Werkstuk: Genetische manipulatie in bloembollen
Keuze van het onderwerp
Het onderwerp dat ik heb gekozen is de genetische manipulatie in bloembollen, en dan speciaal voor bloembollen van tulpen. Ik heb juist hiervoor gekozen, omdat het me interessant lijkt te weten hoe ze bijvoorbeeld de kleur van een tulp kunnen veranderen. Of hoe ze een tulp geel met rood kunnen maken. Want op foto?s als op de voorkant zie je een heel veld met allemaal dezelfde kleur tulpen. Hoe doen ze dat? Op de andere foto is er wel iets fout gegaan, want er staat een witte tussen? En eigenlijk heb ik dit onderwerp ook wel gekozen omdat er veel over te vinden is op internet, zodat ik genoeg kan schrijven.
Onderzoeksvragen
? Waarom de kleur van een bloem veranderen?
? Gebeurt het genetisch manipuleren van bloembollen veel in Nederland?
? Hoe wordt het precies gedaan?
? Op welk moment van de groei van een bloembol wordt het DNA veranderd?
? Wat is de mening van de overheid en de consument?
? Is het genetisch manipuleren niet slecht voor de bloemen?
? Levert het ook voordelen op voor de boeren en de consument?
Uitleg onderzoeksvragen
? Waarom het DNA van een bloem veranderen?
Het DNA van een bloem kan om verschillende redenen veranderd worden. Een belangrijke reden is het beschermen van de bloem tegen schadelijke bacteri?n. Dit gebeurt met behulp van de zogenaamde restrictie enzymen. Deze ?knippen? een DNA-molecule met het gen voor ?bescherming tegen de ?. ziekte? op een bepaalde plaats los, en knippen dat molecuul ook weer in twee?n. Nu heb je twee dezelfde stukjes molecuul, met het goede gen erin. Dit gen plaats je in een bloembol van een tulp, en de tulp is beschermd tegen de desbetreffende ziekte. Met deze ?Recombinant DNA-techniek? is het bijna altijd zeker dat het werkt. MAAR er zijn in het verleden nog veel fouten gemaakt met deze techniek. Een gen kan bijvoorbeeld wel bescherming tegen een ziekte bieden, maar het kan ??k zorgen dat de plant langzaam groeit. Zo is er in het verleden een hele sterke rat gemaakt, maar die bleek heel sloom te bewegen.
De kleur van een bloem wordt eigenlijk alleen veranderd om bijvoorbeeld meer gele bloemen te produceren. Het is een voordeel voor de consument, want met bijvoorbeeld Pasen kunnen er meer gele bloemen worden gemaakt.
Bloemen kunnen ook sterker gemaakt worden zodat ze sneller en beter groeien.
? Gebeurt het genetisch manipuleren van bloembollen veel in Nederland?
Het manipuleren van bloembollen gebeurt erg veel in Nederland: van de ongeveer achteneenhalf miljard bloembollen, die jaarlijks worden geproduceerd, zijn er maar zo?n vier miljoen waarvan het DNA NIET veranderd is. Dus zo?n 95% van alle bloembollen die jaarlijks in Nederland worden geproduceerd zijn genetisch gemanipuleerd. Vandaar dus dat je op bijna alle plaatjes een veld met allemaal dezelfde kleur bloemen ziet! Er bestaan weinig velden in Nederland waar dit niet zo is.
? Hoe wordt het precies gedaan?
Bij de vraag ?Waarom het DNA van een bloem veranderen? heb ik al uitgelegd hoe de recombinant DNA techniek wordt gebruikt. Even een makkelijke samenvatting: genetische manipulatie is het inbrengen van een stukje DNA van het ene organisme in het andere organisme. Het DNA hoeft bij deze methode echter NIET van hetzelfde soort organisme te zijn. Er kan dus bijvoorbeeld een stukje DNA van een mens in het DNA van een plant gebracht worden.
? Op welk moment van de groei van een bloembol wordt het DNA veranderd?
