Boekverslag: Het Gouden Ei
Titelbeschrijving
Tim Krabb?, Het gouden ei, uitgeverij Bert Bakker, Amsterdam, achttiende druk 2000, 98 blz. Eerste druk 1984.
Titelverklaring
De titel van het boek slaat terug op de nachtmerrie van Saskia. Toen Saskia klein was, heeft ze eens gedroomd dat ze opgesloten zat in een gouden ei dat door het heelal vloog. Alles was zwart, er waren niet eens sterren. Ze kon niet dood gaan.
Er was maar ??n hoop. Er vloog nog zo?n gouden ei door de ruimte, als ze tegen elkaar botsten zouden ze allebei vernietigd zijn, dan was het afgelopen. Maar het heelal is zo groot. Saskia en Rex komen uiteindelijk ook in een kleine ruimte terecht, geen gouden ei, maar een kist, waaruit ze nooit verlost worden. Saskia had dus een voorspellende droom.
Korte motivatie boekkeuze
De reden dat ik het boek ?Het gouden ei? gekozen heb, is dat er een aantal klasgenoten waren die mij hadden aangeraden dit boek te lezen. Ze zeiden dat het een erg interessant en spannend boek was. Daarna ben ik de achterkant van het boek gaan lezen, en het leek me ook een interessant verhaal.
Korte samenvatting
Dit boek bestaat uit vijf hoofdstukken. Ik vat het verhaal per hoofdstuk samen.
1 Rex Hofman en Saskia Ehlvast rijden in de auto op de Route de Soleil, een onvergetelijke vakantie tegemoet. Maar het loop anders dan verwacht, want bij een tussenstop bij een TOTAL-benzine station komt Saskia na het halen van een cola en een biertje in het TOTAL-station niet terug. Nadat Rex wat onrustig had gewacht ging hij op zoek naar haar, hij vroeg iedereen in de omgeving of ze haar hadden gezien, maar alles zonder succes. Saskia is spoorloos.
2 Rex Hofman is deze keer op vakantie met Lieneke en hij beslist tijdens een potje badminton met wat Fransen, dat hij bij winst, Lieneke ten huwelijk vraagt. Ze wonnen het potje en tijdens een etentje vroeg hij haar ten huwelijk. Aan het einde van dit hoofdstuk liggen de twee in bed en krijgt Rex een nachtmerrie. Het was dezelfde als die Saskia vroeger kreeg: Hij zat vast in een Gouden ei dat door de ruimte zweefde en hij kon zo niet doodgaan. De enige mogelijkheid was dat het enige andere Gouden ei tegen zijn? opbotste en hem zou vernietigen.
3 Toen de fransman Raymond Lemorne zestien jaar oud was, bedacht hij zich eens hoe het zou zijn om van twee hoog naar beneden te springen. Hij sprong en lag zes weken in het ziekenhuis. E?nentwintig jaar later is hij een Scheikundeleraar met vrouw en twee kinderen. Nadat hij een kind van de verdrinkingsdood redde, kreeg hij weer een rare gedachte: hoe zou het zijn om een misdaad te plegen? Hij knapt daarom een erfgoed van zijn vrouw op (klein huisje met wat grond), maakt een pot vol met chloroform en koopt een pistool. Hij begint met het beraden en het repeteren van zijn toekomstige moord, dit kost veel werk en tijd, maar uiteindelijk is het raak. Hij krijgt op een benzinestation een meisje in zijn auto doordat hij zich voor deed als gehandicapte. Hij pleegt zijn misdaad, het slachtoffer is Saskia.
4 Rex heeft een reclamecampagne in Frankrijk opgestart om zo Saskia terug te krijgen. Hierop reageert Raymond Lemorne en hij stelt Rex voor om zijn vraag te beantwoorden, maar dat kon alleen door hem het zelfde te laten ondergaan. Rex besloot het te doen en nadat hij een slaapmiddel in krijgt wordt hem door de Fransman alles verteld. Toen hij wakker werd, merkte hij dat hij in een doodskist lag, hij was levend begraven, zo had de Fransman dus Saskia vermoord.
