Werkstuk: De eend
1.
Dit verslag gaat over de eend. Ik heb gedurende tien minuten een eend geobserveerd en bijgehouden wat voor gedrag hij veroonde. Dit is opgesteld in het bijgeleverde ethogram. Het doel van de proef is dan ook het leren een ethogram te maken en te protocolleren.
Mijn probleemstelling is: Welke logica zit er in het gedrag van een eend en hoe reageert deze op bepaalde prikkels.
Hypothese: Door het ethogram zal ik wellicht enige logica kunnen ontdekken en ik denk dat eenden rituelen hebben en fel kunnen reageren op bepaalde prikkels.
2.
Gebruikte materialen:
. eend
. stopwatch
. protocol papier3.
Gedragselementen en hun code' s.
Onze eend : Eend van Celine en Eva:
Zwemmen= ZW. Zwemmen= ZW.
Pikken= PI. Hoofd schudden= HS.
Kopje onder= KO. Drinken= DR.
Hoofd schudden= HS. Duiken= DK.
Stil liggen= SL. Kwaken= KW.
Richting veranderen= RV. Liggen= LI.
Stukje vliegen= SV. Krabben= KR.
Vleugels op water= VW. Drijven= DIJ.
Kwaken= KW.
Kijken= KIJ.
Krabben= KR.
Drijven= DR.
Frequentie diagram:
Min: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
-------------------------------------------------------------
ZW. 6 4 3 4 6 6 5 4 6 6
PI. 4 5 2 6 4 5 3 5 1 1
KO. 1 - - 1 - 1 2 1 - -
HS. - - - - - 1 2 1 3 3
SL. - - 1 - - - - 1 - -
RV. 1 2 2 3 2 2 2 - 2 1
SV. - - 1 - - - - - - -
VW. - - - - - - - - - -
KW. - - - - - - 1 - - -
KIJ. 1 - 2 - - 2 1 1 2 2
KR. - - - - - - - - 1 -
DR. 1 - - 1 3 - - 2 2 1
Wat opvalt in dit diagram is dat er veel gezwemd, gepikt en in richting veranderd wordt. Veel van onze waargenomen gedragselementen zijn niet vaak voorgekomen en de codes waren onnodig geweest.
Eend van Celine en Eva :
Min: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
-------------------------------------------------------------
ZW. 6 6 5 6 6 6 8 6 3 6
HO. - - 1 - - - 1 - - -
DR. 6 4 4 6 5 4 2 4 4 3
DK. - - - - - 1 - 1 - -
KW. - - - - - - - - - -
LI. - - - - - - - - - -
KR. - - - - - - - - - -
DIJ. - - - - - - - - 4 -
Deze eend lijkt mij vrij saai. Naast zwemmen en drijven verricht hij haast geen handelingen, al duikt hij in de 9e minuut opvallend vaak. Vermoedelijk naar een prooi.
In vergelijking met onze eend is deze eend erg rustig. Opvallend is dat onze eend naast zwemmen veel pikt, terwijl de eend van Eva en Celine naast zwemmen vooral drijft.
Sequentie diagram:
De verticale kolom is de eerste gebeurtenis, en de horizontale kolom is de daarop volgende gebeurtenis. Het persentage tussen twee gebeurtenissen is het percentage dat de gebeurtenis in de horizontale kolom volgt op de gebeurtenis in de verticale kolom.
Eend van Lisa en Mirjam:
ZW. PI. KO. HS. SL. RV. SV. KW. KIJ. DR. VW.
ZW. 36.4 4.5 9 2.3 23 2.3 11.4 9
PI. 73.3 3.3 10 6.7 6.7
KO. 16.6 50 16.6 16.6
HS. 50 10 20 10 10
SL. 50 50
RV. 43.8 18.8 6.3 12.6 6.6 6.3 6.3
SV. 100
KW. 50 50
KIJ. 40 10 10 10 30
KR. 100
DR. 54.5 27.3 9 9
VW.
Eend van Eva en Celine:
ZW. HO. DR. DK. KW. LI. KR. DIJ
ZW. 2,5 92.5 5
HO. 66.6 33.3
DR. 89.7 3.4 1.7 5.2
DK. 100
KW.
LI.
KR.
DIJ. 50 50
De gemarkeerde percentages komen het meeste voor.
4.
Pikken, richting verananderen en drijven worden vaak gevolgd door zwemmen, dit is te zien bij onze eend.
Bij de eend van Eva en Celine kun je duidelijk zien dat de combinatie van drijven en zwemmen een gedragssysteem is, aangezien deze bijna uitsluitend na elkaar voorkomen.
Aangezien de eend van Eva en Celine opvallend minder handelingen uitvoert, lijkt het alsof onze eend beinvloed wordt door uitwendige prikkels. Waarschijnlijk door zijn soortgenoten die om hem heen zwommen.
Ingaan op de hypothese:
Het gedrag op prikkels heb ik niet kunnen beoordelen, maar wel heb ik logica ontdekt. Het opvallendste gedragssysteem was de combinatie van drijven en zwemmen, wat te zien was bij de eend van Eva en Celine.
Ingaan op de werkwijze:
Ik vond het werken met een ethogram behoorlijk lastig. Het noteren bij de waarnemingen vond ik handig, maar de gegevens uit de protocol in tabellen verwerken vond ik een priegelwerk. Ook is het van belang dat het sequentie- en het frequentie diagram met elkaar vergeleken worden omdat een handeling die maar een keer voorkomt in een sequentiediagram een 100 % aan kan geven terwijl dit misschien gewoon toebval is.
De volgende keer bij het maken van een onderzoek wil ik wat eerder beginnen, en ik weet nu hoe ik sequentie- en frequentietabellen moet maken.