Boekverslag: De Tweeling
Zakelijke gegevens
Tessa de Loo, De tweeling, die Welt ist weit, die Welt ist sch?n, wer wiss ob wir uns wiedersehen, voor mijn moeder en Maria Hesse.
Eerste Reactie
Ik heb dit boek gekozen, omdat boeken over de tweede wereldoorlog mij erg interesseren. Dit boek heb ik gekocht in 1998, als grote lijster. Ik was al wel in het boek begonnen, maar verder dan een paar hoofdstukken was ik nog niet gekomen. Toen ik hoorde dat wij een boekverslag moesten maken, heb ik besloten dit boek te kiezen. Nu had ik een goede reden om het eindelijk eens helemaal uit te lezen.
Nadat ik het boek had gelezen, ben ik goed gaan nadenken over alles wat er in de Tweede Wereldoorlog is gebeurd. Het boek is heel diepzinnig. Dit spreekt mij zeer aan, omdat je hierdoor een hele duidelijke beschrijving krijgt over de gevoelens van de personen. Ook krijg je een goed beeld over de verschillen tussen de beide zussen. Ook is het boek origineel, de meeste boeken over de Tweede Wereldoorlog gaan namelijk over de situatie in Nederland of een van de andere bezette gebieden. De situatie in Duitsland wordt wel beschreven, maar dan gaat het alleen over de bombardementen en over de dingen die Hitler doet.
Verdieping
Samenvatting
Interbellum
Op 6 jarige leeftijd werd de Duitse tweeling Anna en Lotte uit elkaar gehaald. Dit gebeurde na de dood van hun beide ouders. Anna werd door haar grootvader meegenomen naar een boerderij in Duitsland. Lotte, die tbc had, werd door een tante meegenomen naar Nederland. Ongeveer 70 jaar later ontmoetten ze elkaar weer en vertelden elkaar hun levensverhaal.
Lotte kwam terecht bij de zoon van haar tante. Ze leefde in een communistisch gezin met broertjes en zusjes en de ouders beschouwden haar als hun eigen dochter. Lotte schreef veel brieven aan Anna, maar deze brieven bereikten Anna nooit. Lotte spaarde in het geheim geld om Anna te ontmoeten.
Anna bleef na de dood van haar grootvader bij haar oom op de boerderij wonen. Haar oom trouwde met een vreselijke vrouw. Zij zag Anna als een gratis hulpje. Anna werd door haar oom weggestuurd, omdat ze was gezien met een Hitler-gezinde jongen. Ook ging ze naar de dokter, omdat ze pijn in haar buik had. Het bleek dat ze onvruchtbaar was. Anna verliet het dorp om in Keulen een huishoudelijke opleiding te gaan volgen. Ze ging in dienst bij de familie Stolz, maar daar hield Anna het niet lang uit. Daarna ging ze in dienst bij Frau von Garlitz. Anna leidde een rustig leventje en bracht veel tijd door met het lezen van boeken.
Oorlog
De oorlog brak uit. Lotte kwam erachter waar Anna woonde er ging bij Anna op bezoek. Het bezoek aan Anna viel haar zwaar tegen. Anna trok zich niets van haar aan. Bij Lotte thuis zaten onderduikers. In het midden van de oorlog trouwde ze met Ernst Goudriaan, een van de onderduikers. Voor Anna veranderde er door de oorlog niet zoveel. Toen Anna naar een bal ging ontmoette ze Martin Grosalie, een Oostenrijkse soldaat. Anna en Martin verloofden zich. Frau von Garlitz verhuisde naar een ander landgoed, waar ook Anna ging wonen. Martin werd naar Rusland gestuurd. Martin schreef haar brieven en na een tijdje vroeg hij haar om naar Wenen te gaan. Daar konden ze dan trouwen. Dit ging nog niet door. Herr von Garlitz stierf door een vliegtuigongeluk. Martin kwam terug uit Rusland en trouwde met Anna. De dreiging van de geallieerden werd groter en Anna ging in Wenen wonen, omdat het daar minder gevaarlijk was. Een paar maanden later hoorde Anna dat Martin was overleden. Ze leefde verder, omdat ze dat aan Martin beloofd had. Ze werd zuster in een Lazaret.
Vrede
Met Lotte ging het niet zo goed, na de oorlog ging ze samenwonen met Ernst en ze verveelde zich. Toen Anna bij haar op bezoek ging, was zij degene die niets met de bezoekster te maken wilde hebben. Na de capitulatie werd Anna gevangen genomen door de Amerikanen. Toen ze werd vrijgelaten was er maar een ding dat ze wou: het graf van Martin bezoeken. Bij het graf ontmoette ze een vrouw, deze vrouw vertelde haar alles over de laatste weken van Martins leven.
Anna en Lotte zagen elkaar niet meer, totdat ze elkaar weer ontmoetten in Spa. Plotseling hoorde Lotte lawaai op de gang. Anna was overleden, terwijl ze in bad zat. Lotte voelde zich schuldig. Waarom had ze niet tegen Anna gezegd, dat ze haar begreep. Het enige wat Anna graag wilde? Ze accepteerde Anna eindelijk als zus, maar nu was het te laat.
