Spreekbeurt: Zwerkbal Harry Potter
Ik hou mn spreekbeurt over: Harry Potter Zwerkbal.
Paspoort Zwerkbal
Offici?le naam van het spel: Zwerkbal
Aantal spelers: In totaal zeven: drie jagers, twee drijvers, ??n wachter, ??n zoeker
Speelwijze: Twee teams spelen tegen elkaar
Aantal ballen: In totaal vier: twee beukers, ??n slurk, ??n gouden snaai
Spelleiding: Scheidsrechter, twee lijnrechters
Ontstaan: Bestaat waarschijnlijk sinds 11-de eeuw
Wereldkampioen 2000: Ierland
Zwerkbal
De spelregels
De regels van het zwerkbalspel zijn vastgelegd door het Departement van Magische Sport en Recreatie in 1750. Zwerkbal wordt sinds die tijd altijd gespeeld door zeven spelers per team. Drie jagers, twee drijvers, een wachter en een zoeker. Deze spelers mogen tijdens de wedstrijd niet vervangen worden. Als zij geblesseerd raken, gaat het spel verder met een speler minder. Zwerkbal wordt gespeeld op een veld dat zo goed mogelijk is beschermd tegen dreuzels (zie ook: Dreuzelbeveiliging op het zwerkbalveld). Het veld heeft vastgestelde afmetingen, net als de doelringen en de ballen. Toverstokken zijn toegestaan op het veld, maar ze mogen niet gebruikt worden tegen de tegenstanders, ballen, scheidsrechter of het publiek.
Als het spel begint, verzamelt de scheidsrechter de spelers rond de middenstip. Hij laat de beukers en gouden snaai los. De slurk gooit hij omhoog. De spelers stijgen op op hun bezemstelen en de wedstrijd is begonnen.
Tijdens het spel mag een time-out worden aangevraagd door de aanvoerder van een team. Dit is het enige moment waarop de spelers de grond mogen raken. Spelers mogen elkaar en elkaars bezem niet aanraken. De slurk mag wel uit de handen van een speler getrokken worden. Daarbij mag alleen de bal worden aangeraakt. Er mag niet meer dan ??n jager tegelijk in het doelgebied komen. Dit om te voorkomen dat jagers de bal in het doelgebied opwachten.
Als een speler een spelregel overtreedt, mag de scheidsrechter een strafworp toekennen. Deze wordt genomen door de jager van de tegenstander, die vanaf het middenveld naar het doelgebied vliegt. Alleen de wachter van het andere team mag proberen te verhinderen dat de jager scoort.
De zoeker is de enige speler die de gouden snaai mag aanraken. Een zwerkbalwedstrijd is pas afgelopen als de gouden snaai gevangen is. Het team met de meeste punten wint.
Het Departement van Magische Sport en Recreatie heeft in haar archieven meer dan zevenhonderd verschillende overtredingen vastgelegd. Deze lijst wordt echter niet vrijgegeven. Het Departement is bang dat spelers anders 'op idee?n gebracht kunnen worden'.
E?rst moet je natuurlijk leren vliegen
Dreuzelbeveiliging op het zwerkbalveld
Zwerkbalvelden moeten bijzonder goed beveiligd worden tegen dreuzels*. Vanaf de eerste tijd dat zwerkbal gespeeld werd, hebben tovenaars hun best gedaan om regels op te stellen die moeten voorkomen dat de zwerkbalspelers gezien worden door dreuzels. Toch is het regelmatig gebeurd dat tovenaars in hun enthousiasme de veiligheid uit het oog verloren en gezien werden op bezems. Het vliegen op bezems is dan ook ??n van de slechtst bewaarde tovenaarsgeheimen.
Vanaf de zeventiende eeuw werden de anti-dreuzel maatregelen strenger. In Engeland werd het Departement van Magische Sport en Recreatie opgericht. Zwerkbalploegen moesten zich houden aan de regels die het Departement opstelde. Deden zij dat niet, dan werden de ploegen opgeheven.
