Werkstuk: Het helal
Inhoud
wat geschiedenis
het zonnestelsel
- Mercurius
- Venus
- aarde
- mars
- Jupiter
- Saturnus
- Uranus
- Neptunus
- Pluto
- Planeet X
sterren beelden
- Januari
- Februari
Bronnen en andere plekken voor informatie te vinden
wat geschiedenis
In 1814 werd de eerste onderzoek gedaan in Munchen. De grote groei die de astronomie door maakte was in de 19e eeuw. In 1917 en 1947 werden spiegeltelescopen gebouwd die zeer groot waren bij de Californiche sterrenwacht Mount Wilson en Palomar. Die de lenzen, spiegels en filemulsies bevatten die rondt 1840 in gebruik waren genomen. Sinds de eind jaren 50tig werden er satellieten gelanceerd om zwarte gaten en andere ?onzichtbare signalen? te onderzoeken. Nog meer van zulke dingen kwamen rondt de jaren zeventig en tachtig aan het licht dit waren O.A. dubbelsterren en meer zwarte gaten. Dit waren allemaal het begin van de mens in de ruimte in de twintigste eeuw. Waarvan mensen al eeuwen droomde en verscheidende verhalen overgeschreven waren (denk aan Jules Verne, De Griek Lucianus van Samosata en Johannes Kepler). Op 4 oktober 1957 werd de eerste kunstmaan gelanceerd door de Russen genoemd spoetnik 1. De VS volgde op 31 Januari met Explorer 1. Voor 1984 werden nog 65 zulke satellieten gelanceerd. 1 van de Satellieten zie zeer veel mooie foto;s heeft weten te maken is de Hubble space Telescope(HST) deze werd gelanceerd in april 1990. Op 1 oktober 1958 riep de VS de NASA in het leven om het ?gevecht? tussen Rusland om het heelal te bevechten. De NASA (National Aeronauties and space administration). De eerste levende wezen in het heelal was het Russiese hondje Laika dat stief aan zuurstofgebrek. Op 2 april 1961 bracht het zelfde Rusland de eerste mens om een baan om de aard. De man Joeri Gagarin. Kwam met behulp van een schietstoel en een parachute weer heelhuids op aarde terug. Daarna begon het proberen naar de maan te komen. Nasa voerde 25 test vluchten uit. Een aantal met mensen maar voornamelijk met dieren. De eerste Amerikaan in de ruimte was John Glenn op 20 febuari 1962. De eerste vrouw was Valentina Teresjkova in juni 1963. Op maart 1965 maakte Aleksei Leonov de eerste ruimte wandeling. De eerste bemande baan om de maan werd uitgevoerd door de Amerikaanse Apollo-7 in december 196. Apollo 8 in de zelfde maand nam zelfs foto?s mee van aarde genomen vanaf deze zelfde baan. Op 20 juli 1969 was de histories dag dat Niel Armstrong en Edwin ?Buzz? Aldrin met apollo 11 in de baan van de maan kwamen en daarna met de ?Eagle? de eerste stap op de maan zette. De Apollo 12, 14, 15, 16 en 17 brachten in totaal 382kg monsters van de maan mee terug. Het eerste ruimte station werd begin jaren zeventig gelanceerd door de Russen. Op 14 mei 1973 werd de Amerikaanse ruimtestation ?skylab? gelanceerd na 6 jaar weer terug naar aarde keerde en verbrande in de dampkring. De meeste succesvolle ruimtestation is de Russiese Mir (vrede) waar sinds 1986 bijna altijd mensen zijn en zelfs een aantal Amerikaanse astronauten langs zijn geweest. Na deze successen werden de onderzoeken naar de planeten gestart. De dichtstbijzijnde planeet Venus, was het eerste ?slagtoffer? de eerste 3 pogingen die de Russen namen mislukte, de eerste miste Venus en de andere twee sloegen te pletter. Ook Venera 4 wist zijn missie niet te vetooien maar kwam in de buurt in oktober 1965. De Amerikanen hadden meer geluk in Augustus 1962 waarneer ze de Mariner 2 langs Venus lieten vliegen en de atmosfeer bestudeerden. Pas in 1970 en 1972 lukte het Rusland te landen op Venus met Venera 7 en 8 zei verzonden gegevens van extreme hitten op de planeet. In 1975 werden de eerste beelden van de oppervlakte genomen door Venera 9 en 10. Amerika consenterende zich ondertussen op mars. En daarna de rest van het heelal waar ze de Viking en de Voyager naar toe stuurden. Die vele mooie foto?s en informatie terug stuurden
het zonnestelsel
- Mercurius
plek: het dichts bij de zon, 57,9 miljoen km van de zon
temperatuur: 427 ?c is in het zonlicht. En ?171?c ?s nachts
grote: Mercurius is klein,de op 1 na kleinste planeet in de zonnestelsel. Aarde is 2x zo groot als de planeet.
diameter: 4.880 km
tijd: 176 dagen hier staat gelijk aan 1 dag op aarden. Een jaar duurt op Mercurius maar 88 dagen.
Manen: 0
atmosfeer: water dus geen wolken wel heliumsporen
zichtbaarheid: tijdens de avond en ochtend schemer staat Mercurius laag aan de hemel dicht bij de zon.
oppervlakte: kaal, rotsachtig met kraters en lavavlakten.
onderzoek: 1x in 1973 door de VS de Marina 10. De onbemande ruimtesonde onderzocht de buitenkant van Mercurius.
Zwaartekracht: 0,38
namen: voor Mercurius zijn Nabu, zo werd hij in Mesopotamie genoemd en betekend de schrijver en boodschapper van de goden, ook bij de Grieken was hij de boodschapper en werd Hermes genoemd.
- Venus
plek: komt na Mercurius het dichts bij de zon. Hij licht 108,2 miljoen km van de zon.
temperatuur: 490 ?C, de warmste planeet
Grote: ongeveer de zelfde als aarden.
Diameter: 12.105 km
tijd: 243 dagen hier staat gelijk aan 1 dag op aarden. Een jaar duurt op Venus. 225 dagen.
Manen: 0
Atmosfeer: een dikke bewolking (25 km) van het dodelijke zwavelzuur kooldioxide waardoor het zonlicht weer een groot deel van het zonlicht wordt teruggekaatst. Maar het licht dat er doorhen drukt wordt tussen de oppervlakte en bewolking heen en weer gekaatst en de warmte wordt gevangen daardoor is het er ook zo warm.