Personages
Het boek heeft twee hoofdpersonen, dit zijn de tweelingzussen Anna en Lotte, ze zijn 74 jaar oud.
De dingen die hen bezig houden zijn: is het nog mogelijk mij te verzoenen met mijn zuster.
Hun relatie is dat ze tweelingzussen zijn.
Anna: ze heeft een goed geheugen, haantje de voorste, intelligent, druk, vastberaden.
"Blz. 13 De deur ging open?op de hal."
Lotte: rustig, muzikaal, nuchter.
"Blz. 104 Ze zaten op?blz. 105 en ondoorzichtige familieverhoudingen."
De ontwikkeling die ze doormaken is, dat na alle verhalen die Anna vertelt, Lotte steeds meer begrip krijgt voor de positie van de 'gewone' Duitsers in de tijd van de tweede wereldoorlog Aan het eind van het verhaal is ze zelfs helemaal van mening veranderd. Dit blijkt vooral uit het feit dat Lotte op de laatste bladzijde toegeeft dat Anna haar zuster was en dat ze zich schuldig voelt, omdat ze niet heeft gezegd dat ze Anna begreep.
Ik vind Anna de meest sympathieke, dit komt vooral door het feit dat ze doorgaat met het overtuigen van Lotte, hoewel ze weet dat Lotte niet naar haar wil luisteren.
Ik vind Lotte het minst sympathiek, dit komt vooral doordat zij zich heel erg afzijdig houdt van Anna. Ze probeert (vooral in het begin van het boek) alles wat Anna zegt om te draaien of om er nog iets tegenover te zetten dat nog erger is.
Van de beide personen kan ik hun gedrag wel begrijpen, maar ik ben ook van mening dat ze de dingen ook op een andere manier zouden kunnen aanpakken.
Ruimte
Het verhaal speelt zich af in Spa, maar omdat Anna en Lotte elkaar verhalen vertellen, speelt het zich ook op andere plaatsen af. In Anna's verhaal komen de volgende plaatsen voor de boerderij van haar oom.
het huis van de familie Stolz
het huis van Frau von Garlitz
het landgoed van Frau von Garlitz
haar huis in Wenen
het Lazaret
In Lottes verhaal komen de volgende plaatsen voor:het 'Hollandse' huis
haar eigen huis
De ruimtelijke beschrijvingen zijn belangrijk voor het verhaal en wel om de volgende reden: Anna en Lotte hebben beide de oorlog van een andere kant meegemaakt. Lotte in Nederland en Anna in Duitsland. Het hele verhaal gaat hierover.
In het eerste deel van hoofdstuk 10 van het deel Oorlog wordt de situatie waarin Anna zich bevindt heel goed beschreven.
In het eerste deel van hoofdstuk 8 van het deel Oorlog, wordt de situatie van Lotte beschreven
Tijd
Het verhaal speelt zich af in de jaren negentig, maar het gaat over de gebeurtenissen in de Tweede Wereldoorlog. De tijd waarin het zich afspeelt is niet heel erg belangrijk voor het verhaal, maar het heeft wel een symbolische reden. Je komt in aanraking met het feit dat mensen, die de Tweede Wereldoorlog hebben meegemaakt, er nog steeds niet helemaal overheen zijn. Ze haten de Duisters nog steeds.
De tijdsopbouw is: eerst speelt het zich af in deze tijd. Dan ontstaan er twee verhalen, die beginnen in de jaren 30 en duren tot nu. Tussendoor is er steeds een moment waarin de zussen het vertelde verhaal bediscussi?ren.
Het is een gesloten einde, een van de twee personen overlijdt, dus het boek kan niet meer verder gaan. Je kunt het ook zien als een open einde. De reden hiervoor is: Lotte heeft Anna geaccepteerd als zuster, maar je weet niet of ze Anna wil begraven en of ze met andere mensen over Anna wil praten.
In het verhaal zitten heel veel flashbacks. Dit komt doordat Anna en Lotte elkaar verhalen vertellen.
Perspectief
Het perspectief is dat van de alwetende verteller.
Het is een heel betrouwbaar perspectief. Je hebt als het ware een objectieve verteller, die het hele verhaal vertelt.
Door dit perspectief blijven de mensen zoals ze zijn, je krijgt geen onjuiste informatie.
Stijl
Het enige dat me is opgevallen aan het taalgebruik is dat er redelijk veel niet-Nederlandse woorden in staan. Dit maakt het boek voor mij wat ingewikkeld. Doordat het een alwetende vertelsituatie is, kun je niet goed opmaken wat het taalgebruik van de hoofdpersonen is. Ik weet dat Anna Hoogduits spreekt, dit is het Duits dat de nettere Duitsers spreken. Ik vind dat die taal wel bij haar past. Lotte spreekt Nederlands. Je weet niet welk Nederlands, dus ik kan niet opmaken of het taalgebruik bij haar past.
Thematiek
De hoofdgedachte in het verhaal is de Tweede Wereldoorlog, maar deze keer gaat het niet over een held, maar over twee heel gewone vrouwen, die (tweeling zijn) de oorlog in twee verschillende landen hebben meegemaakt. Nederland en Duitsland.
