Schachnovelle, Stefan Zweig

Over stevan zweig 1881-1942
Stefan Zweig werd op 28 november 1881 als zoon van de textielindustrieel Mortitz Zweig in Wenen geboren. Van 1891 tot 1899 bezocht hij het gymnasium in Wenen, waarna hij Duitse en Franse taal- en letterkunde studeerde en in 1904 promoveerde, hij schreef al op jonge leeftijd gedichten. Wereldberoemd werd hij met zijn novellen Brennendes Geheimnis (1911), Amok (1922), Sternstunden der Menschheit (1927). Zijn boeken werden, net als die van andere joodse schrijvers op 10 mei 1933 door de Nazi's in Duitsland verbrand. Zweig emigreerde in 1934 naar Londen. Vanaf die tijd maakte hij vele studiereizen naar o.a. Noord- en Zuid-Amerika. In 1938 scheidde hij van zijn eerste vrouw en een jaar later trouwde hij met Lotte Altmann. In 1941 vestigden zij zich in Petropolis in de buurt van Rio de Janeiro (Brazili?). In hetzelfde jaar verscheen Schachnovelle. Een jaar later pleegde hij op 22 februari met Lotte Altmann zelfmoord. Zweig leed onder zware depressies, onder meer veroorzaakt door het feit dat hij geen onderzoek kon doen in duitstalig bronmateriaal dat hij kon gebruiken voor nieuw werk.
Inhoud
Het verhaal speelt zich af op een schip dat onderweg is van New York naar Buenos Aires. Aan boord bevinden zich o.a. Mirko Czentovic, wereldschaakmeester schaken. Hij is opgegroeid bij zijn voogd, een pastoor, zijn ouders waren n.l. omgekomen bij een ongeluk met een schip. Wanneer de pastoor en een agent schaak spelen, kijkt Mirko toe. Wanneer de pastoor wordt weggeroepen voor een ziektegeval speelt Mirko zijn partij verder. Hij blijkt talent te hebben voor schaken, hij wint n.l. elke partij. Hij wordt werelschaakmeester, maar hij kan niet schaken als hij geen schaakbord voor zich heeft.
Over de ik-persoon McConner wordt niet veel vertelt. Hij is een rijke ingenieur die rijk is geworden door olieboringen in Californi?. Hij is met zijn vrouw aan boord en komt uit Oostenrijk. Hij is vastbesloten te winnen van Mirko, om hem te lokken speelt hij een schaakspel met zijn vrouw. Mirko wil alleen met hem spelen voor 250 dollar, en hij wint dan ook. Mc. Conner wil revanche, wanneer hij een slag wil zetten hoort hij een stem achter hem: Um Gottes Willen! Nicht! Hij geeft nog een paar aanwijzingen en is dan opeens verdwenen, wanneer Mc. Conner hem gaat zoeken staat hij op het dek. Hij stelt zich voor als Dr. B, een Oostenrijker die al meer dan 20 jaar niet meer geschaakt heeft. Hij kwam uit een welgesteld gezin. Hij werkte op een rechtskantoor dat hij had overgenomen van zijn vader. Hij had contacten met o.a. kloosters en keizerlijke families. In 1938 wordt hij opgepakt door de Gestapo, hij wordt vastgehouden(ge?soleerd) in een hotelkamer, het hoofdkwartier van de Gestapo. Hij werd daar vastgehouden zonder iemand te zien, hij wist geen tijd, had geen krant, boek, papier, pen etc, soms werd hij verhoord. Wanneer hij na vier maanden weer wordt verhoord staat hij in de voorkamer, hij ziet daar een boek uit een jas steken. Hij steelt het zonder dat iemand het ziet. Het is een schaakboek van 150 schaakpartijen. Na 14 dagen kan hij een zonder schaakbord schaken, na 22 zonder stukken, na 36 kan hij de 150 partijen blind na spelen. Na 3 maanden staat hij weer voor het niets: dan bedenkt om nieuwe schaakpartijen te bedenken en in een verzonnen ruimte tegen zichzelf te spelen, -Ich Weiβ en ?Ich Schwarz. Dit wordt een bezetenheid en hij loopt een ?schaakvergiftiging? op. Hij wordt opgenomen in het ziekenhuis, zijn arts vertelde toen dat hij nooit meer moest gaan schaken, want dan zou hij gek worden.
Toch stemt Dr. B toe om een nog een schaakpartij te spelen met Mirko, maar kan er niet meer tegen dan Czentovic zo lang over iedere zet moet nadenken. Bij de 19e zet wordt het hem teveel en schreeuwt: schaakmat! Terwijl dat helemaal niet het geval is. Hij ziet het dus niet helemaal helder meer. Czentovic zegt dat Dr. B eigenlijk ongewoonlijk begaafd is.
Andere gegevens
 Het boek:
1 gaat over schaken
2 het jaar van de publicatie is veel later
3 veel boeken verbrand
4 ik-vorm
 1 Dr. B. kan ver vooruit denken
2 kan een partij herkennen
 Czentovic: Dr. B.
-schaakt alleen met bord -ver vooruit denken in zijn hoofd
-alleen om geld -helpt gratis
-niet in paniek -raakt in paniek na 2e partij
-arrogant -aardig