Zichtbaarheid: net na zonsondergang of net voor zonsopgang
Oppervlakte: bedenkt met scherpe stenen het ziet er uit als een oranjebruine woestijn de oppervlakte is voornamelijk bedekt met lava. En er zijn veel barsten en lijnen die gezamenlijk op ene spinnenweb lijken, alleen Venus heeft dit.
onderzoek: in 1975 stuurde de Sovjet-Unie 2 Vernera?s naar Venus. Zij keken door de wolken heen en ook lieten ze robots landen op de oppervlakte. Ook de US stuurde een Ruimtesonde naar Venus in 1989 tot 1990 genaamd Magellan.
Zwaartekracht: 0,9
namen: de Grieken dacht dat Venus 2 planeten waren; Phosphoros in de ochtend en Hesperos is de avond. De Maja?s zagen in Venus de god Kulkulkan die dood en wedergeboorte symboliseerde. De Azteken zagen een slang genaamd Quetzalcoatl het symbool voor levenskracht.
- Aarde
plek: als 3e in het zonnestelsel vanaf de zon. 149,7 miljoen Km van de zon
temperatuur: tussen de - 70 ?C en +55 ?C
Grote: even groot als de aarden
Diameter: 12.756 km
tijd: 23 uur en 56 min.hier staat gelijk aan 1 dag op aarden. Een jaar duurt op Aarden 365,26 dagen.
Manen: 1
Atmosfeer: een aan aantal lagen met een mengsel van verschillende gassen. Ongeveer 20 % zuurstof verder ook stikstof en waterdamp.
Zichtbaarheid: duidelijk als iemand het zonnestelsel zien zal de aarden opvallen door zijn heldere blauwe kleur.
Oppervlakte: De aardkost bestaat uit losse platen die tegen elkaar aan wrijven. De bedekking van deze platen is verschillend, het kan bossen zijn maar ook ijs of rotsen. Maar 71% bestaat uit zee
onderzoek: al vroeg in tijden is er veel onderzoek naar de aarden gedaan door elk land en daardoor is het moeilijk om er een rijtje van te maken. Wil je het toch weten stel ik voor een geschiedenis boek er bij te pakken.
Zwaartekracht: 1
namen: geen
- Mars
plek: als 4e in het zonnestelsel vanaf de zon. 228 miljoen Km van de zon
temperatuur: -120 ?C tot + 25 ?C
Grote: ongeveer de helft van de aarden
Diameter: 6797 KM
tijd: 24, 6 uur hier staat gelijk aan 1 dag op aarden. Een jaar duurt op Mars 687 dagen.
Manen: 2; Phobos en Deimos, het kunnen ook planeto?den zijn die zijn vast geraakt in de baan om Mars
Atmosfeer: kooldioxide, stikstof, sporen van argon en zuurstof
Zichtbaarheid: Mars kan je met het blote oog zien het is een heldere, oranjerode ster.
Oppervlakte: Vulkanen, bergen, droge rivierbeddingen, ravijnen, woestijnen en polen met ijskapen. Zeer stoffig. En de bodem bevat veel ijzer waardoor een rode kleur ontstaat.
onderzoek: er is een meteoriet van mars op aarden gevallen dit is 1 van de eerste onderzoeken naar Mars geweest in de meteoriet zaten fossielen dit kan een bewijs zijn van een vroeger leven op Mars.in 1971 en 1973 waren de eerste sondes genaamd Mariner de eerste die onderzoek deden gevolgd door in 1975 en 1976 waar de vikingsondes voor veel mooie foto;s zorgden. In 1996/1997 was het de bedoeling om een karretje genaamd de patfinder rondt te laten rijden op mars zodat daar meer onderzoek gedaan kon worden dit lukt en in Juli 1997 deed het karretje uitvoerige verkenningen.
Zwaartekracht: 0,4
namen: Voor de Grieken heten Mars Ares en betekend iets als god van de oorlog. Mars is de benaming die de Romeinen voor deze zelfde god gaven. Mars werd de oorlogsgod genoemd om zijn kleuren en snelle verandering van helderheid
opmerking: Het is mogelijk dat op Mars leven is geweest. Omdat er foto?s zijn van geulen waar vroeger misschien water heeft gestroomd.
- Jupiter
plek: als 5e in het zonnestelsel vanaf de zon. 778 miljoen Km van de zon
temperatuur: - 150 ?C
Grote: De grootste van het zonnestelsel. De aarden zal er meer dan 1000 x in passen
Diameter: 143.884 KM
tijd: 9,8 uur hier staat gelijk aan 1 dag op aarden. Een jaar duurt op Jupiter 11,8 jaar
Manen: 16; op volgorde van afstand; Metis, Andratea, Amalthea, Thebe, Lo (is bezaaid met vulkanen en de oppervlakte is bedekt met zwafel), Europa (hier kant misschien leven voorkomen, de kans van leven te vinden in het zonnestelsel is hier dan ook het grootst), Ganymedes (is groter dan Mercurius en is daarmee de grootste maan in het zonnenstelsel), Gallisto (bestaat uit een bal van soffig ijs en door de kraters lijkt die op de maan die wij kennen), Leda, Himalia, Lysithea, Elara, Anake, Carme, Pasiphae, Sinope
Atmosfeer: Waterstof en helium
Zichtbaarheid: Zeer goed, op de zon maan en Venus na is het de helderste ster en is met het bloten oog goed te zien. Met een telescoop die een beetje sterk is kan je zelfs de stormen zien als een grote rode vlek.
Oppervlakte: geen vast oppervlakte
onderzoek: de eerste (Prachtige) foto?s van Jupiter?s Wolken werden gemaakt in 1973 door de Pioneer 10. Deze Amerikaanse sonde werd in 1972 gelanceerd. In 1979 ontdekte de Voyager, die veel van de planeten heeft onderzocht en foto;s van gemaakt en nu nog buiten het zonnestelsel onderzoek doet, drie dunnen en vage ringen rondt Jupiter. Deze ringen waren niet te zien vanaf aarden. Nog meer ringen werden ontdekt door Galileo in 1995 deze kleine sonde werd de atmosfeer in gestuurd en behalve de nieuwe ringen ontdekte deze dat de stormen die rondt Jupiter waaiden veel sterker zijn die wij kennen op aarden.
Zwaartekracht: 2,64
namen: Bij de Romeinen en Babylon was Jupiter de koning der werelden zoals Zeus bij de Grieken. In het verhaal van Babylon was Jupiter een belangrijk god genaamd Tiamat zij was de godin over de chaos met 11 monsters. Ze werd verslagen door Mardoek.
