Werkstuk: Aardrijkskundig onderzoek v.e toeristische bestemming: Nieuw-Zeeland
Situering van Nieuw-Zeeland t.o.v. de wereld
Ligging in gradennet: SA20-21 -> 45 ZB, 170 OL
Afstand van Belgi? naar Nieuw-Zeeland in vogelvlucht: 18 750km
Uurverschil: 12:00 uur in Belgi? = 22:00 uur in Nieuw-Zeeland => 10uur verschil
Klimaat
Het klimaat in Nieuw-Zeeland is ingedeeld in twee delen. Ten noorden van Auckland is het subtropisch en in de rest van het land is er een gematigd zeeklimaat met lange warme zomers en zachte winters met af en toe vorst.
Op de hoogste bergtoppen van het Mount Egmont Park, Tongariro National Park en in de Zuidelijke Alpen ligt eeuwige sneeuw. De zomers in deze berggebieden zijn fris en in de winter koud met sneeuw.
Nieuw-Zeeland ligt in een gordel van westenwinden. Doordat de luchtstroom langs de westkust moet stijgen is er daar meer neerslag dan ten oosten van de bergketens omdat de luchtstroom daar moet dalen. Het landschap is daar vrij droog en dor.
Als je het klimaat van Nederland en Nieuw-Zeeland vergelijkt zal je opmerken dat het Nieuw-Zeelandse klimaat net het tegenovergestelde is dan dat van Nederland.
Gemiddelde neerslag
Auckland: 1300 mm
Wellington: 1271
Christchruch: 658 mm
Milford Sound: 7000 mm (meeste neerslag)
Gemiddelde temperaturen
Lente (Oktober) Zomer (Januari) Herfst (April) Winter (Juli)
Bay of Islands 19? 26? 21? 15?
Auckland 18? 25? 20? 15?
Rotorua 18? 25? 20? 13?
Wellington 17? 24? 18? 12?
Christchurch 17? 25? 20? 10?
Queenstown 15? 25? 15? 7?
Invercargill 15? 20? 15? 9?
Flora & fauna
Flora
De plantenwereld in Nieuw-Zeeland is zeer soortenrijk en gevarieerd.
Maar liefst 2500 soorten zijn endemisch* evenals 1450 van de 1650 bloemdragende planten.
Al de bomen die in de winter hun bladeren verliezen zijn ingevoerd, terwijl de inheemse boomsoorten het hele jaar door groen zijn.
Het noorden van het Noordereiland was oorspronkelijk een dicht, zeer rijk, subtropisch regenwoud: het Kauribos. Dit bos bevatte meer dan 100 verschillende boomsoorten uit 47 families. De Kauri en de Beilschmiedia Tarairi zijn hiervan het meest kenmerkend.
De Kauri-boom is een sparrensoort en de op ??n na grootste boomsoort van de wereld. Pas na ca. 800 jaar is deze boom volwassen.
De grootste Kauri-boom ter wereld staat in Waipoua Kauri Forest.
Deze heet ?Tane Manhuta?, is ongeveer 1200 jaar oud, is 52 meter hoog en meet 13 meter in de omvang. Het aantal Kauri-bomen is in de zeventiende en achttiende eeuw snel gedaald en de meeste wouden waren toen verdwenen. Tegenwoordig is de Kauri-boom een beschermde soort en mag dus niet zomaar gekapt worden.
Inheemse bomen zijn verder de Kaikawaka, de Matai, de Tawa, de Rata, de Rewarewa en de Kamahi. De gele bloemen van de Kowhai zijn tot nationale bloem uitgeroepen.
Een groot deel van de bossen op Noordereiland werden al in het jaar 200 weggeveegd door een uitbarsting van de vulkaan Taupo.
De meeste inheemse bossen hebben nu plaatsgemaakt voor gras- en bouwland. De regenwouden in het zuidelijk deel van het Noordereiland en het noordelijk deel van het zuidereiland zijn nog voor een groot deel intact.
Er komen in Nieuw-Zeeland meer dan 90 soorten varens voor.
De meest voorkomende is de Koningsvaren met een blad dat aan de bovenkant donkergroen is en aan de onderkant zilverkleurig is.
Dit blad is net als de bloem van de Kowhai een nationaal symbool.
De meeste planten zijn door de Europese kolonisten ge?mporteerd.