Het stukje DNA van een ander organisme kan eigenlijk elk moment ingevoegd worden. Maar natuurlijk niet als de bloembol al begint te ontkiemen. Als het stukje DNA in een ?gastheercel? (cel van de bloembol) wordt gebracht, gaat het stukje zich delen. Zo wordt het gen gekopieerd en verspreid door de bloembol. De bloembol wordt nu een transgeen organisme genoemd. Transgeen is te vertalen als ?kruising van genen?.
? Wat is de mening van de overheid en de consument?
Ook nu zijn er nog veel protesten tegen genetische manipulatie. Deze protesten richten zich vooral op de dierproeven die gedaan worden. Maar ook van genetisch gemanipuleerd voedsel moet de gemiddelde consument niks hebben. Veel mensen eten bijvoorbeeld veel liever een normaal natuurlijke wortel dan een wortel die eerst in het laboratorium onder handen is genomen, en daardoor bijvoorbeeld onnatuurlijk knaloranje is geworden.
Om deze tegenstanders tegemoet te komen heeft de overheid al 13 wetten over genetische manipulatie opgesteld. Hierin wordt geregeld wat wel en niet mag, waar men speciale vergunningen voor nodig heeft en hoe de onderzoekers met hun proefdieren moeten omgaan. Ook staat erin dat voedsel dat genetisch gemanipuleerd is, gemerkt moet worden met een teken dat er ?geknutseld? is aan het product.
De mening van de overheid over het genetisch manipuleren van bloembollen heb ik niet gevonden. Dat zal waarschijnlijk komen doordat dit onderwerp niet zo zwaar ligt als het genetisch manipuleren van dieren en voedsel. Ook de mening van de consument is onbekend.
? Is het genetisch manipuleren niet slecht voor de bloemen?
Eigenlijk is het inbrengen van ?vreemde? stukjes DNA niet slecht voor de bloemen. Maar toch gaan er heel wat dingen mis in het genetisch manipuleren van de bollen. Zo zijn bloemen waar een stukje DNA voor sterkere stelen is ingebracht, juist heel vatbaar voor ziekten. Dan moet er weer meer gif worden gespoten tegen de ziekten, en schieten we er niks mee op. En tulpen die een ?pantser? hebben gekregen tegen ziekten, zijn juist weer zwakker, of ze groeien heel langzaam. Onderzoekers zijn echter op dit moment nog heel veel proeven aan het doen omtrent genetische manipulatie, dus we zijn er nog lang niet!
? Levert het ook voordelen op voor de boeren en de consument?En nadelen?
De voordelen voor de boer zijn: er hoeft minder gif gespoten te worden als alle bloembollen beschermd zijn tegen ziekten. Dus aan gif is de boer weinig tot geen geld kwijt. MAAR als de bloemen wel zwakker zijn dan normale tulpen, kan een groot deel van de oogst verloren gaan. Ook kan de boer veel geld kwijt zijn aan het manipuleren zelf. Er zijn natuurlijk speciale materialen voor nodig, en ?ls de boer het al niet zelf doet, kost het hem nog erg veel. Een bloembollenkwekerij kan ook te kampen krijgen met protestanten tegen genetische manipulatie, dat kost weer geld.
De voordelen voor de consument zijn: mooiere bloemen, sneller in de winkel, en wellicht zijn de bloemen goedkoper, omdat er zoveel van gemaakt worden. De nadelen zijn weer dat de bloemen heel snel verwelken, of dat ze gauw omknikken.
Opdracht
Eigen mening
Ik vind dat genetische manipulatie wel moet kunnen, als het niet te extreem wordt. Vooral bij bloembollen moet het niet een probleem zijn, want de mens heeft er geen last van. Tenzij door de manipulatie ook wilde bloemen er heel kunstmatig gaan uitzien. Dan zou de hele wereld er erg kunstmatig gaan uitzien en dat is niet mooi. Toch vind ik het erg jammer dat je tegenwoordig nooit meer een veld met allemaal verschillende bloemen ziet. Alles moet kunstmatig recht, even hoog en precies dezelfde kleur zijn. Fouten worden niet in dank afgenomen en alles moet perfect in elkaar zitten. Als ik kijk naar de genetische manipulatie denk ik wel dat dit bij bloembollen puur is om de perfectie van de mens.