- Saturnus
plek: als 6e in het zonnestelsel vanaf de zon. 1427 miljoen Km van de zon
temperatuur: -180 ?C
Grote: ongeveer negen keer zo groot als aarden en is de een na grootste planeet in het zonnestelsel
Diameter: 120.541 KM
tijd: 10, 2 uur hier staat gelijk aan 1 dag op aarden. Een jaar duurt op Saturnus 29,5 jaar
Manen: 18; op volgorde van afstand; Pan, Atlas, Prometheus, Pandora, Epimetheus, Janus, Mimas (ook wel dodenster genoemd, omdat hij bezait is met kraters 1 van de krater inslagen is zo groot dat de 390 km in doorsnede planeet bijna verwoest was) , Enceladus (is groter dan Mimas en de kraters daar zijn met ijs bedekt), Tedys (Ithaca, een lang dal van 2000km lang en Odysseus een krater van 400km breed komen op deze maan voor), Telesto, Cakypso, Dione, Helene, Rhea, Titan(dit kan een soort diepgevroren mini aarden zijn, Titan heeft een dikke atmosfeer en hij is groter dan Mercurius op Titan kan leven voorkomen), Hyperion, Lapetus, Phoebe. De oppervlakte van de manen bestaan uit ijs. De ijsdeeltjes hier van maken misschien ook deel uit van het ringenstelsel van Saturnus
Atmosfeer: Waterstof en Helium
Zichtbaarheid: Saturnus is te zien door een telescoop het interessante er van is dat de ringen steeds anders zijn doordat Saturnus een beetje schreef hangt. De ringen zijn niet of nauwelijks te zien als de as gelijk aan die van de aarden loopt. Maar de ringen zijn goed te zien maar als de bovenkant van ons af op naar ons toe staan zijn ze goed te zien jammer dat je ze niet allemaal kan zien
Oppervlakte: Weinig van bekend maar waarschijnlijk voornamelijk gassen van waterstof en helium
onderzoek: De Amerikaanse Pioneer 11 stuurde foto;s van Saturnus in 1979 naar aarden. De Voyagers stuurde later nog meer informatie voornamelijk waren deze informatie gericht op de ringen.
Zwaartekracht: 1,16
namen: De naam Saturnus komt van een mytholgie van de Romeinen. De Grieken noemde Saturnus Kronos naar de vader van Zeus. De Mesoptamiers noemde de planeet ?het oude schaap? en zette er soms zelfs ?het oudste? voor.
Opmerking: Saturnus is voornamelijk bekend door zijn ringen die goed zichtbaar zijn mijn een kleine telescoop kan je al 3 ringen goed zichtbaar zien.
- Uranus
plek: als 7e in het zonnestelsel vanaf de zon. 2869 miljoen Km van de zon
temperatuur: -210 ?C
Grote: iets kleiner dan Venus (Dus ook iets kleiner dan aarden) maar groter dan mars zit er pressies tussen in.
Diameter: 51.166 km
tijd: 17,2 uur hier staat gelijk aan 1 dag op aarden. Een jaar duurt op Uranus 84 jaar.
Manen: 15; De namen van de manen zijn vernoemd naar een toneelstuk van Shakespeares het stuk van de Engelsman hete ?storm? op volgorde van afstand heten de manen; Cordelia, Ophelia, Bianca, Cressida, Desdemona, Desdemona, Julier, Portia, Rosalind, Belinda, Puck, Miranda (is erg gevarierd ondanks een diameter van 472 km, met denkt dat deze maan ooit is getroffen door een meteoroide waarna de brok stukken weer aan elkaar zijn gesmolten maar niet goed genoeg waardor het een rommeltje bleef in plaats van de waarschijnlijk vrij gladde maan. Het relief dat door de rommel is ontstaan heet Chevron. Miranda is wel geheel van ijs), Ariel (heeft lange breuklijnen, is donker en licht vol met kraters), Umbriel (net als Ariel donker en vol met kraters), Titanie (hier komen lange, dueoe valleien voor), Oberon(van deze maan weten we weinig behalfe dat die waarschijnlijk ook veel kraters op liggen).
Atmosfeer: Waterstof, Helium en Methaan
Zichtbaarheid: Uranus is te zien met het bloten oog maar je moet wel weten waar en je moet geluk hebben dat hij op zijn helderst is. Uranus ziet eruit als een ster, maar twinkelt niet.
Oppervlakte: een drabbige zee van water met ammoniak
onderzoek: In 1977 werden de ringen om Uranus ontdekt op aarden in 1986 maakten Voyager er foto?s van
Zwaartekracht: 1,17
namen: De naam Uranus komt van een Grieks - Romeinse god die de vader van Saturnus is. De namen van de manen komen uit een eerder genoemd toneelstuk van Shakespeares.
opmerking: het vreemde van uranus is dat hij 98? gekanteld is. Elke pool heeft daardoor 42 voortdurend zonlicht en daarna 42 jaar nacht. Geleerden denkt dat komt door dat er in het begin van het sterrenstelsel er een botsing is geweest tussen Uranus en een grot hemellichaam.
- Neptunus
plek: als 8e in het zonnestelsel vanaf de zon (in sommige tijden (20 jaar zoals van 1979 tot 1999) 9e). 4496 miljoen Km van de zon
temperatuur: -220 ?C
Grote: iets kleiner dan Uranus
Diameter: 50.538 KM
tijd: 16, 1 uur hier staat gelijk aan 1 dag op aarden. Een jaar duurt op Neptunus 164,8 jaar
Manen: 8; op volgorde van afstand; Naiade, Thalassa, Despina, Galatea, Larissa, Proteus, Triton (de oppervlakte bestaat uit Stikstofijs en wat waterijs en er komen vulkaan uitbarstingen van stikstof en zwarte stof op voor. De pluimen bereiken wel een hoogte van 8 km. De atmosfeer is er erg dun. Triton draait in tegenstelling tot andere planeten tegen de draairichting van Neptunes in) en Nereide
Atmosfeer: Waterstof, Helium en blauwig Methaangas, waardoor de planeet er zo blauw er uit ziet
Zichtbaarheid: Slecht met een sterke telescoop zie je nog maar een klein blauw rondje. Met het blote oog is hij niet eens te zien.
Oppervlakte: warm water met wat ammoniak en methaan en gestold gesteente. Dit is niet zeker alleen maar gis werk. Door de dikke bewolking en stormen die boven Neptunes hangen.
onderzoek: Er was weinig onderzoek gedaan naar Neptunes gedaan omdat ze dachten dat er niet veel aan was. In 1989 ontdekte Voyager 2 dat, dat niet waar was. Zo ontdekt de Voyagers felle stormen, vele incomplete ringen. De ringen waren nooit eerder gezien omdat ze erg donker zijn. Na de Voyagers zijn er nog steeds niet veel van bekend omdat hij zo ver van de aarden afstaat.
