Werkstuk: Bosnië-Herzegovina
Voorwoord
Ik hou mijn werkstuk over Bosni?-Herzegovina. Dat doe ik omdat mijn vader naar dat land is uitgezonderd. Via de S-FOR.
Bosni?-Herzegovina is een land dat ligt (officieel: Republika Bosna i Hercegovina) tussen Kroati? en Servi?-Montenegro, 51 129 km2, met 4 383 000 inwoners. (86 inwoners. per km2); hoofdstad: Sarajevo. Munteenheid is de Marka (komt van de mark), en het is ingevoerd in het jaar 1998 en is gekopeld aan de Duitse Mark.
Bevolking
V??r de burgeroorlog (een vrijwel bekende oorlog) van 1991 bestond 44% van de bevolking uit moslims, 31% uit Serven, 17% uit Kroaten, 6% uit ‘Joegoslaven’ en voor de rest bestond de bevolking uit resterende 2% uit Montenegrijnen, zigeuners, Albanezen en Oekra?ners. Sinds 1992 hebben echter als gevolg van de ‘etnische zuiveringen’ met name Kroaten en moslims het land moeten verlaten.. De bevolkingstoename was met 9, 2% in 1991 heel hoog. In dat jaar was 38% van de bevolking onder de 19 jaar. 19- dus
De Offici?le taal is de Servo-Kroatisch. Maar ook Duits en Turks.
Over het algemeen hebben daar moslims de islam als godsdienst, wat zijn oorsprong heeft in de eeuwenlange overheersing door de Ottomanen, de Kroaten rooms-katholiek zijn en de Serven Servisch-Orthodox.
Bestuur
Volgens het akkoord is het sinds 1992 onafhankelijke land een federatieve Hoewel in 1995 een vredesakkoord tussen Bosnische Servi?rs enerzijds en Bosnische Kroaten en moslims anderzijds werd bereikt, kan van het functioneren van grondwettelijke instituties en van ordentelijk staatsbestuur nog geen sprake zijn. Republiek, bestaande uit twee delen: de Moslim-Kroatische Federatie (51% van de oppervlakte) en de Bosnisch-Servische Republiek (49%).
Economie
Ten gevolge van de Turkse overheersing is Bosni?-Hercegovina lange tijd een achtergebleven gebied geweest. De waardevermindering bedroeg in 1995: 30%. De belangrijkste voorraden ijzererts bevinden zich in Bosni?. Ongeveer de helft van de ca. 26 000 km2 is landbouwgrond ingenomen door weiden van kleine kwaliteit; de andere helft is in gebruik voor akker- en tuinbouw (tarwe, ma?s, aardappelen, suikerbieten, tabak, druiven). De bosbouw, die is 35% van het totale gebied inneemt, levert bijna eenderde van de totale houtproductie van het voormalige Joegoslavi?. Er is voorts metaal-, textiel-, chemische, suiker- en tabaksindustrie.
De burgeroorlog heeft de Bosnische economie kapot gemaakt. In 1996 werd onder voorzitterschap van de Europese Unie en de Wereldbank de conferentie van Internationale donors voor Bosni?-Hercegovina gehouden. Daar werd $ 1.5 mld beschikbaar gesteld voor projecten waarvan slechts 2% naar de Republika Srpska ging. Het gemiddelde salaris in de Moslim-Kroatische bedraagt KM 318 ($ 178). In de Republika Srpska is dat KM 147, minder dan de helft. De werkloosheid in Republika Srpska is heel hoog. Naar schatting is 42% van de bevolking werkloos.