Waar zou ik zelf onderzoek naar kunnen doen en hoe zou ik dat aanpakken?
Zelf zou ik kunnen onderzoeken van wie ik mijn bruine haar heb. Mijn ouders hebben namelijk allebei zwart haar, en mijn zus heeft rood haar. Dan moet het zo zijn dat een van mijn ouders drager is van het gen voor bruin haar. Nou kan ik kijken naar de ouders van mijn vader en de ouders van mijn moeder, wie er bruin haar heeft (had). Zo kan ik onderzoeken van wie ik mijn bruine haar heb. Ook kan ik nog kijken van wie mijn zus haar rode haar heeft. Weer ga ik kijken naar de ouders van mijn ouders, en als dat geen resultaat oplevert naar de grootouders van mijn ouders. Het gen voor rode haren is dus ook overgedragen maar niet tot uiting gekomen in het fenotype.
Wat zou er anders zijn in mijn leven als er geen onderzoek werd gedaan naar genen, erfelijkheid en DNA?
Er zijn al onderzoeken geweest naar het ontstaan van kanker, en dankzij dat zijn familieleden van mij nog in leven. Mijn nicht heeft het syndroom van Down en dankzij het onderzoek naar chromosomen weten we wat het is en kan men haar op de goede manier behandelen.
Literatuurlijst
Boeken
Peter Vermij
Perfectie op bestelling
'genetische manipulatie in het dagelijks leven'
Aantal Blz. 151
Pieter van Dooren
De genetische revolutie
Aantal Blz 128
Internet
http://www.natuurinformatie.nl/asp/page.asp?id=i001389&alias=nnm.dossiers
http://www.natuurinformatie.nl/nnm.dossiers/natuurdatabase.nl/i001440.html
http://www.erfelijkheid.nl/erfelijkheid/gentherapie.php
Het onderwerp dat ik heb gekozen is de genetische manipulatie in bloembollen, en dan speciaal voor bloembollen van tulpen. Ik heb juist hiervoor gekozen, omdat het me interessant lijkt te weten hoe ze bijvoorbeeld de kleur van een tulp kunnen veranderen. Of hoe ze een tulp geel met rood kunnen maken. Want op foto?s als op de voorkant zie je een heel veld met allemaal dezelfde kleur tulpen. Hoe doen ze dat? Op de andere foto is er wel iets fout gegaan, want er staat een witte tussen? En eigenlijk heb ik dit onderwerp ook wel gekozen omdat er veel over te vinden is op internet, zodat ik genoeg kan schrijven.
Onderzoeksvragen
? Waarom de kleur van een bloem veranderen?
? Gebeurt het genetisch manipuleren van bloembollen veel in Nederland?
? Hoe wordt het precies gedaan?
? Op welk moment van de groei van een bloembol wordt het DNA veranderd?
? Wat is de mening van de overheid en de consument?
? Is het genetisch manipuleren niet slecht voor de bloemen?
? Levert het ook voordelen op voor de boeren en de consument?
Uitleg onderzoeksvragen
? Waarom het DNA van een bloem veranderen?
Het DNA van een bloem kan om verschillende redenen veranderd worden. Een belangrijke reden is het beschermen van de bloem tegen schadelijke bacteri?n. Dit gebeurt met behulp van de zogenaamde restrictie enzymen. Deze ?knippen? een DNA-molecule met het gen voor ?bescherming tegen de ?. ziekte? op een bepaalde plaats los, en knippen dat molecuul ook weer in twee?n. Nu heb je twee dezelfde stukjes molecuul, met het goede gen erin. Dit gen plaats je in een bloembol van een tulp, en de tulp is beschermd tegen de desbetreffende ziekte. Met deze ?Recombinant DNA-techniek? is het bijna altijd zeker dat het werkt. MAAR er zijn in het verleden nog veel fouten gemaakt met deze techniek. Een gen kan bijvoorbeeld wel bescherming tegen een ziekte bieden, maar het kan ??k zorgen dat de plant langzaam groeit. Zo is er in het verleden een hele sterke rat gemaakt, maar die bleek heel sloom te bewegen.