5 Later zoekt Lieneke Rex door ook een zoektocht op te zetten, ook zonder succes. Van zowel Saskia als Rex is nooit meer iets vernomen, ze leken van de aardbodem verdwenen.
Bespreking van de Lezersverwachtingen
Ik verwachtte aan het begin van het boek, dat het een spannend boek was. Dit kwam vooral door de achterkanttekst. Daar stond namelijk dat Saskia op een mysterieuze wijze verdwijnt en als haar vriend Rex acht jaar later de mogelijkheid krijgt om alles te weten te komen, moet hij hetzelfde lot ondergaan. Door deze tekst gelezen te hebben wilde ik gelijk weten op welk mysterieuze wijze Saskia is verdwenen. De omslag en de titel gaven mij niet veel informatie, want de titel snapte ik niet en de omslag was redelijk saai. Dus ik was erg benieuwd wat de titel met het boek te maken had. In het begin was het niet erg overtuigend, maar toen het duidelijk werd hoe Saskia dood is gegaan, was het gelijk duidelijk. De titel is daarom ook erg goed gekozen.
Bespreking van de open plekken
?Het gouden ei? heeft veel open plekken, maar de belangrijkste open plekken van het boek zijn:
Bladzijde 13: Saskia verdwijnt. Wat is er met haar gebeurt?
Bladzijde 30: Lieneke. Wie is Lieneke, welk rol speelt zij in het verhaal?
Bladzijde 47: Raymond Lemorne. Wie is hij? Zou hij degene zijn die Saskia heeft
ontvoerd?
Bladzijde 50: Raymond Lemorne wil een misdaad plegen. Waarom wil hij dat?
Bladzijde 94: Rex ligt in een doodskist. Hoelang ligt hij er al?
Antwoorden op de open plekken
? Saskia werd ontvoerd door Raymond Lemorne, hij bedwelmde haar met chloroform, en heeft haar daarna levend begraven.
? Lieneke is na de verdwijning van Saskia, Rex Hofmans nieuwe vriendin.
? Raymond Lemorne is degene die Saskia heeft ontvoerd.
? Hij wilde een misdaad plegen, omdat hij benieuwd was of hij wil in staat was het te doen.
? Wordt niet aangegeven in het boek.
Beschrijving van twee recensies
Beide recensies zijn erg positief over het boek. Dat kan je vooral aan de eerste recensie zien, doordat ze zeggen dat Tim Krabb? met ?Het gouden ei? een juweeltje aan het korte lijstje van het genre ?fantastische vertelling? heeft toegevoegd en doordat de recensent zegt dat Tim er een fascinerend verhaal van heeft gemaakt, hij heeft het verhaal uitstekend geschreven, met goede getimede informatie en viruoze tempwisselingen.
Je kunt het aan de tweede recensie zien, doordat ze daar zeggen dat het natuurlijk niet vreemd is dat de roman sinds zijn verschijnen in 1983 op zowat elke verplichte literatuurlijst van elke middelbare school tussen Groningen en Oostende heeft gestaan.
Eindoordeel
Ik ben het zeker met beide recensies eens. Het is een geweldig boek en dat komt ook heel goed in beide recensies tot uiting. In de recensies zeggen ze dat er ook twee films over het boek zijn gemaakt, ??n in het Engels (The Vanishing) en ??n in het Nederlands (Spoorloos). Ik ben benieuwd of die films ook zo spannend zijn als het boek. Want in het boek blijft het verhaal spannend, omdat je geen idee hebt wat er met Saskia is gebeurt en wat er met Rex gaat gebeuren.
Ik vond het taalgebruik van het boek aan het begin wel moeilijk, omdat ik dit soort boeken niet gewent ben. Maar langzamerhand werd het steeds minder.