Geschidenis
De voormalige Joegoslavische deelrepubliek Bosni?-Hercegovina werd op 6 april 1992 door de E(uropeese) G(gemeenschap) als onafhankelijke staat erkend. De V. S. herkende Bosni?-Hercegovina op 7 april, waarna het land op 22 mei werd toegelaten als lid van de Verenigde Naties. In een referendum dat in febr. 1992 werd gehouden, koos de bevolking van Bosni?-Hercegovina voor onafhankelijkheid. De Servi?rs in Bosni?-Hercegovina, die een brug vormden tussen Servi? en de door Servi?rs bezette delen van Kroati?, begonnen met restanten van het Joegoslavische federale leger de door hen nodig geachte gebieden te bezetten. Deze beide bevolkingsgroepen werkten vooral in het begin samen tegen de Servi?rs. De moslims, die traditioneel overwegend stedelijke gebieden bewoonden, werden teruggedrongen tot de steden, waaronder de hoofdstad Sarajevo. De Servi?rs belegerden deze steden en namen deze deels in.
De internationale gemeenschap trachtte door bemiddeling een eind aan de burgeroorlog te maken. De praktijken van etnische zuivering in de door een van de partijen beheerste gebieden gingen verder. In 1992 boden de VN en de EU bemiddeling aan in de personen. Dezen kwamen begin 1993 met een vredesplan dat voorzag in de opdeling van Bosni? in tien provincies. Dit plan werd verworpen door het parlement van de Bosnische Serviers. In julli 1993 bleken alle partijen in te stemmen met de oprichting van een Bosnische Unie uit drie republieken.
Vooral de positie van de hoofdstad Sarajevo bleef raar. De Bosnische Servi?rs hadden een zodanige positie opgebouwd, met rampzalige gevolgen voor de voedsel- en brandstofvoorziening van de bewoners, die ook nog eens blootgesteld werden aan beschietingen en bombardementen. De internationale verontwaardiging over het beleg van Sarajevo en de druk van de grote mogendheden deden de Servische regering besluiten zich meer te distanti?ren van het optreden van de Bosnische Servi?rs. In februari 1994 greep de NAVO in. De Servi?rs kregen tien dagen de tijd om zware wapens terug te trekken tot 20 km buiten de stad. de Russen leidde uiteindelijk tot demilitarisering van Sarajevo. In de daaropvolgende maanden namen de grote mogenlijkheden en de internationale gemeenschappen een aantal initiatieven, zoals een nieuw vredesplan en en gewapend optreden.
In mei 1994 besloten Rusland, en de Verenigde Staten en de EU dat een opdelingsplan voor Bosni? in twee gemeenschappen –een Servische en een moslim-Kroatische (51% van de totale oppervlakte)– de nieuwe strategie zou zijn. Ondanks druk uit Belgrado hadden de Bosnische Servi?rs bezwaren tegen dit plan, terwijl de moslims en Kroaten akkoord gingen. Servi? verbrak daarop alle economische en politieke banden met de Bosnische Servi?rs.. Na bombardementen op Sarajevo door Bosnische Servi?rs in augustus 1995 vielen NAVO-vliegtuigen en VN-artillerie op grote schaal Bosnisch-Servische militaire doelen aan. De verzwakte Bosnische Servi?rs moesten een belangrijk deel van Bosni?-Hercegovina prijsgeven aan Kroaten en moslims. In het najaar van negentienvijfennegentig wisten de Verenigde Staten de Servische, Kroatische en de Bosnische regeringen om de tafel te krijgen. Er werd een bestand afgekondigd en begin november kwamen de presidenten Izetbegovi? (Bosni?), Miloševi? (Servi?) en Tudjman (Kroati?) in Dayton (Ohio) bijeen. Op 21 november werden de partijen, na zware druk van de Verenigde Staten, het eens over een vredesplan dat voorzag in een staat Bosni?-Hercegovina, bestaande uit een Servische Republiek (Republika Srpska) en een Bosnisch-Kroatische Federatie. De NAVO, onder aanvoering van de Verenigde Staten, werd belast met de controle op de naleving van het bestand.