De kleur van een bloem wordt eigenlijk alleen veranderd om bijvoorbeeld meer gele bloemen te produceren. Het is een voordeel voor de consument, want met bijvoorbeeld Pasen kunnen er meer gele bloemen worden gemaakt.
Bloemen kunnen ook sterker gemaakt worden zodat ze sneller en beter groeien.
? Gebeurt het genetisch manipuleren van bloembollen veel in Nederland?
Het manipuleren van bloembollen gebeurt erg veel in Nederland: van de ongeveer achteneenhalf miljard bloembollen, die jaarlijks worden geproduceerd, zijn er maar zo?n vier miljoen waarvan het DNA NIET veranderd is. Dus zo?n 95% van alle bloembollen die jaarlijks in Nederland worden geproduceerd zijn genetisch gemanipuleerd. Vandaar dus dat je op bijna alle plaatjes een veld met allemaal dezelfde kleur bloemen ziet! Er bestaan weinig velden in Nederland waar dit niet zo is.
? Hoe wordt het precies gedaan?
Bij de vraag ?Waarom het DNA van een bloem veranderen? heb ik al uitgelegd hoe de recombinant DNA techniek wordt gebruikt. Even een makkelijke samenvatting: genetische manipulatie is het inbrengen van een stukje DNA van het ene organisme in het andere organisme. Het DNA hoeft bij deze methode echter NIET van hetzelfde soort organisme te zijn. Er kan dus bijvoorbeeld een stukje DNA van een mens in het DNA van een plant gebracht worden.
? Op welk moment van de groei van een bloembol wordt het DNA veranderd?
Het stukje DNA van een ander organisme kan eigenlijk elk moment ingevoegd worden. Maar natuurlijk niet als de bloembol al begint te ontkiemen. Als het stukje DNA in een ?gastheercel? (cel van de bloembol) wordt gebracht, gaat het stukje zich delen. Zo wordt het gen gekopieerd en verspreid door de bloembol. De bloembol wordt nu een transgeen organisme genoemd. Transgeen is te vertalen als ?kruising van genen?.
? Wat is de mening van de overheid en de consument?
Ook nu zijn er nog veel protesten tegen genetische manipulatie. Deze protesten richten zich vooral op de dierproeven die gedaan worden. Maar ook van genetisch gemanipuleerd voedsel moet de gemiddelde consument niks hebben. Veel mensen eten bijvoorbeeld veel liever een normaal natuurlijke wortel dan een wortel die eerst in het laboratorium onder handen is genomen, en daardoor bijvoorbeeld onnatuurlijk knaloranje is geworden.
Om deze tegenstanders tegemoet te komen heeft de overheid al 13 wetten over genetische manipulatie opgesteld. Hierin wordt geregeld wat wel en niet mag, waar men speciale vergunningen voor nodig heeft en hoe de onderzoekers met hun proefdieren moeten omgaan. Ook staat erin dat voedsel dat genetisch gemanipuleerd is, gemerkt moet worden met een teken dat er ?geknutseld? is aan het product.
De mening van de overheid over het genetisch manipuleren van bloembollen heb ik niet gevonden. Dat zal waarschijnlijk komen doordat dit onderwerp niet zo zwaar ligt als het genetisch manipuleren van dieren en voedsel. Ook de mening van de consument is onbekend.
? Is het genetisch manipuleren niet slecht voor de bloemen?
Eigenlijk is het inbrengen van ?vreemde? stukjes DNA niet slecht voor de bloemen. Maar toch gaan er heel wat dingen mis in het genetisch manipuleren van de bollen. Zo zijn bloemen waar een stukje DNA voor sterkere stelen is ingebracht, juist heel vatbaar voor ziekten. Dan moet er weer meer gif worden gespoten tegen de ziekten, en schieten we er niks mee op. En tulpen die een ?pantser? hebben gekregen tegen ziekten, zijn juist weer zwakker, of ze groeien heel langzaam. Onderzoekers zijn echter op dit moment nog heel veel proeven aan het doen omtrent genetische manipulatie, dus we zijn er nog lang niet!