Mijn conclusie is dus: Het is een prachtige thriller, met veel spanning. Gewoon een mooi verhaal.
Bronvermelding
Hans Hervoort, ?Het geweten uitgeschakeld?. In: NRC Handelsblad, 06-07-1984.
Op Literom.
Max Temmerman, ?Het gouden ei?. In: Leesidee?n Off line, 31-12-2002.
Op Literom.
Snoepie, ?Het gouden ei?. Februari 2005. www.scholieren.com
Auteur onbekend, ?Het gouden ei?. December 2001. www.scholieren.com
Auteur onbekend, ?Het gouden ei?. Januari 2002. www.scholieren.com
Schrijver
Krabb?, Tim
Titel
Gouden ei, Het
Jaar van uitgave
1984
Bron
NRC Handelsblad
Publicatiedatum
06-07-1984
Recensent
Hans Vervoort
Recensietitel
Kort verhaal van Tim Krabb? : het geweten uitgeschakeld
Het genre van de 'fantastische vertelling' wordt in Nederland niet veel beoefend. Ik heb het dan over verhalen waarin Esscher-achtige constructies voorkomen, gespeeld wordt met het gebrekkige waarnemingsvermogen van mensen, ik en hij-figuren in elkaar overgaan, de tijd achteruit loopt, en zo meer.
Bordewijks debuut, W. F. Hermans soms, Mulisch's Sergeant Belcampo, Johan Daisne, verder kom ik niet. En Rico Bulthuis natuurlijk, van wie ik ooit een fascinerend verhaal las waarbij de ik-figuur aan het slot zichzelf tegenkomt, op weg om het inmiddels vertelde verhaal te ondergaan, een tot in de eeuwigheid gesloten cirkel van herhaling van gebeurtenis sen.
Tim Krabb? heeft met Het Gouden Ei een juweeltje aan dit korte lijstje toegevoegd. De hoofdpersoon is Rex Hofman, die met zijn vriendin Saskia op weg is naar een vakantiehuisje in Frankrijk. Als ze bij een pompstation pauzeren gaat Saskia naar het toilet, om niet meer terug te keren. Ze is in het niets verdwenen. Wat is er gebeurd? Zal ze ooit terugkeren? Rex' leven wordt daarna beheerst door dit raadsel. Het obsedeert hem zo dat hij, gesteld voor de keus tussen haar leven en een verklaring van haar verdwijning, voor het laatste zou kiezen. En uiteindelijk stelt hij dan ook zijn eigen leven in de waagschaal om achter de waarheid te komen. Verder kan ik niet gaan met het navertellen van de inhoud van Het Gouden Ei, want het weggeven van de clou zou veel teniet doen van de spanning die Krabb? in het verhaal opbouwt. Gelukkig is er m??r over het boek te vertellen, zonder verraad van het verhaal. In veel van Krabb?'s werk staat observeren en manipuleren centraal, de glorie van het gepland bereiken van een beoogd doel, hoe zinloos dat op zich zelf ook is. Ook in De Renner (gebaseerd op zijn ervaringen als amateur-wielrenner) gaat het er vooral om hoe de geest het lichaam regeert, wat dat lichaam terugdoet, hoe de concurrenten in elkaar zitten.
Claustrofobie In Het gouden ei wordt vooral gespeeld met het uitschakelen van het geweten, Rex Hofman houdt veel van zijn vriendin, maar gunt zich gedachten die daarmee in strijd zijn. Hij observeert haar koel, gebruikt haar voor kleine plagerijen, constateert bij zichzelf dat het hem zeer opwindt om slecht te zijn. De titel van het boek refereert aan een droom van Saskia waarin zij zich opgesloten weet in een gouden ei dat door de ruimte zweeft en waarin zij eeuwig zal moeten blijven zonder ooit te sterven. De bevrijding door de dood zal alleen komen als zij ooit opbotst tegen een ander gouden ei, maar die kans is klein.