Zwaartekracht: 1,2
namen: geen andere namen omdat ze pas ontdekt werd in 19e eeuw Neptunes is genoemd naar een Romeinse zeegoed.
- Pluto
plek: als 9e in het zonnestelsel vanaf de zon (in sommige tijden (20 jaar zoals van 1979 tot 1999) 8e ). 5914 miljoen Km van de zon
temperatuur: -220 ?C
Grote: de kleinste van al onze planeten. Doorsneden 2300 km.
Diameter: 2300 km
tijd: 6,4 dagen hier staat gelijk aan 1 dag op aarden. Een jaar duurt op Pluto 248 jaar
Manen: 1; Charon, deze maan is in verhouding van Pluto erg groot en liggen dicht bij elkaar sommige wetenschappers denken dat de twee misschien tweelingplaneten zijn.
Atmosfeer: waarschijnlijk stikstof en methaan
Zichtbaarheid: Slecht zelfs door een sterke telescoop in Pluto maar een piepklein rondje.
Oppervlakte: bevroren methaan en stikstof (waarschijnlijk)
onderzoek: Nog geen. De Hubletelescoop heeft wel foto?s gemaakt waaruit blijkt dat Pluto lijkt op Triton, een maan van Neptunus. NASA wilt een sonde naar Pluto sturen rondt het begin van de 21ste eeuw.
Zwaartekracht: 0,04
namen: Pluto is de Romeinse god van de onderwereld.
Opmerking: We weten niet veel van Pluto omdat er nooit ruimtezones naar toe zijn gestuurd. En hij ver weg is. Sommige denken dat Pluto dan ook geen planeet is maar een astero?de ondanks dat hij dan wel groot zal zijn. Pluto heeft een vreemde baan waardoor hij soms de 8e planeet is in het zonnestelsel omdat hij voor neptunes licht
- planeet X
De banen van Uranus en Neptunus worden sterk be?nvloed men denkt dat dit komt door een andere planeet. Pluto zal dat kunnen zijn maar is te klein. Daarom denken wetenschappers dat er misschien nog een planeet is deze moet groter en veel verder weg staan dan Pluto. Tot nu toe hebben wetenschappers de planeet nog niet ontdekt. Het kan zijn dat de planeet niet bestaat, dat die gewoon te ver weg staat om vanaf aarden te zien of dat de ban zo groot is dat die op dit moment te ver weg staat maar over een paar jaar wel goed staat.
Planeet X hoeft niet te bestaan omdat er rondt Pluto een ?Gordel? is genaamd de Kruider-gordel bestaand uit lossen ijzeren Planeto?den. 1 van hen wordt Smiley genoemd. Deze Kruider-gordel zal ook wel verantwoordelijk kunnen zijn door de be?nvloeding van Uranus en Neptunus.
Sterren beelden
- Januari
sterrenbeeld (Latijns): Auriga
Nederlands: wel de voerman of wagenman
stelt voor: een man met een punthelm
waar: Bij de heldere ster Cappella (geitje) daar onder liggen 3 sterren in een drie hoek (de neus) zei heten soms ook wel de kinderen.
verhaal: ???
sterrenbeeld(Latijns): Cameloparadus
Nederlands: De Giraf
stelt voor: een Giraf maar sommigen zeggen ook wel Kameel
waar: in een rechte lijn noordelijk van Cappella.
verhaal: als het een kameel voorstelt: Tijdens d reis naar Isaak reed Rebecca daar op.
sterrenbeeld(Latijns): Orion
stelt voor: Orion een persloon die in de bijbel maar ook in gedichten van Homerus voorkomt.
waar: in de rechterschouder in een rode ster, betelgeuze genaamd. In de gordel in het midden zitten drie helderen sterren en de zwaard die er aan hangt wordt gemaakt door drie kleinere sterren en een ?nevel? verder zit Rigel ook een heldere ster op Orion?s voet
sterrenbeeld(Latijns): Lepus
Nederlands: Haas
waar: onder de voet van Orion
sterrenbeeld(Latijns): Taurus
Nederlands: De stier
waar: rechtsboven van orion. In de stier komen de sterrengroepen voor die Hyaden genaamd zijn. Ze hebben een V-vorm die de horens vormen. Aan het eind van de staart staan een groep van zeven sterren die Pleidaden heten.
verhaal: Taurus valt Orion aan want Orion houd een schild tegen hem op. Verder is de stier 1 van de sterrenbeelden uit de dierenriem
- Februari
sterrenbeeld(Latijns): Canis Major
Nederlands: De grote hond
stelt voor: de jacht hond van Orion
waar: dicht bij Orion de nek van Canis Major is de zeer heldere ster Sirius
verhaal: Sirius was ėėn van de twee zussen van een jonge prins die ging trouwen. De twee zussen gingen mee naar het zuiden. Maar ze moesten een rivier (de melkweg) over alleen de oudste zus, Sirius, was sterk genoeg om hier over te komen
sterrenbeeld(Latijns): Canis Minor
Nederlands: Kleine hond/waterhond
waar: vlak langs de melkweg. Links van de schouder van Orion. Het sterrenbeeld bestaat uit 2 sterren de onderste is Procyon, dat Voorhond betekend.
