem dan ook zoeken in Autrali?Maar vindt wel dat als hij nog leeft, hij de verantwoordelijkheid moet nemen voor de moord op Eileen. Hij kan het alleen maar goedmaken bij zijn vriendin en vrienden door te zijn wat ze denken dat hij is: dood. - Alan Wolpe, de ‘zakenpartner’ van Moniek. Hij heeft samen met haar de fraude gepleegd. Hij heeft niet zo een grote rol, maaar wel een belangrijke. Hij is namelijk naar Zwitserland gegaan en heeft de rekening leeggehaald met het gefraudeerde geld. Dit waren miljoenen. Toen hij werd opgepakt, heeft hij in z’n cel zelfmoord gepleegd. De politie wist van zijn valse paspoort, hierdoor konden Moniek en Jacques het niet meer gebruiken. Zij hebben het via dezelfde wegen gekregen. Geld was er ook niet meer, Moniek was haar geld kwijt. Hierdoor moesten ze zich beperken in het reizen. - Rick en Eileen. Rick en Eileen zijn een stel, maar hebben ruzie. Rick rijdt naar Eileen toe om het uit te praten. Onderweg ziet hij Jacques en Moniek, hij herkent ze en geeft ze een lift. Bij Eileen thuis mogen ze blijven slapen. Uiteindelijk wordt ze doodgeschoten door Moniek
Thema
Een man zoekt zijn eerste jeugdliefde op. Deze vrouw sleept hem mee in haar problemen en laat de man er uiteindelijk voor opdraaien.
Motieven zijn:
- De vertraging die het vliegtuig van Jacques heeft, zodat hij tijd heeft Moniek op te zoeken.
- De belastingfraude die Moniek heeft gepleegd, waardoor ze moet vluchten.
- De moord op Eileen door Moniek.
- De zelfmoord van Moniek, waardoor ze Jaques voor de moord laat opdraaien.
- Jacques die dan wordt aangehouden en gearresteered.
Stijl
De zinsopbouw en woordkeuze is normaal. Ook de zinslengte was wel goed. Er zaten natuurlijk wel een aantal uitzonderingen in.
Het was erg makkelijk te volgen en ik had geen moeite met het lezen van de zinnen of woorden die ik niet ken.
Ter vergelijking, in ‘Een dagje naar het strand’ kwamen wel veel lange zinnen voor. Ook werden er moeilijke woorden, zelfs zinnen gebruikt. Wat het lezen ook moeilijker maakte was dat er erg weinig leestekens werden gebruikt.
C.
Ik vond het een erg leuk boek om te lezen. Je kan er lekker vlot doorheen. Het verhaal vond ik ook wel goed, het einde had ik echt niet verwacht. Ik had niet gedacht dat Moniek zelfmoord zou plegen en Jacques met alle problemen liet zitten. Ik had het eigenlijk wel kunnen raden dat er zoiets zou gebeuren. Dat zit echt in Moniek haar karakter.
Doordat er twee verhalen door elkaar heen liepen waren deze af en toe best moeilijk te volgen. Je moet weer helemaal in het andere verhaal komen. Dit lukt niet altijd, omdat je vaak niet meer weet wat er in het vorige hoofdstuk was gebeurd. Ik heb nog nooit een boek gelezen waarbij twee verhaallijnen door elkaar worden verteld. Dit maakt het boek wel apart, maar, zoals ik al zei, wel moeilijker te volgen. Maar alleen aan het begin van elk hoofdstuk. Je komt er na een paar regels lezen wel achter welk gedeelte het is.
Het slot is mij het meest bijgebleven. Dat komt natuurlijk ook doordat er in het slot altijd de ontknoping komt en dit is meestal zo verassend, dat deze het langst in je geheugen blijft. Dit slot vond ik ook erg verassend. Ik had niet verwacht dat de energieke, levendige Moniek, die overal wel iets positiefs in zag, zelfmoord pleegde. Het slot had een open einde, wat ik niet zo heel leuk vond. Dat vind ik bij alle boeken met een open einde. Ik wil dan weten wat er met de persoon, in dit geval Jacques, gebeurd. Ik zou wel willen weten hoe de ontmoeting tussen Sonja em hem verloopt en wat voor straf hij krijgt.
mening
Hans Maarten Timotheus (Tim) Krabbé is een Nederlands schrijver en schaker. Hij heeft zowel romans als schaakliteratuur op zijn naam staan. Tim Krabbé deed in 1960 Eindexamen HBS-B aan het Spinoza Lyceum. Sinds 1967 leeft hij van de pen. Hij is getrouwd geweest met Liz Snoijink, met wie hij een zoon Esra heeft. Zijn vader Maarten Krabbé en grootvader Hendrik Maarten Krabbé waren bekende kunstschilders. Zijn broer Jeroen Krabbé is acteur en regisseur, zijn halfbroer Mirko Krabbé een multimedia kunstenaar en ontwerper. Zijn moeder, Margreet Reiss (1914-2002), was filmvertaalster en schrijfster. Hij heeft wat geacteerd (o.a. in het satrisch programma Hadimassa), en een tijdje psychologie gestudeerd aan de GU in Amsterdam, maar van beroep is hij altijd schrijver geweest. Zijn debuten (De werkelijke moord op Kitty Duisenberg) als schrijver en als journalist vielen samen in 1967. Het boek is echter nooit herdrukt en nu praktisch niet meer te vinden. Hij liet zich voor zijn boeken inspireren door Willem Frederik Hermans. In meerdere boeken van Krabbé vinden we de semi-journalistieke stijl terug die we ook bij de nieuw-realisten aantreffen. Anderzijds kan Krabbé ook neoromantisch naar voorkomen, een voorbeeld hiervan is Kathy’s dochter.
Boek informatie
- Vertraging
- Hans Maarten Timotheus Krabbé
- Nederlands
Handige opties
- Meer boeken van:Tim Krabbé