De in het akkoord voorziene terugkeer van vluchtelingen naar hun vroegere woonplaats bleek zonder de steun van de internationale vredesmacht IFOR en de VN-politiemacht niet mogelijk. Na gewelddadige gevechten tussen Bosnische Servi?rs en de teruggekeerde moslimvluchtelingen, besloot de VN-organisatie UNHCR de georganiseerde terugkeer van vluchtelingen op te schorten.
Op 14 sept. 1996 werden de parlementsverkiezingen gewonnen door de Partij voor Democratische Actie (SDA), die vervolgens als president van het driekoppige presidium mocht leveren. Daarnaast werden de Servi?r Krajisnik en de Kroaat Zubak benoemt.
Na lange onderhandelingen werd in jan. 1997 de eerste federale Bosnische regering gevormd. In febr. kwam een overeenkomst tot stand over de ‘speciale relatie’ tussen de Republika Srpska en Joegoslavi?, waarbij een gezamenlijke raad zich moest buigen over economische samenwerking teneinde de vorming van een gezamenlijke staat mogelijk te maken. Ondanks felle kritiek van verscheidene kanten werd de overeenkomst in maart geratificeerd.
In 1998 werden voor de tweede keer na de oorlog federale presidenti?le verkiezingen gehouden voor het driekoppig presidium van Bosni?-Hercegovina, alsook parlementaire (wat het betekend kon ik niet vinden) en presidenti?le verkiezingen in de Moslim-Kroatische Federatie en Republika Srpska. Meer dan 60 politieke partijen namen deel aan deze verkiezingen. Het politieke machtsmonopolie van de drie grootste partijen, de Servische Democratische Partij (SDS), de Kroatische Democratische Gemeenschap (HDZ) en Partij van de Democratische Actie (SDA) werd doorbroken.
Om de meerderheid in het parlement te bewaren ging de door moslims geleid SDA een coalitie aan met drie politieke partijen, die van het etnische principe in de Bosnische politiek afwijken en die als belangrijkste doel de ontwikkeling van Bosni?-Hercegovina als soevereine en democratische staat hebben.
Radi?i? werd gekozen als het Servische lid van het driekoppige presidium; Ante Jelavic als het Kroatische lid en Alija Izetbegovic bleef namens de Bosnische moslims lid van het presidium.
Sarajevo
Sarajevo of Serajewo, is de hoofdstad van Bosni?-Hercegovina, aan deMiljacka (een rivier), met 526 000 inw. Een deel van de industrie is gesecialiceerd op de traditionele huisnijverheid (tapijtweverij, lederbewerking, productie van sieraden en wapens, verwerking van tabak); voorts machinebouw en automobielindustrie. De stad is verkeersknooppunt (wegen, spoorwegen; en een internationale luchthaven, ze zijn daar nog aan het bouwen ). Sarajevo is een belangrijk islamitisch centrum. Op educatief, wetenschappelijk en cultureel gebied zijn er o.m. de Universiteit van Sarajevo (1949), een conservatorium, de Oosterse Husrevbeg-bibliotheek (1537), de universiteitsbibliotheek (1945), die van het nationaal museum (1888) en diverse onderzoeksinstituten. Kunsthisstorisch museum (1946), Museum van Bosni?-Hercegovina (1888; met botanische tuin) en museum ter herinnering aan de moord op hertog Frans Ferdinand.
Stadsbeeld
Sarajevo is een stad tegen de heuvels aan weerszijden van de rivier gelegen en heeft voor een groot deel zijn Turks karakter behouden. Er zijn ongeveer. tachtig moskee?n. Daarnaast zijn er de koranschool (madrasa) en de Turkse markt (bezistan). Het oude raadhuis (1892–1896), in Moors-Byzantijnse stijl, herbergt onder meer de nationale bibliotheek. Voor de rest kan je zeggen dat het overal een bende is. Overal in de ravijnen liggen wasmachinines, blikjes, flessen, vuilnis Enzovoorts.