Bv. vingerhoedskruid, distel, gaspeldoorn, lupine en handsroos. Enkele van deze soorten zijn een ware plaag geworden bijvoorbeeld bij de schapenboeren.
*Endemisch: inheems
Fauna
Dieren
Voordat de mensen op Nieuw-Zeeland arriveerden kwamen er maar twee landzoogdieren voor: nl. twee vleermuissoorten. Vossen, herten, gemzen, konijnen, opossums, fretten en hermelijnen werden later door de Europeanen ingevoerd. Deze faunavervalsing zette de fauna zwaar onder druk.
Zo zijn de ca. 70 miljoen opossums een ware plaag geworden die elke nacht naar schatting 21 000 ton aan groene en bloeiende vegetatie opvreten.
Op deze dieren mag dus vrij gejaagd worden om de schade die ze aanrichten enigszins te beperken.
Het aantal vogels was en is maar beperkt tot ca. 300 soorten. Al deze vogels krijgen veel natuurlijke vijanden, maar ondanks dat leven er nog veel inheemse vogels in Nieuw-Zeeland.
Vogels
Nieuw-Zeeland telt ca. 300 vogelsoorten waarvan maar ongeveer de helft als broedvogel wordt bestempeld.
De Kiwi is de bekendste vogel van Nieuw-Zeeland.
Het gaat niet goed met de Kiwi. Ooit telde het land twaalfmiljoen van deze vogels, nu nog maar zeventigduizend. Men vreest dat de Kiwi binnen een eeuw zal uitgestorven zijn.
De Kakapo of Uilpapegaai is bijna uitgestorven. Het is een grondvogel die nauwelijks kan vliegen. Ingevoerde katten, vossen en opossums zien deze vogel als een makkelijke prooi. De zeldzame Takahe is een rallensoort(familie van de kraanvogelachtigen) die leeft in het National Park van Fiordland. Er leven nog maar ca. 150 van deze dieren die zich voeden met varenwortels.
Op de Chathameilanden komt het zeldzame zwarte roodborstje voor. Via een speciaal programma is het aantal van zeven exemplaren gestegen naar ongeveer 150 exemplaren. De Koningsalbatros met een spanwijdte van 3 meter komt nog voor op het schiereiland Otago, bij Taiaroa Head. De Zwarte Stormvogel komt wereldwijd alleen nog maar voor bij de Punakaiki Pancakerocks aan de westkust van het zuidereiland.
Reptielen, insecten en ongewervelde dieren
In Nieuw-Zeeland leven er heel wat hagedissen zoals Skins, Gekko?s en de beroemde Brughagedis of Tuatara. De Tuatara heeft een stamboom die 220 miljoen jaar terug gaat en wordt dus beschouwd als het oudste dier van de wereld. Slangen komen op Nieuw-Zeeland niet voor.
De Zwarte Zandmug is het bekendste insect van Nieuw-Zeeland en ook het lastigste. Op zoek naar bloed jagen ze op alles wat beweegt, dus ook op mensen.
De fauna van de ongewervelde dieren is eveneens heel arm behalve wat de landslakken betreft. Nieuw-Zeeland heeft per oppervlakte-eenheid de grootste diversiteit aan longslakken ter wereld. Verder komen o.a ook de merkwaardige Wormduizendpoten voor. In de zee?n rond Nieuw-Zeeland komen potvissen, orka?s, dolfijnen, zeeleeuwen en pelsrobben in grote hoeveelheid voor. In totaal 80 soorten walvissen en 90 soorten dolfijnen, waaronder de Tuimelaar, Witflankdolfijnen en de zeldzaamste dolfijnen ter wereld: de Hector-dolfijn. Inheemse zoetwatervissen ontbreken in Nieuw-Zeeland. Forellen leven er in overvloed doordat er genoeg voedsel is en er geen natuurlijke vijanden zijn.
Bevolking
Aantal
Nieuw-Zeeland telt ca. 3 865 000 inwoners. De gemiddelde bevolkings- dichtheid bedraagt ongeveer 14inw./km?. Ongeveer 70% van de bevolking woont op het Noordereiland. De hoofdstad -Wellington- telt ca. 325 000 inwoners. De grootste steden op het zuidereiland zijn Christchurch (300 000 inw.) en Dunedin (120 000 inw.). Ongeveer 70% van de bevolking leeft in de vijf grootste steden, nl. Wellington, Auckland, Hamilton, Christchurch en Dunedin.