Deze claustrofobie-droom kennend brengt Rex zijn vriendin toch in de situatie waarin die paniek moet optreden, hij geneert zich ervoor maar kan het niet laten. De uiteindelijke hoofdpersoon van het verhaal is degene die Saskia liet verdwijnen. Hij is het verlengstuk van Rex, een man bij wie het geweten uiteindelijk geen functie blijkt te hebben.
Stel, je bent een goed aangepast lid van de maatschappij en tijdens het jaarlijkse bedrijfsuitje sta je met een collega aan de rand van een diep ravijn. Het uitzicht is fraai, hij geniet ervan, maar intussen bekruipt je de gedachte: ??n duwtje en hij verdwijnt gillend in de afgrond. Gegarandeerd dood, geen getuigen in de buurt, risicovrije overtreding. Hoe zou je je voelen als je dat duwtje gaf? Schuldig of juist heel prettig opgewonden? Je weet het pas als je het doet.
Het Gouden Ei gaat in essentie over het testen van het Superego, het uitproberen van het Kwade. Iedereen heeft een geweten dat hem vertelt wat hij wel of niet mag doen, op straffe van uitstoting uit de groep en op straffe van schuldgevoel. De meeste mensen komen er niet toe om uit te testen of die sanctie inderdaad volgt, of dat het een ingehamerde mythe is.
Krabb?'s uiteindelijke hoofdpersoon doet het wel, hij volgt de impuls van zijn gedachten, en als hij zijn misdaad stap voor stap voorbereidt en ten slotte uitvoert, blijft het halt-bevel van zijn geweten uit en ook de wroeging.
Tim Krabb? heeft er een fascinerend verhaal van gemaakt, uitstekend geschreven, met goed getimede informatie en virtuoze tempowisselingen. Het risico dat het een te onwerkelijk verhaal zou worden heeft hij instinctief vermeden door het invlechten van alledaagse taferelen die de vertellingen steeds ferm in de werkelijkheid terugzetten.
Als pompstationhouders in Frankrijk dit jaar klagen over teruglopende omzet, ligt de verklaring voor de hand.
Hans Maarten Timotheus (Tim) Krabbé is een Nederlands schrijver en schaker. Hij heeft zowel romans als schaakliteratuur op zijn naam staan. Tim Krabbé deed in 1960 Eindexamen HBS-B aan het Spinoza Lyceum. Sinds 1967 leeft hij van de pen. Hij is getrouwd geweest met Liz Snoijink, met wie hij een zoon Esra heeft. Zijn vader Maarten Krabbé en grootvader Hendrik Maarten Krabbé waren bekende kunstschilders. Zijn broer Jeroen Krabbé is acteur en regisseur, zijn halfbroer Mirko Krabbé een multimedia kunstenaar en ontwerper. Zijn moeder, Margreet Reiss (1914-2002), was filmvertaalster en schrijfster. Hij heeft wat geacteerd (o.a. in het satrisch programma Hadimassa), en een tijdje psychologie gestudeerd aan de GU in Amsterdam, maar van beroep is hij altijd schrijver geweest. Zijn debuten (De werkelijke moord op Kitty Duisenberg) als schrijver en als journalist vielen samen in 1967. Het boek is echter nooit herdrukt en nu praktisch niet meer te vinden. Hij liet zich voor zijn boeken inspireren door Willem Frederik Hermans. In meerdere boeken van Krabbé vinden we de semi-journalistieke stijl terug die we ook bij de nieuw-realisten aantreffen. Anderzijds kan Krabbé ook neoromantisch naar voorkomen, een voorbeeld hiervan is Kathy’s dochter.
Boek informatie
- Het Gouden Ei
- Hans Maarten Timotheus Krabbé
- Nederlands
Handige opties
- Meer boeken van:Tim Krabbé