? Levert het ook voordelen op voor de boeren en de consument?En nadelen?
De voordelen voor de boer zijn: er hoeft minder gif gespoten te worden als alle bloembollen beschermd zijn tegen ziekten. Dus aan gif is de boer weinig tot geen geld kwijt. MAAR als de bloemen wel zwakker zijn dan normale tulpen, kan een groot deel van de oogst verloren gaan. Ook kan de boer veel geld kwijt zijn aan het manipuleren zelf. Er zijn natuurlijk speciale materialen voor nodig, en ?ls de boer het al niet zelf doet, kost het hem nog erg veel. Een bloembollenkwekerij kan ook te kampen krijgen met protestanten tegen genetische manipulatie, dat kost weer geld.
De voordelen voor de consument zijn: mooiere bloemen, sneller in de winkel, en wellicht zijn de bloemen goedkoper, omdat er zoveel van gemaakt worden. De nadelen zijn weer dat de bloemen heel snel verwelken, of dat ze gauw omknikken.
Opdracht
Eigen mening
Ik vind dat genetische manipulatie wel moet kunnen, als het niet te extreem wordt. Vooral bij bloembollen moet het niet een probleem zijn, want de mens heeft er geen last van. Tenzij door de manipulatie ook wilde bloemen er heel kunstmatig gaan uitzien. Dan zou de hele wereld er erg kunstmatig gaan uitzien en dat is niet mooi. Toch vind ik het erg jammer dat je tegenwoordig nooit meer een veld met allemaal verschillende bloemen ziet. Alles moet kunstmatig recht, even hoog en precies dezelfde kleur zijn. Fouten worden niet in dank afgenomen en alles moet perfect in elkaar zitten. Als ik kijk naar de genetische manipulatie denk ik wel dat dit bij bloembollen puur is om de perfectie van de mens.
Waar zou ik zelf onderzoek naar kunnen doen en hoe zou ik dat aanpakken?
Zelf zou ik kunnen onderzoeken van wie ik mijn bruine haar heb. Mijn ouders hebben namelijk allebei zwart haar, en mijn zus heeft rood haar. Dan moet het zo zijn dat een van mijn ouders drager is van het gen voor bruin haar. Nou kan ik kijken naar de ouders van mijn vader en de ouders van mijn moeder, wie er bruin haar heeft (had). Zo kan ik onderzoeken van wie ik mijn bruine haar heb. Ook kan ik nog kijken van wie mijn zus haar rode haar heeft. Weer ga ik kijken naar de ouders van mijn ouders, en als dat geen resultaat oplevert naar de grootouders van mijn ouders. Het gen voor rode haren is dus ook overgedragen maar niet tot uiting gekomen in het fenotype.
Wat zou er anders zijn in mijn leven als er geen onderzoek werd gedaan naar genen, erfelijkheid en DNA?
Er zijn al onderzoeken geweest naar het ontstaan van kanker, en dankzij dat zijn familieleden van mij nog in leven. Mijn nicht heeft het syndroom van Down en dankzij het onderzoek naar chromosomen weten we wat het is en kan men haar op de goede manier behandelen.
Literatuurlijst
Boeken
Peter Vermij
Perfectie op bestelling
'genetische manipulatie in het dagelijks leven'
Aantal Blz. 151
Pieter van Dooren
De genetische revolutie
Aantal Blz 128
Internet
http://www.natuurinformatie.nl/asp/page.asp?id=i001389&alias=nnm.dossiers
http://www.natuurinformatie.nl/nnm.dossiers/natuurdatabase.nl/i001440.html
http://www.erfelijkheid.nl/erfelijkheid/gentherapie.php
Handige opties
- Werkstukken over:Genetische manipulatie in bloembollen