De belegering van Sarajevo
Op 5 April 1992 werd Sarajevo, de hoofdstad van Republiek Bosni?-Herzegovina, aangevallen. Het Joegoslavische Nationale leger, geholpen door lokale Servi?rs, omcirkelde de stad en begon het net aan te trekken om de 500.000 inwoners van de stad. Op 2 mei 1992 was de stad kompleet afgesloten van de buitenwereld. Een deel van de stad was bezet. Het deel dat niet bezet was werd blootgesteld aan het niet-aflatend bombardementen. Iedere dag werd de stad getroffen door +/- 4.000 granaten. De doelen bestonden uit: ziekenhuizen, scholen, moskee?n, kerken, kraamklinieken, bejaardenhuizen, bibliotheken, musea en plaatsen waar mensen in de rij stonden voor water en brood. De stad bleef achter zonder telefoonverbinding, zonder water, zonder gas en elektriciteit. De kerkhoven breidden in rap tempo uit. Het enorme aantal van 10.615 personen, onder meer 1601 kinderen, zijn omgekomen in Sarajevo. Meer dan 50.000 mensen zijn gewond geraakt. De belegering van Sarajevo duurde van 2 Mei 1992 tot 26 Februari 1996, oftewel 1.395 dagen. Dat maakt de langste belegering in de moderne geschiedenis van de mensheid. Er is veel kapot gegaan, ze zijn nu druk bezig om alles te vernieuwen
De 100 rozen van Sarajevo
Door de hel? binnenstad vind men 100 granaatslagen (uit de oorlog) in het wegdek en op de trorroirs die opgevuld zijn met rood beton. Ze zien eruit als uiteengespatte waterdruppels. De “rozen” markeren plaatsen waar door granaatslgen mensen om hetleven zijn gekomen.
Winterspelen
Bosni?-hercegovina heeft de olympische-winterspelen van 1984 mogen organisseren in het ZETRASTADION. Daardoor werd in 1984 een bobsleebaan aangelegt voor de winterspelen.
Ik hou mijn werkstuk over Bosni?-Herzegovina. Dat doe ik omdat mijn vader naar dat land is uitgezonderd. Via de S-FOR.
Bosni?-Herzegovina is een land dat ligt (officieel: Republika Bosna i Hercegovina) tussen Kroati? en Servi?-Montenegro, 51 129 km2, met 4 383 000 inwoners. (86 inwoners. per km2); hoofdstad: Sarajevo. Munteenheid is de Marka (komt van de mark), en het is ingevoerd in het jaar 1998 en is gekopeld aan de Duitse Mark.
Bevolking
V??r de burgeroorlog (een vrijwel bekende oorlog) van 1991 bestond 44% van de bevolking uit moslims, 31% uit Serven, 17% uit Kroaten, 6% uit ‘Joegoslaven’ en voor de rest bestond de bevolking uit resterende 2% uit Montenegrijnen, zigeuners, Albanezen en Oekra?ners. Sinds 1992 hebben echter als gevolg van de ‘etnische zuiveringen’ met name Kroaten en moslims het land moeten verlaten.. De bevolkingstoename was met 9, 2% in 1991 heel hoog. In dat jaar was 38% van de bevolking onder de 19 jaar. 19- dus
De Offici?le taal is de Servo-Kroatisch. Maar ook Duits en Turks.
Over het algemeen hebben daar moslims de islam als godsdienst, wat zijn oorsprong heeft in de eeuwenlange overheersing door de Ottomanen, de Kroaten rooms-katholiek zijn en de Serven Servisch-Orthodox.
Bestuur
Volgens het akkoord is het sinds 1992 onafhankelijke land een federatieve Hoewel in 1995 een vredesakkoord tussen Bosnische Servi?rs enerzijds en Bosnische Kroaten en moslims anderzijds werd bereikt, kan van het functioneren van grondwettelijke instituties en van ordentelijk staatsbestuur nog geen sprake zijn. Republiek, bestaande uit twee delen: de Moslim-Kroatische Federatie (51% van de oppervlakte) en de Bosnisch-Servische Republiek (49%).