Dit heeft een diepere bedoeling: de houding tussen de Nederlanders en de Duitsers is nog steeds niet helemaal goed. De tweeling in het boek is aan verzoening toe, maar Nederland en Duitsland zijn dat ook.
De motieven die ik gevonden heb zijn:
1. verzoening
2. vrouwenleven
3. onenigheid (onbegrip/ onwil)
Het motto is: die Welt ist weit, die Welt ist sch?n, wer weiss ob wir uns wiedersehen. Dit betekent: de wereld is ver (groot), de wereld is mooi, wie weet of wij elkaar terug zullen zien. De hoofdgedachte heeft te maken met de verschillen in de wereld. En het gaat over twee zussen, die niet weten of ze elkaar ooit nog zullen ontmoeten.
De hoofdgedachte in dit boek is heel veel gebruikt, maar de uitwerking van de hoofdgedachte is heel anders. Voorbeeld: Oorlogswinter van Jan Terlouw. In dit boek is er heel duidelijk sprake van een held, maar de hoofdgedachte van de beide verhalen is toch hetzelfde. Ik vind dit verhaal beter, omdat hierin een echt probleem wordt behandeld en aan het eind wordt er ook een oplossing gevonden. In de meeste boeken gaat het alleen maar over een held. Dit boek is origineel en daar houd ik wel van.
Plaats in de literatuurgeschiedenis
De dingen die ik weet over Tessa de Loo zijn:
Tessa de Loo is een pseudoniem voor Tineke Duyven? de Wit. Ze werd geboren op 15 oktober 1946 in Bussum. Ze begon haar schoolcarri?re op het gymnasium, maar eindigde met een MMS-diploma. Na school ging Tessa de Loo Nederlands studeren in Utrecht. ze stond nog enige tijd voor de klas als docent Nederlands en schreef tussendoor verhalen. Haar eerste twee verhalen publiceerde zij, onder haar eigen naam, in 1979 in Vrij Nederland en Opzij. Daarna publiceerde zij onder het pseudoniem Tessa de Loo; Tessa is afgeleid van Texel, waar zij heeft gewoond, en haar grootmoeder heette van Loo.
In januari 1983 verscheen haar verhaal 'De muziekles' in het literaire tijdschrift Maatstaf.
In november 1983 verscheen De Loo's debuutbundel 'De meisjes van de suikerwerkfabriek'. Haar tweede boek, de roman 'Meander', verscheen in 1987. De roman beschrijft de ondergang van een alternatieven gemeenschap onder leiding van een valse profeet in Zeeland. In 1987 mocht De Loo het Boekenweekgeschenk schrijven. Het werd 'Het Rookoffer', een novelle over de onmogelijke liefde tussen een docente Frans en haar achttien jaar jongere leerling. Twee jaar later verscheen 'Isabelle', een thrillerachtige roman over een ontvoeringszaak, waarin de tegenstelling tussen mooi en lelijk, macht en onmacht thema is. In 1993 verscheen De Loo's buitengewoon succesvolle roman 'De tweeling'. Deze roman, waarin de lotgevallen van twee zussen tijdens de Tweede Wereldoorlog worden beschreven, werd bekroond met de Trouw Publieksprijs 1994 en de Duitse Otto vor der Gablenzprijs. De roman is inmiddels al vele malen herdrukt. De Loo's laatste boek, 'Alle verhalen tot morgen', verscheen in 1995.
De Tweeling speelt zich af in deze tijd: doordat het zich nu afspeelt; is het makkelijk om je in te leven. Ook laat dit verhaal goed het probleem zien waar de Nederlanders en de Duitsers nog steeds heel erg mee zitten.
Het verhaal is typerend voor de schrijfster, omdat zij eerst vol haat zat tegenover de Duitsers, totdat zij een Duitse vrouw ontmoet, die haar het verhaal over de Tweede Wereldoorlog vertelt (vanaf de Duitse kant gezien). Naar aanleiding van dit verhaal heeft Tessa de Loo het boek geschreven.
Beoordeling
Ik wil best nog een verhaal van Tessa de Loo lezen, dit komt vooral omdat dit boek mij goed is bevallen.
De passage waarin de zussen elkaar herkennen. Hier begint heel duidelijk wat er in het verdere verhaal wordt uitgelegd. Lotte wil eigenlijk geen contact en is dus heel afhoudend, Anna daarentegen wil juist weer contact hebben met haar zus.
Ik heb geen verhaalfragmenten kunnen vinden die ik negatief vond.
Ik zou niet alle mensen aanraden om dit boek te lezen, dit komt vooral doordat het boek veel diepgang heeft, dit leest niet makkelijk weg. Mensen die wel diepgaande boeken willen lezen en een beetje van boeken over de Tweede Wereldoorlog houden zou ik dit boek zeker aanraden.
Op de middelbare school tekende en schilderde De Loo veel. Ze schreef toen ook al graag opstellen.
Boek informatie
- De Tweeling
- Johanna Martina (Tineke) Duyvené de Wit
- Nederlands
Handige opties
- Meer boeken van:Tessa de Loo