verhaal: Procyon was ėėn van de twee zussen van een jonge prins die ging trouwen. De twee zussen gingen mee naar het zuiden. Maar ze moesten een rivier (de melkweg) over alleen de oudste zus, Sirius, was sterk genoeg om hier over te komen. En Procyn, bleef aan de andere kant van de melkweg achte
Bronnen en andere plekken voor informatie te vinden
mijn bronnen:
titel
schrijfer
Isbn-nummer
Sterren kijken
verschillend
3-8290-6771-2
De ruimte
Dr. Paul Payne
3-8290-6805-0
De ruimte verklaard
Robin scagell
90-5426-725-9
Alles over sterrrenkunde
Lisa Miles
90-5457-162-4
De ongelofelijke eis naar de planeten
Nicholas Harris
90-5426-040-8
Sterrenbeelden en hun verhalen
R. Worvill
90-252-2218-8
UFO?s
John Duncan
90-5495-356-X
Andere plekken voor informatie (tips uit de boeken hier boven)
boeken
titel
schrijfer
Sterrenkunde
Stuart Atkinson
Planeten en ruimtevaartuigen
Sue Becklake
Het ruimteveer
Mark Bergin
De ruimte ontdekken
Heather Couper
Ruimteschepen
Nick Lipscombe
wat geschiedenis
het zonnestelsel
- Mercurius
- Venus
- aarde
- mars
- Jupiter
- Saturnus
- Uranus
- Neptunus
- Pluto
- Planeet X
sterren beelden
- Januari
- Februari
Bronnen en andere plekken voor informatie te vinden
wat geschiedenis
In 1814 werd de eerste onderzoek gedaan in Munchen. De grote groei die de astronomie door maakte was in de 19e eeuw. In 1917 en 1947 werden spiegeltelescopen gebouwd die zeer groot waren bij de Californiche sterrenwacht Mount Wilson en Palomar. Die de lenzen, spiegels en filemulsies bevatten die rondt 1840 in gebruik waren genomen. Sinds de eind jaren 50tig werden er satellieten gelanceerd om zwarte gaten en andere ?onzichtbare signalen? te onderzoeken. Nog meer van zulke dingen kwamen rondt de jaren zeventig en tachtig aan het licht dit waren O.A. dubbelsterren en meer zwarte gaten. Dit waren allemaal het begin van de mens in de ruimte in de twintigste eeuw. Waarvan mensen al eeuwen droomde en verscheidende verhalen overgeschreven waren (denk aan Jules Verne, De Griek Lucianus van Samosata en Johannes Kepler). Op 4 oktober 1957 werd de eerste kunstmaan gelanceerd door de Russen genoemd spoetnik 1. De VS volgde op 31 Januari met Explorer 1. Voor 1984 werden nog 65 zulke satellieten gelanceerd. 1 van de Satellieten zie zeer veel mooie foto;s heeft weten te maken is de Hubble space Telescope(HST) deze werd gelanceerd in april 1990. Op 1 oktober 1958 riep de VS de NASA in het leven om het ?gevecht? tussen Rusland om het heelal te bevechten. De NASA (National Aeronauties and space administration). De eerste levende wezen in het heelal was het Russiese hondje Laika dat stief aan zuurstofgebrek. Op 2 april 1961 bracht het zelfde Rusland de eerste mens om een baan om de aard. De man Joeri Gagarin. Kwam met behulp van een schietstoel en een parachute weer heelhuids op aarde terug. Daarna begon het proberen naar de maan te komen. Nasa voerde 25 test vluchten uit. Een aantal met mensen maar voornamelijk met dieren. De eerste Amerikaan in de ruimte was John Glenn op 20 febuari 1962. De eerste vrouw was Valentina Teresjkova in juni 1963. Op maart 1965 maakte Aleksei Leonov de eerste ruimte wandeling. De eerste bemande baan om de maan werd uitgevoerd door de Amerikaanse Apollo-7 in december 196. Apollo 8 in de zelfde maand nam zelfs foto?s mee van aarde genomen vanaf deze zelfde baan. Op 20 juli 1969 was de histories dag dat Niel Armstrong en Edwin ?Buzz? Aldrin met apollo 11 in de baan van de maan kwamen en daarna met de ?Eagle? de eerste stap op de maan zette. De Apollo 12, 14, 15, 16 en 17 brachten in totaal 382kg monsters van de maan mee terug. Het eerste ruimte station werd begin jaren zeventig gelanceerd door de Russen. Op 14 mei 1973 werd de Amerikaanse ruimtestation ?skylab? gelanceerd na 6 jaar weer terug naar aarde keerde en verbrande in de dampkring. De meeste succesvolle ruimtestation is de Russiese Mir (vrede) waar sinds 1986 bijna altijd mensen zijn en zelfs een aantal Amerikaanse astronauten langs zijn geweest. Na deze successen werden de onderzoeken naar de planeten gestart. De dichtstbijzijnde planeet Venus, was het eerste ?slagtoffer? de eerste 3 pogingen die de Russen namen mislukte, de eerste miste Venus en de andere twee sloegen te pletter. Ook Venera 4 wist zijn missie niet te vetooien maar kwam in de buurt in oktober 1965. De Amerikanen hadden meer geluk in Augustus 1962 waarneer ze de Mariner 2 langs Venus lieten vliegen en de atmosfeer bestudeerden. Pas in 1970 en 1972 lukte het Rusland te landen op Venus met Venera 7 en 8 zei verzonden gegevens van extreme hitten op de planeet. In 1975 werden de eerste beelden van de oppervlakte genomen door Venera 9 en 10. Amerika consenterende zich ondertussen op mars. En daarna de rest van het heelal waar ze de Viking en de Voyager naar toe stuurden. Die vele mooie foto?s en informatie terug stuurden
het zonnestelsel
- Mercurius
plek: het dichts bij de zon, 57,9 miljoen km van de zon
temperatuur: 427 ?c is in het zonlicht. En ?171?c ?s nachts
grote: Mercurius is klein,de op 1 na kleinste planeet in de zonnestelsel. Aarde is 2x zo groot als de planeet.
diameter: 4.880 km
tijd: 176 dagen hier staat gelijk aan 1 dag op aarden. Een jaar duurt op Mercurius maar 88 dagen.
Manen: 0
atmosfeer: water dus geen wolken wel heliumsporen
zichtbaarheid: tijdens de avond en ochtend schemer staat Mercurius laag aan de hemel dicht bij de zon.
oppervlakte: kaal, rotsachtig met kraters en lavavlakten.
onderzoek: 1x in 1973 door de VS de Marina 10. De onbemande ruimtesonde onderzocht de buitenkant van Mercurius.
Zwaartekracht: 0,38
namen: voor Mercurius zijn Nabu, zo werd hij in Mesopotamie genoemd en betekend de schrijver en boodschapper van de goden, ook bij de Grieken was hij de boodschapper en werd Hermes genoemd.
- Venus
plek: komt na Mercurius het dichts bij de zon. Hij licht 108,2 miljoen km van de zon.
temperatuur: 490 ?C, de warmste planeet
Grote: ongeveer de zelfde als aarden.
Diameter: 12.105 km
tijd: 243 dagen hier staat gelijk aan 1 dag op aarden. Een jaar duurt op Venus. 225 dagen.
Manen: 0
Atmosfeer: een dikke bewolking (25 km) van het dodelijke zwavelzuur kooldioxide waardoor het zonlicht weer een groot deel van het zonlicht wordt teruggekaatst. Maar het licht dat er doorhen drukt wordt tussen de oppervlakte en bewolking heen en weer gekaatst en de warmte wordt gevangen daardoor is het er ook zo warm.