Economie
Ten gevolge van de Turkse overheersing is Bosni?-Hercegovina lange tijd een achtergebleven gebied geweest. De waardevermindering bedroeg in 1995: 30%. De belangrijkste voorraden ijzererts bevinden zich in Bosni?. Ongeveer de helft van de ca. 26 000 km2 is landbouwgrond ingenomen door weiden van kleine kwaliteit; de andere helft is in gebruik voor akker- en tuinbouw (tarwe, ma?s, aardappelen, suikerbieten, tabak, druiven). De bosbouw, die is 35% van het totale gebied inneemt, levert bijna eenderde van de totale houtproductie van het voormalige Joegoslavi?. Er is voorts metaal-, textiel-, chemische, suiker- en tabaksindustrie.
De burgeroorlog heeft de Bosnische economie kapot gemaakt. In 1996 werd onder voorzitterschap van de Europese Unie en de Wereldbank de conferentie van Internationale donors voor Bosni?-Hercegovina gehouden. Daar werd $ 1.5 mld beschikbaar gesteld voor projecten waarvan slechts 2% naar de Republika Srpska ging. Het gemiddelde salaris in de Moslim-Kroatische bedraagt KM 318 ($ 178). In de Republika Srpska is dat KM 147, minder dan de helft. De werkloosheid in Republika Srpska is heel hoog. Naar schatting is 42% van de bevolking werkloos.
Geschidenis
De voormalige Joegoslavische deelrepubliek Bosni?-Hercegovina werd op 6 april 1992 door de E(uropeese) G(gemeenschap) als onafhankelijke staat erkend. De V. S. herkende Bosni?-Hercegovina op 7 april, waarna het land op 22 mei werd toegelaten als lid van de Verenigde Naties. In een referendum dat in febr. 1992 werd gehouden, koos de bevolking van Bosni?-Hercegovina voor onafhankelijkheid. De Servi?rs in Bosni?-Hercegovina, die een brug vormden tussen Servi? en de door Servi?rs bezette delen van Kroati?, begonnen met restanten van het Joegoslavische federale leger de door hen nodig geachte gebieden te bezetten. Deze beide bevolkingsgroepen werkten vooral in het begin samen tegen de Servi?rs. De moslims, die traditioneel overwegend stedelijke gebieden bewoonden, werden teruggedrongen tot de steden, waaronder de hoofdstad Sarajevo. De Servi?rs belegerden deze steden en namen deze deels in.
De internationale gemeenschap trachtte door bemiddeling een eind aan de burgeroorlog te maken. De praktijken van etnische zuivering in de door een van de partijen beheerste gebieden gingen verder. In 1992 boden de VN en de EU bemiddeling aan in de personen. Dezen kwamen begin 1993 met een vredesplan dat voorzag in de opdeling van Bosni? in tien provincies. Dit plan werd verworpen door het parlement van de Bosnische Serviers. In julli 1993 bleken alle partijen in te stemmen met de oprichting van een Bosnische Unie uit drie republieken.
Vooral de positie van de hoofdstad Sarajevo bleef raar. De Bosnische Servi?rs hadden een zodanige positie opgebouwd, met rampzalige gevolgen voor de voedsel- en brandstofvoorziening van de bewoners, die ook nog eens blootgesteld werden aan beschietingen en bombardementen. De internationale verontwaardiging over het beleg van Sarajevo en de druk van de grote mogendheden deden de Servische regering besluiten zich meer te distanti?ren van het optreden van de Bosnische Servi?rs. In februari 1994 greep de NAVO in. De Servi?rs kregen tien dagen de tijd om zware wapens terug te trekken tot 20 km buiten de stad. de Russen leidde uiteindelijk tot demilitarisering van Sarajevo. In de daaropvolgende maanden namen de grote mogenlijkheden en de internationale gemeenschappen een aantal initiatieven, zoals een nieuw vredesplan en en gewapend optreden.
