Boekverslag: Xerxes of de hoogmoed
Het verhaal begint in Suza, de belangrijkste stad in het Perzische rijk. Xerxes, de koning van Perzi? (ook wel de Koning der Koningen genoemd), wil Griekenland aan gaan vallen. Zijn oom Artabanos voorspelt enorme tegenspoed en een ramp voor het Perzische leger als Xerxes Griekenland werkelijk aan zal vallen. Toch zet de hoogmoedige Xerxes zijn plannen door. Hij beveelt de landen die hem trouw zijn hun legers te verzamelen en gaat met miljoenen strijdkrachten op pad.
Na verschillende overwinningen in Griekenland komt hij voor de keus te staan een strijd op het water aan te gaan bij Salamis, waar de kleine Griekse vloot hem op licht te wachten. Veel Grieken willen vluchten, dus stuurt de vlootvoogd van de Grieken, Thermisokles, een boodschapper naar Xerxes om hem aan te raden de volgende ochtend aan te vallen, zodat de Grieken geen tijd meer hebben om te vluchten.
De machtige vloot van de Koning der Koningen krijgt inderdaad de opdracht de Griekse vloot aan te vallen die ochtend. Xerxes zelf laat zijn troon op een rots plaatsen, vanwaar hij zijn overwinning kan overzien. Helaas voor Xerxes blijkt de strijd een catastrofe voor zijn vloot. De Griekse vloot blijkt vele malen strategischer te werk te gaan dan de Perzische, waar niet veel van overblijft. Xerxes is gedwongen om te vluchten en trekt zich een stuk terug. Hij laat de koningin van Halikarnassos, Artemisia, met zijn drie zoons naar huis vertrekken en bespreekt het verdere verloop van de oorlog met zijn zwager, Mardonios.
Mardonios krijgt de kans driehonderdduizend man mee te nemen om de strijd voort te zetten en Xerxes keert met de rest van zijn strijdkrachten terug naar huis. Op zijn weg terug krijgen zijn mannen te kampen met hongersnood, de pest en buikloop.
Mardonios trekt met het leger wat hij leidt ten strijde tegen de Grieken. Voor de tweede maal nemen de Perzen Athene in. Hierna gaan ze de strijd aan met de Spartanen. Wanneer deze zich terugtrekken komt Mardonios ze overmoedig achterna tot Plataiai. De tweede maal dat ze tegen de Spartanen strijden, worden ze plots in de rug aangevallen door de gevluchte Atheners. De Perzische strijdmacht lijdt grote verliezen en wanneer Mardonios zelf sneuvelt, trekt een van de commandanten van het Perzische leger, Artabasos, zich terug met wat er van het leger over is en vlucht terug naar Perzi?. Onderweg terug lijdt het leger opnieuw grote verliezen door ziekten en hongersnood.
Wanneer Xerxes van deze verliezen hoort draait hij door en maken enkelingen zich op om hem en zijn kinderen te vermoorden en de troon over te nemen.
Het verhaal eindigt met een toneelstuk, negen jaar na de oorlog. Het stuk is geschreven en gespeeld door Aischylos, een voormalig strijdkracht in het Griekse leger. In het stuk wordt een deel van de oorlog uitgebeeld, zonder enige satire, maar met eer voor het Perzische leger.
Personages:
Xerxes: is de koning van Perzi?, en naar zijn denken oppermachtig. Hij streeft naar de macht over de hele wereld en verwacht van zijn leger dat te kunnen behalen. Zijn hoogmoed kent geen einde. Aan het einde van het verhaal komt zijn hoogmoed meer dan eenmaal ten val en draait hij door.
Mardonios: is de zwager van Xerxes, en neemt op een gegeven moment het leger over van Xerxes om de Grieken mee te verslaan. Hij lijkt geduldig, maar later wint zijn hoogmoed het van zijn verstand. Hij valt de Grieken aan zonder een goed moment af te wachten en verliest daarbij zijn leven en een overgroot deel van zijn leger.
Thema:
Het thema van het boek is de hoogmoed van Xerxes. Het hele verhaal lang blinkt Xerxes van het zelfvertrouwen en graaft hiermee zijn eigen graf. De hoogmoed van de koning zorgt bijna voor de ondergang van een compleet leger.
Motieven:
De stemming van de goden speelt een grote rol in het verhaal. De legers hechten grote waarde aan de goedgezindheid van de goden en dit komt meerdere malen terug. Xerxes heeft lak aan de stemming van de goden en valt aan terwijl de goden hem tegenzitten. Hiermee behaalt hij grote verliezen.
De rollen van de vrouwen in Suza in elkaars leven blijft ook terugkomen. De relaties tussen mensen zijn niet bij te houden, maar komen wel meerdere keren naar voren.
Perspectief:
Louis Couperus heeft het verhaal geschreven in een auctoriaal perspectief. Het grootste deel van het verhaal volgt hij Xerxes, maar soms denkt hij mee met andere personages als bv. Mardonios, Amestris, Aischylos, e.a.
Ruimte:
Het verhaal verplaatst zich met Xerxes mee. Het speelt zich af bv. op het slagveld, in de vrouwenvertrekken in het paleis te Suza of in het Griekse landschap.
Tijd:
Het verhaal is geschreven in chronologische volgorde, maar bevat wel enige korte flashbacks. De tijd waarin het verhaal werkelijk is gebeurd is tussen 500 en 470 voor Christus.
Geschreven door Diggidijk, 5 havo
Louis Couperus werd geboren te Den Haag als jongste van elf kinderen. Zijn ouders woonden op de Mauritskade 11 (nu 43), naast de Oranjekazerne. Zijn vader was mr. John Ricus Couperus, gepensioneerd raadsheer in het toenmalige Nederlands-Indië, zijn moeder Jonkvrouwe Catharina Geertruida Reynst. In 1872 vertrok hij met zijn ouders naar Batavia, Nederlands-Indië, waar zij woonden op Landgoed Tjicoppo in Buitenzorg. In 1878 keerde hij naar Nederland terug. Zijn ouders gingen wonen aan de Nassaukade 4 (later gedempt, en omgedoopt tot Nassauplein). In 1881 ging hij voor de akte M.O. Nederlands studeren, waarvoor hij in 1886 slaagde. In 1884 verhuisden zijn ouders naar Surinamestraat 20, waar hij in 1886 'Orchideeën' schreef.
Boek informatie
- Xerxes of de hoogmoed
- Louis Marie Anne Couperus
- Nederlands
Handige opties
- Meer boeken van:Louis Marie Anne Couperus