Zichtbaarheid: net na zonsondergang of net voor zonsopgang
Oppervlakte: bedenkt met scherpe stenen het ziet er uit als een oranjebruine woestijn de oppervlakte is voornamelijk bedekt met lava. En er zijn veel barsten en lijnen die gezamenlijk op ene spinnenweb lijken, alleen Venus heeft dit.
onderzoek: in 1975 stuurde de Sovjet-Unie 2 Vernera?s naar Venus. Zij keken door de wolken heen en ook lieten ze robots landen op de oppervlakte. Ook de US stuurde een Ruimtesonde naar Venus in 1989 tot 1990 genaamd Magellan.
Zwaartekracht: 0,9
namen: de Grieken dacht dat Venus 2 planeten waren; Phosphoros in de ochtend en Hesperos is de avond. De Maja?s zagen in Venus de god Kulkulkan die dood en wedergeboorte symboliseerde. De Azteken zagen een slang genaamd Quetzalcoatl het symbool voor levenskracht.
- Aarde
plek: als 3e in het zonnestelsel vanaf de zon. 149,7 miljoen Km van de zon
temperatuur: tussen de - 70 ?C en +55 ?C
Grote: even groot als de aarden
Diameter: 12.756 km
tijd: 23 uur en 56 min.hier staat gelijk aan 1 dag op aarden. Een jaar duurt op Aarden 365,26 dagen.
Manen: 1
Atmosfeer: een aan aantal lagen met een mengsel van verschillende gassen. Ongeveer 20 % zuurstof verder ook stikstof en waterdamp.
Zichtbaarheid: duidelijk als iemand het zonnestelsel zien zal de aarden opvallen door zijn heldere blauwe kleur.
Oppervlakte: De aardkost bestaat uit losse platen die tegen elkaar aan wrijven. De bedekking van deze platen is verschillend, het kan bossen zijn maar ook ijs of rotsen. Maar 71% bestaat uit zee
onderzoek: al vroeg in tijden is er veel onderzoek naar de aarden gedaan door elk land en daardoor is het moeilijk om er een rijtje van te maken. Wil je het toch weten stel ik voor een geschiedenis boek er bij te pakken.
Zwaartekracht: 1
namen: geen
- Mars
plek: als 4e in het zonnestelsel vanaf de zon. 228 miljoen Km van de zon
temperatuur: -120 ?C tot + 25 ?C
Grote: ongeveer de helft van de aarden
Diameter: 6797 KM
tijd: 24, 6 uur hier staat gelijk aan 1 dag op aarden. Een jaar duurt op Mars 687 dagen.
Manen: 2; Phobos en Deimos, het kunnen ook planeto?den zijn die zijn vast geraakt in de baan om Mars
Atmosfeer: kooldioxide, stikstof, sporen van argon en zuurstof
Zichtbaarheid: Mars kan je met het blote oog zien het is een heldere, oranjerode ster.
Oppervlakte: Vulkanen, bergen, droge rivierbeddingen, ravijnen, woestijnen en polen met ijskapen. Zeer stoffig. En de bodem bevat veel ijzer waardoor een rode kleur ontstaat.
onderzoek: er is een meteoriet van mars op aarden gevallen dit is 1 van de eerste onderzoeken naar Mars geweest in de meteoriet zaten fossielen dit kan een bewijs zijn van een vroeger leven op Mars.in 1971 en 1973 waren de eerste sondes genaamd Mariner de eerste die onderzoek deden gevolgd door in 1975 en 1976 waar de vikingsondes voor veel mooie foto;s zorgden. In 1996/1997 was het de bedoeling om een karretje genaamd de patfinder rondt te laten rijden op mars zodat daar meer onderzoek gedaan kon worden dit lukt en in Juli 1997 deed het karretje uitvoerige verkenningen.
Zwaartekracht: 0,4
namen: Voor de Grieken heten Mars Ares en betekend iets als god van de oorlog. Mars is de benaming die de Romeinen voor deze zelfde god gaven. Mars werd de oorlogsgod genoemd om zijn kleuren en snelle verandering van helderheid
opmerking: Het is mogelijk dat op Mars leven is geweest. Omdat er foto?s zijn van geulen waar vroeger misschien water heeft gestroomd.
- Jupiter
plek: als 5e in het zonnestelsel vanaf de zon. 778 miljoen Km van de zon
temperatuur: - 150 ?C
Grote: De grootste van het zonnestelsel. De aarden zal er meer dan 1000 x in passen
Diameter: 143.884 KM
tijd: 9,8 uur hier staat gelijk aan 1 dag op aarden. Een jaar duurt op Jupiter 11,8 jaar
Manen: 16; op volgorde van afstand; Metis, Andratea, Amalthea, Thebe, Lo (is bezaaid met vulkanen en de oppervlakte is bedekt met zwafel), Europa (hier kant misschien leven voorkomen, de kans van leven te vinden in het zonnestelsel is hier dan ook het grootst), Ganymedes (is groter dan Mercurius en is daarmee de grootste maan in het zonnenstelsel), Gallisto (bestaat uit een bal van soffig ijs en door de kraters lijkt die op de maan die wij kennen), Leda, Himalia, Lysithea, Elara, Anake, Carme, Pasiphae, Sinope
Atmosfeer: Waterstof en helium
Zichtbaarheid: Zeer goed, op de zon maan en Venus na is het de helderste ster en is met het bloten oog goed te zien. Met een telescoop die een beetje sterk is kan je zelfs de stormen zien als een grote rode vlek.
Oppervlakte: geen vast oppervlakte
onderzoek: de eerste (Prachtige) foto?s van Jupiter?s Wolken werden gemaakt in 1973 door de Pioneer 10. Deze Amerikaanse sonde werd in 1972 gelanceerd. In 1979 ontdekte de Voyager, die veel van de planeten heeft onderzocht en foto;s van gemaakt en nu nog buiten het zonnestelsel onderzoek doet, drie dunnen en vage ringen rondt Jupiter. Deze ringen waren niet te zien vanaf aarden. Nog meer ringen werden ontdekt door Galileo in 1995 deze kleine sonde werd de atmosfeer in gestuurd en behalve de nieuwe ringen ontdekte deze dat de stormen die rondt Jupiter waaiden veel sterker zijn die wij kennen op aarden.
Zwaartekracht: 2,64
namen: Bij de Romeinen en Babylon was Jupiter de koning der werelden zoals Zeus bij de Grieken. In het verhaal van Babylon was Jupiter een belangrijk god genaamd Tiamat zij was de godin over de chaos met 11 monsters. Ze werd verslagen door Mardoek.