De levensverwachting is voor mannen 75 jaar en voor vrouwen 81 jaar.
De twee belangrijkste etnische* groeperingen zijn de blanken van Europese en Britse afkomst (75%) en de Maori?s, de oorspronkelijke bewoners (ca. 15%)
De meeste Maori?s wonen op het Noordereiland (ca. 90%). Door een hoog geboortecijfer en verbeterde leefomstandigheden neemt het aantal Maori?s snel toe. Maar het aantal rasechte Maori?s neemt af door het stijgende aantal gemende huwelijken.
Ras: Maori-stam
De traditionele Maori-samenleving is opgebouwd uit ongeveer 50 stammen die genoemd zijn naar de kano?s waarmee hun voorouders in Nieuw-Zeeland aankwamen. De Maori?s waren krijgers maar er werd ook op het land gewerkt en gejaagd. Alle leden van een stam waren gezaamelijk eigenaar van het grondgebied waarop ze leefden. In het midden van alle dorpen bevond zich de ?Marae?, een open binnenplaats die centraal stond in het sociale leven.
Op dat gebied stond ook altijd een soort gemeenschapshuis of ?Whare Runanga?. De Maori?s geloven dat in dit huis ook de voorouders verblijven. Voorouderverering is nog steeds belangrijk in de traditionele Maori-samenleving. De vele goden vertegenwoordigen zaken als oorlog, hemel, zee en bergen. Andere belangrijke onderdelen van de religie zijn de levenskracht ?Mairu?, de geest ?Wairua? en de spirituele kracht ?Mana?.
De afgelopen twee eeuwen heeft het christendom grote invloed gehad op de aloude Maori-tradities. Rond 1840 waren bijna alle Maori?s bekeert tot het christendom. Belangrijke mannelijk Maori?s hebben nog steeds tatoeages op delen van het lichaam. Vrouwen hebben alleen tatoeages op het gezicht.
Godsdienst
De Nieuw-Zeelandse bevolking is voor het grootste deel protestants.
Verder zijn er ook nog Rooms-katholieken, Mormonen, Jehova getuigen, Islamieten, Hindoes en aanhangers van het Baha?i-geloof.
De Rooms-katholieke kerk is verdeeld in vier diocesen*, met aan het hoofd de aartsbisschop van Wellington. De meeste Maori?s zijn toegetreden tot de verschillende protestantse kerkgenootschappen, maar velen behoren tot het Ratana- of Ringatugeloof, een vorm van Maori-christendom. Deze kerk heeft vooral aanhangers in Bay Of Plenty op het Noordereiland.
Lokale voedingsproducten
- ?Kumara? => zoete aardappel
?Tamarillo? => vlezige tomaat
?Nashi? => kruising tussen een appel en een peer
- graan, haver, gerst
- inheems: sinaasappels, limoenen, kersen, pruimen, abrikozen
- ge?mporteerd: kiwi?s, passievruchten, appels, peren
- oesters, mosselen, kreeft, forel,?
Waarvan leven de mensen?
Meer dan de helft van de totale landoppervlakte van Nieuw-Zeeland wordt gebruikt als landbouwgrond of weideland. De economie van een modern land als Nieuw-Zeeland is dan ook sterk afhankelijk van een klein aantal landbouw- producten: wol, vlees en boter. Toch werkt maar 10% van de bevolking in deze sector die voor meer dan 50% van de exportinkomsten zorgt.
In 2000 bedroeg het BNP* 67,6 miljard dollar, d.w.z 17 700 dollar per hoofd van de bevolking. De economische groei bedroeg toen 6,3%
Landbouw, veeteelt, visserij en bosbouw
In de landbouw is de veehouderij met ca. 9 miljoen runderen de belangrijkste sector. Er zijn ook nog melkboerderijen en bedrijven met intensieve* schapen- en slachtveeteelt. Deze bevinden zich vooral op het Noordereiland.
Nieuw-Zeeland is een van de grootste exporteurs ter wereld van lams- en schapenvlees. De rijke visgronden rondom Nieuw-Zeeland, waar o.a. oesters, kreeften en mosselen voorkomen, worden sinds de 200-mijlszone aanzienlijk professioneler winstgevend gemaakt. Viskwekerijen maken dus flink hun opmars.
Een kwart van de oppervlakte van Nieuw-Zeeland is met bossen bedekt, deze bieden steeds meer grondstoffen voor de houtindustrie. De houtindustrie exporteert o.a hout, houtpulp, papier en fineer.