In mei 1994 besloten Rusland, en de Verenigde Staten en de EU dat een opdelingsplan voor Bosni? in twee gemeenschappen –een Servische en een moslim-Kroatische (51% van de totale oppervlakte)– de nieuwe strategie zou zijn. Ondanks druk uit Belgrado hadden de Bosnische Servi?rs bezwaren tegen dit plan, terwijl de moslims en Kroaten akkoord gingen. Servi? verbrak daarop alle economische en politieke banden met de Bosnische Servi?rs.. Na bombardementen op Sarajevo door Bosnische Servi?rs in augustus 1995 vielen NAVO-vliegtuigen en VN-artillerie op grote schaal Bosnisch-Servische militaire doelen aan. De verzwakte Bosnische Servi?rs moesten een belangrijk deel van Bosni?-Hercegovina prijsgeven aan Kroaten en moslims. In het najaar van negentienvijfennegentig wisten de Verenigde Staten de Servische, Kroatische en de Bosnische regeringen om de tafel te krijgen. Er werd een bestand afgekondigd en begin november kwamen de presidenten Izetbegovi? (Bosni?), Miloševi? (Servi?) en Tudjman (Kroati?) in Dayton (Ohio) bijeen. Op 21 november werden de partijen, na zware druk van de Verenigde Staten, het eens over een vredesplan dat voorzag in een staat Bosni?-Hercegovina, bestaande uit een Servische Republiek (Republika Srpska) en een Bosnisch-Kroatische Federatie. De NAVO, onder aanvoering van de Verenigde Staten, werd belast met de controle op de naleving van het bestand.
De in het akkoord voorziene terugkeer van vluchtelingen naar hun vroegere woonplaats bleek zonder de steun van de internationale vredesmacht IFOR en de VN-politiemacht niet mogelijk. Na gewelddadige gevechten tussen Bosnische Servi?rs en de teruggekeerde moslimvluchtelingen, besloot de VN-organisatie UNHCR de georganiseerde terugkeer van vluchtelingen op te schorten.
Op 14 sept. 1996 werden de parlementsverkiezingen gewonnen door de Partij voor Democratische Actie (SDA), die vervolgens als president van het driekoppige presidium mocht leveren. Daarnaast werden de Servi?r Krajisnik en de Kroaat Zubak benoemt.
Na lange onderhandelingen werd in jan. 1997 de eerste federale Bosnische regering gevormd. In febr. kwam een overeenkomst tot stand over de ‘speciale relatie’ tussen de Republika Srpska en Joegoslavi?, waarbij een gezamenlijke raad zich moest buigen over economische samenwerking teneinde de vorming van een gezamenlijke staat mogelijk te maken. Ondanks felle kritiek van verscheidene kanten werd de overeenkomst in maart geratificeerd.
In 1998 werden voor de tweede keer na de oorlog federale presidenti?le verkiezingen gehouden voor het driekoppig presidium van Bosni?-Hercegovina, alsook parlementaire (wat het betekend kon ik niet vinden) en presidenti?le verkiezingen in de Moslim-Kroatische Federatie en Republika Srpska. Meer dan 60 politieke partijen namen deel aan deze verkiezingen. Het politieke machtsmonopolie van de drie grootste partijen, de Servische Democratische Partij (SDS), de Kroatische Democratische Gemeenschap (HDZ) en Partij van de Democratische Actie (SDA) werd doorbroken.
Om de meerderheid in het parlement te bewaren ging de door moslims geleid SDA een coalitie aan met drie politieke partijen, die van het etnische principe in de Bosnische politiek afwijken en die als belangrijkste doel de ontwikkeling van Bosni?-Hercegovina als soevereine en democratische staat hebben.