- Saturnus
plek: als 6e in het zonnestelsel vanaf de zon. 1427 miljoen Km van de zon
temperatuur: -180 ?C
Grote: ongeveer negen keer zo groot als aarden en is de een na grootste planeet in het zonnestelsel
Diameter: 120.541 KM
tijd: 10, 2 uur hier staat gelijk aan 1 dag op aarden. Een jaar duurt op Saturnus 29,5 jaar
Manen: 18; op volgorde van afstand; Pan, Atlas, Prometheus, Pandora, Epimetheus, Janus, Mimas (ook wel dodenster genoemd, omdat hij bezait is met kraters 1 van de krater inslagen is zo groot dat de 390 km in doorsnede planeet bijna verwoest was) , Enceladus (is groter dan Mimas en de kraters daar zijn met ijs bedekt), Tedys (Ithaca, een lang dal van 2000km lang en Odysseus een krater van 400km breed komen op deze maan voor), Telesto, Cakypso, Dione, Helene, Rhea, Titan(dit kan een soort diepgevroren mini aarden zijn, Titan heeft een dikke atmosfeer en hij is groter dan Mercurius op Titan kan leven voorkomen), Hyperion, Lapetus, Phoebe. De oppervlakte van de manen bestaan uit ijs. De ijsdeeltjes hier van maken misschien ook deel uit van het ringenstelsel van Saturnus
Atmosfeer: Waterstof en Helium
Zichtbaarheid: Saturnus is te zien door een telescoop het interessante er van is dat de ringen steeds anders zijn doordat Saturnus een beetje schreef hangt. De ringen zijn niet of nauwelijks te zien als de as gelijk aan die van de aarden loopt. Maar de ringen zijn goed te zien maar als de bovenkant van ons af op naar ons toe staan zijn ze goed te zien jammer dat je ze niet allemaal kan zien
Oppervlakte: Weinig van bekend maar waarschijnlijk voornamelijk gassen van waterstof en helium
onderzoek: De Amerikaanse Pioneer 11 stuurde foto;s van Saturnus in 1979 naar aarden. De Voyagers stuurde later nog meer informatie voornamelijk waren deze informatie gericht op de ringen.
Zwaartekracht: 1,16
namen: De naam Saturnus komt van een mytholgie van de Romeinen. De Grieken noemde Saturnus Kronos naar de vader van Zeus. De Mesoptamiers noemde de planeet ?het oude schaap? en zette er soms zelfs ?het oudste? voor.
Opmerking: Saturnus is voornamelijk bekend door zijn ringen die goed zichtbaar zijn mijn een kleine telescoop kan je al 3 ringen goed zichtbaar zien.
- Uranus
plek: als 7e in het zonnestelsel vanaf de zon. 2869 miljoen Km van de zon
temperatuur: -210 ?C
Grote: iets kleiner dan Venus (Dus ook iets kleiner dan aarden) maar groter dan mars zit er pressies tussen in.
Diameter: 51.166 km
tijd: 17,2 uur hier staat gelijk aan 1 dag op aarden. Een jaar duurt op Uranus 84 jaar.
Manen: 15; De namen van de manen zijn vernoemd naar een toneelstuk van Shakespeares het stuk van de Engelsman hete ?storm? op volgorde van afstand heten de manen; Cordelia, Ophelia, Bianca, Cressida, Desdemona, Desdemona, Julier, Portia, Rosalind, Belinda, Puck, Miranda (is erg gevarierd ondanks een diameter van 472 km, met denkt dat deze maan ooit is getroffen door een meteoroide waarna de brok stukken weer aan elkaar zijn gesmolten maar niet goed genoeg waardor het een rommeltje bleef in plaats van de waarschijnlijk vrij gladde maan. Het relief dat door de rommel is ontstaan heet Chevron. Miranda is wel geheel van ijs), Ariel (heeft lange breuklijnen, is donker en licht vol met kraters), Umbriel (net als Ariel donker en vol met kraters), Titanie (hier komen lange, dueoe valleien voor), Oberon(van deze maan weten we weinig behalfe dat die waarschijnlijk ook veel kraters op liggen).
Atmosfeer: Waterstof, Helium en Methaan
Zichtbaarheid: Uranus is te zien met het bloten oog maar je moet wel weten waar en je moet geluk hebben dat hij op zijn helderst is. Uranus ziet eruit als een ster, maar twinkelt niet.
Oppervlakte: een drabbige zee van water met ammoniak
onderzoek: In 1977 werden de ringen om Uranus ontdekt op aarden in 1986 maakten Voyager er foto?s van
Zwaartekracht: 1,17
namen: De naam Uranus komt van een Grieks - Romeinse god die de vader van Saturnus is. De namen van de manen komen uit een eerder genoemd toneelstuk van Shakespeares.
opmerking: het vreemde van uranus is dat hij 98? gekanteld is. Elke pool heeft daardoor 42 voortdurend zonlicht en daarna 42 jaar nacht. Geleerden denkt dat komt door dat er in het begin van het sterrenstelsel er een botsing is geweest tussen Uranus en een grot hemellichaam.
- Neptunus
plek: als 8e in het zonnestelsel vanaf de zon (in sommige tijden (20 jaar zoals van 1979 tot 1999) 9e). 4496 miljoen Km van de zon
temperatuur: -220 ?C
Grote: iets kleiner dan Uranus
Diameter: 50.538 KM
tijd: 16, 1 uur hier staat gelijk aan 1 dag op aarden. Een jaar duurt op Neptunus 164,8 jaar
Manen: 8; op volgorde van afstand; Naiade, Thalassa, Despina, Galatea, Larissa, Proteus, Triton (de oppervlakte bestaat uit Stikstofijs en wat waterijs en er komen vulkaan uitbarstingen van stikstof en zwarte stof op voor. De pluimen bereiken wel een hoogte van 8 km. De atmosfeer is er erg dun. Triton draait in tegenstelling tot andere planeten tegen de draairichting van Neptunes in) en Nereide
Atmosfeer: Waterstof, Helium en blauwig Methaangas, waardoor de planeet er zo blauw er uit ziet
Zichtbaarheid: Slecht met een sterke telescoop zie je nog maar een klein blauw rondje. Met het blote oog is hij niet eens te zien.
Oppervlakte: warm water met wat ammoniak en methaan en gestold gesteente. Dit is niet zeker alleen maar gis werk. Door de dikke bewolking en stormen die boven Neptunes hangen.
onderzoek: Er was weinig onderzoek gedaan naar Neptunes gedaan omdat ze dachten dat er niet veel aan was. In 1989 ontdekte Voyager 2 dat, dat niet waar was. Zo ontdekt de Voyagers felle stormen, vele incomplete ringen. De ringen waren nooit eerder gezien omdat ze erg donker zijn. Na de Voyagers zijn er nog steeds niet veel van bekend omdat hij zo ver van de aarden afstaat.
