Boekverslag: De Vierde Man
Primaire gegevens:
Titel: De vierde man
Auteur: Gerard Reve
Jaar van uitgave en eerste druk: 1987, 1ste druk 1981
Aantal pagina’s: 171 pagina’s
Leestijd: ongeveer 2 uur
Inleiding:
Ik dit boek gelezen voor mijn boekenlijst, omdat De vierde man mij wel een spannend boek toe leek. Ook leek het boek mij niet al te moeilijk geschreven, en was het niet echt een dik boek. Verder had ik gelezen dat dit boek eigenlijk geschreven was als boekenweekgeschenk maar dat het boek niet geschikt bevonden was daarvoor, dus was ik wel nieuwsgierig waarom niet.
Korte samenvatting van de inhoud:
In deze novelle (geschreven als Boekenweekgeschenk, maar als zodanig geweigerd) vertelt de hoofdpersoon aan zijn vriend een verhaal. Het gaat over een kortstondige relatie die hij gehad heeft met een vrouw. Het verleden van deze vrouw is tamelijk duister en wordt stukje voor stukje onthuld. Het blijkt dat ze reeds driemaal getrouwd is geweest en dat haar drie echtgenoten allemaal 'onverwacht' om het leven zijn gekomen. Verder is de hoofdpersoon gefascineerd door een in Duitsland wonende jongen met wie de vrouw ook een verhouding heeft. Wanneer hij beseft dat ook hij het slachtoffer dreigt te worden van deze vrouw, neemt hij de benen.
Verwerkingsopdracht
Inleiding:
Als verwerkingsopdracht bij dit boek, heb ik gekozen voor het maken van een analyse van de spanningsopbouw van het verhaal, zichtbaar gemaakt in de vorm van een grafiek. Ik heb voor deze opdracht gekozen omdat de spanningsopbouw het belangrijkste element is in dit boek, als dat er niet in zat, dan zou het naar mijn mening een saai boek zijn.
Voorbereidingsfase:
Spanning in de literatuur is een manier van schrijven, waardoor de lezer zich gedwongen voelt om verder te lezen. De spanning wordt door een aantal dingen veroorzaakt, allereerst wordt er vaak gebruik gemaakt van tijdsverdichting, iedere minuut wordt beschreven, hierdoor bouwt de schrijver een bepaalde spanning in. Ten tweede wordt de omgeving zo omschreven, dat de lezer zich er een beeld bij kan vormen. Ook gebruikt de schrijver vaak spanningsverhogende elementen, zoals klapperende deuren, ramen etc.
Verwerkingsfase:
In het boek van Gerard Reve, wordt de spanning in het verhaal opgebouwd met de dingen die in de voorbereidingsfase worden genoemd. Gerard Reve heeft veel gebruik gemaakt van tijdsverdichting: “Je wilt toch wel zeker koffie? Christine nam mij mede naar de grote keuken, waarin een ‘eigentijdse’ eethoek was ingerichte, en die, net als de woonkamer, uitzocht bood op de tuin. Ik keek peinzend naar de parelmoeren bloesems van de buitenlands liefdesboom, waaronder ons romantisch geluk zo spontaan was opgebloeid. ‘Wat een stilte hier, wat een ruimte, overal,’ sprak ik dromerig.” (blz 34.)
Ook wordt de omgeving duidelijk omschreven in het boek, zodat de lezer, een beeld kan vormen, en voor ogen kan zien wat er allemaal gebeurt. “We stopten bij een groot, alleenstaands huis in een vermoedelijk nog deftige straat van negentiende-eeuwse welstand. Neen, het was een geheel van eigenlijke drie huizen: een groot, vierkant fin-de-siecle huis links, en twee lagere gebouwen ter rechter zijde daar tegenaan. Beide van die lagere panden hadden een etalage raam.” (blz. 18)
Als laatste gebruikt Gerard Reve een hoeveelheid spanningsverhogende elementen, zoals klapperende balkondeuren, voorspellende dromen, en geheimzinnige kistjes. “Ja nu wist ik het… Dit was… als ik me tenminste niet gek aan het maken was, of ik opnieuw droomde… Deze sleutel… was niet de sleutel… was niet de sleutel die de man in het hotel, de enge magere man in die droom, de eerste nacht dat ik hier in huis sliep, in zijn hand gehouden en op mij gericht had… ja, met het holle einde naar mij toe, dat op de loop van een vuurwapen had geleken…? Ja toch…? En… dit kistje…” (blz.89)
Bij deze spanningselementen kan ik een grafiek maken, in de grafiek kun je dus zien hoe de spanningsopbouw in het boek verloopt:
Reflectiefase:
Het was wel een leuke opdracht, ik vond het alleen wel moeilijk om te verzinnen wat nou precies een boek spannend maakt. De citaten erbij zoeken was niet zo heel moeilijk evenals de grafiek erbij maken.
Evaluatie:
De vierde man is opzich een heel leuk boek, maar je moet er wel van houden, het is niet echt mijn stijl van schrijven, dus vond ik het ook niet super om te lezen. Door de verwerkingsopdracht ben ik wel wat meer over het boek na gaan denken en vind ik het toch knap hoe Reve zijn boek geschreven heeft. Ik zou het boek niet aanraden om te lezen, maar als je van de manier van schrijven houdt, dan zal het best een leuk boek zijn om te lezen.
Bronvermelding:
www.bol.com
(7 november ’02)
Hij was een Nederlandse schrijver en dichter. Met Harry Mulisch en Willem Frederik Hermans wordt hij tot de Grote Drie van de naoorlogse Nederlandse schrijvers gerekend.
Boek informatie
- De Vierde Man
- Gerard Kornelis van het Reve
- Nederlands
Handige opties
- Meer boeken van:Gerard Reve