Mijnbouw, industrie en energie
De belangrijkste bodemstoffen van Nieuw-Zeeland zijn steenkool, aardgas, goud, zilver en kalksteen. De zes aardgasvelden dekken 29% van de energiebehoefte, maar men verwacht dat deze velden in 2014 niets meer zullen produceren.
In de Tasman-zee zijn ook een aantal aardolievelden in gebruik genomen.
In de industrie zijn ca. 300 000 mensen werkzaam. Deze sector draagt voor 26% bij aan het BNP en neemt ca. 25% van de totale export voor haar rekening.
Belangrijkste takken van de industrie zijn: metaal-, machine-, hout-, meubel- en papierindustrie.De energie wordt grotendeels geproduceerd door de grote rivieren en meren die een grote waterkracht hebben. Zonne- en windenergie worden ook steeds belangrijker.
*Diocees: bisdom
*BNP: economische ontwikkeling
*Intensieve teelt: zo intens mogelijk
Munteenheid
In Nieuw-Zeeland betaalt men met Nieuwzeelandse Dollar.
Momenteel is de koers (in april 2003): 1,00 EUR = 1,9671 NZD
Toeristisch aantrekkelijk?
Vele toeristen trekken tijdens de winterperiode naar Nieuw-Zeeland omdat het daar dan eigenlijk zomer is, maar niet alleen daarom want op de Zuidelijke alpen ligt er eeuwige sneeuw. De vele natuurgebieden, stranden, baaien, prachtige duik- gebieden, idyllische plaatsjes, enz. trekken vele toeristen aan => kust-, eco-, en sporttoerisme. De verbluffende natuur van Nieuw-Zeeland trekt niet alleen toeristen aan, maar ook filmmakers. De trilogie van The Lord Of The Rings is helemaal opgenomen in Nieuw-Zeeland. Het prachtige graslandschap van Matamata werd omgetoverd in Hobbiton, het dorp van the Hobbits. Ook de fascinerende Maori-stam trekt toeristen aan => cultuurtoerisme.
Gevaren?
Natuur -> toerist
Sommige dieren in Nieuw-Zeeland zijn gewapend met een dodelijk gif.
Bv. de Katipo-spin. Sommige insecten zijn op zoek naar bloed en jagen op alles wat in beweging is, dus ook op de mens.
De meeste riviertjes zien er op het eerste zicht onschuldig uit maar dat zijn ze niet. In de meeste riviertjes op meertjes zwemmen immers krokodillen en alligators. Oppassen geblazen dus. In de zee zitten immers ook Octopussen en kwallen. Niet alleen dieren vormen een gevaar voor de toerist maar ook de aarde.
Nieuw-Zeeland ligt namelijk op 2 schollen*. Het Noordereiland en het westelijke deel van het Zuidereiland liggen op de Australische schol, het oostelijke en het zuidelijke deel van het Zuidereiland liggen op de Pacifische schol. Doordat die twee schollen vroeger over elkaar bewogen ontstonden de bergen op het Zuidereiland. Nu bewegen deze schollen ook nog over elkaar waardoor er lichte of zware aardbevingen ontstaan.
Toerist -> natuur / maatregelen
Het aantal Kauri-bomen is grandioos gedaald doordat de mensen de bomen begonnen om te hakken. Nu is deze boom een beschermde soort en mag dus niet zomaar omgehakt worden. Nu is een kwart van de oppervlakte van Nieuw-Zeeland met bossen bedekt, vroeger was dat 80%!
Doordat de Europeanen dieren meebrachten naar Nieuw-Zeeland ontstond er een echte plaag waardoor sommige dieren bijna of uitgestorven zijn. Daarom zijn er speciale reservaten opgericht waar ze deze bijna uitgestorven dieren nog kweken. In de zee?n van Nieuw-Zeeland komen geen inheemse zoetwatervissen meer voor, omdat de Britten zoveel verschillende soorten vis meebrachten naar Nieuw-Zeeland. Doordat er meer buitenlanders naar Nieuw-Zeeland komen neemt het aantal rasechte Maori?s af. Dit komt omdat er meer gemengde huwelijken zijn en de toeristen andere culturen meebrengen naar Nieuw-Zeeland.
*schol: deel van de aardkorst
Handige opties
- Meer boeken van:-