Zwaartekracht: 1,2
namen: geen andere namen omdat ze pas ontdekt werd in 19e eeuw Neptunes is genoemd naar een Romeinse zeegoed.
- Pluto
plek: als 9e in het zonnestelsel vanaf de zon (in sommige tijden (20 jaar zoals van 1979 tot 1999) 8e ). 5914 miljoen Km van de zon
temperatuur: -220 ?C
Grote: de kleinste van al onze planeten. Doorsneden 2300 km.
Diameter: 2300 km
tijd: 6,4 dagen hier staat gelijk aan 1 dag op aarden. Een jaar duurt op Pluto 248 jaar
Manen: 1; Charon, deze maan is in verhouding van Pluto erg groot en liggen dicht bij elkaar sommige wetenschappers denken dat de twee misschien tweelingplaneten zijn.
Atmosfeer: waarschijnlijk stikstof en methaan
Zichtbaarheid: Slecht zelfs door een sterke telescoop in Pluto maar een piepklein rondje.
Oppervlakte: bevroren methaan en stikstof (waarschijnlijk)
onderzoek: Nog geen. De Hubletelescoop heeft wel foto?s gemaakt waaruit blijkt dat Pluto lijkt op Triton, een maan van Neptunus. NASA wilt een sonde naar Pluto sturen rondt het begin van de 21ste eeuw.
Zwaartekracht: 0,04
namen: Pluto is de Romeinse god van de onderwereld.
Opmerking: We weten niet veel van Pluto omdat er nooit ruimtezones naar toe zijn gestuurd. En hij ver weg is. Sommige denken dat Pluto dan ook geen planeet is maar een astero?de ondanks dat hij dan wel groot zal zijn. Pluto heeft een vreemde baan waardoor hij soms de 8e planeet is in het zonnestelsel omdat hij voor neptunes licht
- planeet X
De banen van Uranus en Neptunus worden sterk be?nvloed men denkt dat dit komt door een andere planeet. Pluto zal dat kunnen zijn maar is te klein. Daarom denken wetenschappers dat er misschien nog een planeet is deze moet groter en veel verder weg staan dan Pluto. Tot nu toe hebben wetenschappers de planeet nog niet ontdekt. Het kan zijn dat de planeet niet bestaat, dat die gewoon te ver weg staat om vanaf aarden te zien of dat de ban zo groot is dat die op dit moment te ver weg staat maar over een paar jaar wel goed staat.
Planeet X hoeft niet te bestaan omdat er rondt Pluto een ?Gordel? is genaamd de Kruider-gordel bestaand uit lossen ijzeren Planeto?den. 1 van hen wordt Smiley genoemd. Deze Kruider-gordel zal ook wel verantwoordelijk kunnen zijn door de be?nvloeding van Uranus en Neptunus.
Sterren beelden
- Januari
sterrenbeeld (Latijns): Auriga
Nederlands: wel de voerman of wagenman
stelt voor: een man met een punthelm
waar: Bij de heldere ster Cappella (geitje) daar onder liggen 3 sterren in een drie hoek (de neus) zei heten soms ook wel de kinderen.
verhaal: ???
sterrenbeeld(Latijns): Cameloparadus
Nederlands: De Giraf
stelt voor: een Giraf maar sommigen zeggen ook wel Kameel
waar: in een rechte lijn noordelijk van Cappella.
verhaal: als het een kameel voorstelt: Tijdens d reis naar Isaak reed Rebecca daar op.
sterrenbeeld(Latijns): Orion
stelt voor: Orion een persloon die in de bijbel maar ook in gedichten van Homerus voorkomt.
waar: in de rechterschouder in een rode ster, betelgeuze genaamd. In de gordel in het midden zitten drie helderen sterren en de zwaard die er aan hangt wordt gemaakt door drie kleinere sterren en een ?nevel? verder zit Rigel ook een heldere ster op Orion?s voet
sterrenbeeld(Latijns): Lepus
Nederlands: Haas
waar: onder de voet van Orion
sterrenbeeld(Latijns): Taurus
Nederlands: De stier
waar: rechtsboven van orion. In de stier komen de sterrengroepen voor die Hyaden genaamd zijn. Ze hebben een V-vorm die de horens vormen. Aan het eind van de staart staan een groep van zeven sterren die Pleidaden heten.
verhaal: Taurus valt Orion aan want Orion houd een schild tegen hem op. Verder is de stier 1 van de sterrenbeelden uit de dierenriem
- Februari
sterrenbeeld(Latijns): Canis Major
Nederlands: De grote hond
stelt voor: de jacht hond van Orion
waar: dicht bij Orion de nek van Canis Major is de zeer heldere ster Sirius
verhaal: Sirius was ėėn van de twee zussen van een jonge prins die ging trouwen. De twee zussen gingen mee naar het zuiden. Maar ze moesten een rivier (de melkweg) over alleen de oudste zus, Sirius, was sterk genoeg om hier over te komen
sterrenbeeld(Latijns): Canis Minor
Nederlands: Kleine hond/waterhond
waar: vlak langs de melkweg. Links van de schouder van Orion. Het sterrenbeeld bestaat uit 2 sterren de onderste is Procyon, dat Voorhond betekend.
verhaal: Procyon was ėėn van de twee zussen van een jonge prins die ging trouwen. De twee zussen gingen mee naar het zuiden. Maar ze moesten een rivier (de melkweg) over alleen de oudste zus, Sirius, was sterk genoeg om hier over te komen. En Procyn, bleef aan de andere kant van de melkweg achte
Bronnen en andere plekken voor informatie te vinden
mijn bronnen:
titel
schrijfer
Isbn-nummer
Sterren kijken
verschillend
3-8290-6771-2
De ruimte
Dr. Paul Payne
3-8290-6805-0
De ruimte verklaard
Robin scagell
90-5426-725-9
Alles over sterrrenkunde
Lisa Miles
90-5457-162-4
De ongelofelijke eis naar de planeten
Nicholas Harris
90-5426-040-8
Sterrenbeelden en hun verhalen
R. Worvill
90-252-2218-8
UFO?s
John Duncan
90-5495-356-X
Andere plekken voor informatie (tips uit de boeken hier boven)
boeken
titel
schrijfer
Sterrenkunde
Stuart Atkinson
Planeten en ruimtevaartuigen
Sue Becklake
Het ruimteveer
Mark Bergin
De ruimte ontdekken
Heather Couper
Ruimteschepen
Nick Lipscombe