Radi?i? werd gekozen als het Servische lid van het driekoppige presidium; Ante Jelavic als het Kroatische lid en Alija Izetbegovic bleef namens de Bosnische moslims lid van het presidium.
Sarajevo
Sarajevo of Serajewo, is de hoofdstad van Bosni?-Hercegovina, aan deMiljacka (een rivier), met 526 000 inw. Een deel van de industrie is gesecialiceerd op de traditionele huisnijverheid (tapijtweverij, lederbewerking, productie van sieraden en wapens, verwerking van tabak); voorts machinebouw en automobielindustrie. De stad is verkeersknooppunt (wegen, spoorwegen; en een internationale luchthaven, ze zijn daar nog aan het bouwen ). Sarajevo is een belangrijk islamitisch centrum. Op educatief, wetenschappelijk en cultureel gebied zijn er o.m. de Universiteit van Sarajevo (1949), een conservatorium, de Oosterse Husrevbeg-bibliotheek (1537), de universiteitsbibliotheek (1945), die van het nationaal museum (1888) en diverse onderzoeksinstituten. Kunsthisstorisch museum (1946), Museum van Bosni?-Hercegovina (1888; met botanische tuin) en museum ter herinnering aan de moord op hertog Frans Ferdinand.
Stadsbeeld
Sarajevo is een stad tegen de heuvels aan weerszijden van de rivier gelegen en heeft voor een groot deel zijn Turks karakter behouden. Er zijn ongeveer. tachtig moskee?n. Daarnaast zijn er de koranschool (madrasa) en de Turkse markt (bezistan). Het oude raadhuis (1892–1896), in Moors-Byzantijnse stijl, herbergt onder meer de nationale bibliotheek. Voor de rest kan je zeggen dat het overal een bende is. Overal in de ravijnen liggen wasmachinines, blikjes, flessen, vuilnis Enzovoorts.
De belegering van Sarajevo
Op 5 April 1992 werd Sarajevo, de hoofdstad van Republiek Bosni?-Herzegovina, aangevallen. Het Joegoslavische Nationale leger, geholpen door lokale Servi?rs, omcirkelde de stad en begon het net aan te trekken om de 500.000 inwoners van de stad. Op 2 mei 1992 was de stad kompleet afgesloten van de buitenwereld. Een deel van de stad was bezet. Het deel dat niet bezet was werd blootgesteld aan het niet-aflatend bombardementen. Iedere dag werd de stad getroffen door +/- 4.000 granaten. De doelen bestonden uit: ziekenhuizen, scholen, moskee?n, kerken, kraamklinieken, bejaardenhuizen, bibliotheken, musea en plaatsen waar mensen in de rij stonden voor water en brood. De stad bleef achter zonder telefoonverbinding, zonder water, zonder gas en elektriciteit. De kerkhoven breidden in rap tempo uit. Het enorme aantal van 10.615 personen, onder meer 1601 kinderen, zijn omgekomen in Sarajevo. Meer dan 50.000 mensen zijn gewond geraakt. De belegering van Sarajevo duurde van 2 Mei 1992 tot 26 Februari 1996, oftewel 1.395 dagen. Dat maakt de langste belegering in de moderne geschiedenis van de mensheid. Er is veel kapot gegaan, ze zijn nu druk bezig om alles te vernieuwen
De 100 rozen van Sarajevo
Door de hel? binnenstad vind men 100 granaatslagen (uit de oorlog) in het wegdek en op de trorroirs die opgevuld zijn met rood beton. Ze zien eruit als uiteengespatte waterdruppels. De “rozen” markeren plaatsen waar door granaatslgen mensen om hetleven zijn gekomen.
Winterspelen
Bosni?-hercegovina heeft de olympische-winterspelen van 1984 mogen organisseren in het ZETRASTADION. Daardoor werd in 1984 een bobsleebaan aangelegt voor de winterspelen.