Tegenwoordig spelen echte zwerkbalteams alleen nog op velden die speciaal zijn ingericht door het Departement van Magische Sport en Recreatie. Deze velden zijn voorzien van de best mogelijke dreuzelbeveiligingen.
Ook tijdens het WK zwerkbal dat in 2000 in Engeland werd gespeeld, heeft het Departement in samenwerking met het Ministerie voor Toverkunst alles uit de kast gehaald om te voorkomen dat dreuzels het zwerkbalveld zouden ontdekken. Ondanks de strenge regels waren er dreuzels die merkten dat er iets vreemds aan de hand was. Dit liep uit op ernstige ongelukken. Het Departement van Magische Sport en Recreatie moest gebruik maken van krachtige Vergetelheidsspreuken om het geheugen van deze dreuzels bij te werken.
Een typische dreuzel
*: Dreuzels zijn wat wij mensen noemen. Zij bezitten geen magische krachten (ga terug).
Zwerkbal op nationaal en internationaal niveau
De beste dertien teams van Ierland en Groot-Brittanni? spelen sinds 1674 in de Profliga. Dit zijn de enige betaalde zwerkbalteams. Elk jaar strijden ze om de beker.
Een van de opvallendste teams van de Liga is 'Holyhead Harpies' uit Wales. In dit team zijn mannen niet toegestaan, het bestaat volledig uit heksen.
De Montrose Magpies zijn de succesvolste spelers uit de Liga. Zij wonnen maar liefst 32 keer de competitie, twee keer het EK en hebben fans over de hele wereld.
De Tutshill Tornados zijn vijf keer op rij kampioen geworden. Een record. Hun zoeker Roderik Pineut speelde 22 keer voor het nationale team van Engeland. Hij bezit het record van de snelste verovering van de snaai: 3,5 seconden in 1921.
Het eerste WK zwerkbal werd gehouden in 1473. Pas in de 17-de eeuw speelden er teams van buiten Europa mee. Het WK vindt elke vier jaar plaats.
Zwerkbal verspreidde zich vanuit Europa over de hele wereld. Naar Afrika, Australi?, Nieuw-Zeeland en Zuid-Amerika. Ook in Noord-Amerika wordt zwerkbal gespeeld. Maar veel populairder is daar de sport slorkpot. Een variant op zwerkbal met een ontploffende slurk (slork).
In Azi? is zwerkbal helemaal geen populaire sport. Men vliegt daar nu eenmaal op tapijten en niet op bezems. Alleen Japan is een fanatiek zwerkballand.
Ondanks de populariteit van zwerkbal in andere werelddelen heeft nog nooit een niet-Europees land het WK gewonnen.
Zwerkbal
Belangrijke zwerkbalteams
Het zwerkbal team van Griffoendor waarin Harry Potter speelt:
Jagers: Angelique Jansen, Alicia Spinet, Katja Bell
Drijvers: George Wemel, Fred Wemel
Wachter: Olivier Plank*
Zoeker: Harry Potter
Aanvoerder: Olivier Plank
Harry Potter, zoeker
*: Olivier is inmiddels van Zweinstein af. Pas in het vijfde boek zullen we weten wie hem opvolgt als wachter en aanvoerder (ga terug).
Het zwerkbalteam van Ierland (de Wereldkampioen!)
Jagers: Mullet, Moran, Troy
Drijvers: Conolly, Quigley
Wachter: Ryan
Zoeker: Aidan Lynch
Mascotte: Ierse kabouters
Engels woordenboek
Harry Potter is een Engelse tovenaarsleerling, Joanne Rowling is een Engelse schrijfster en zwerkbal is vooral populair in Engeland. Vandaar dat het handig is om te weten wat de Engelse vertaling is van een paar zwerkbaltermen. Zoek ze op in dit woordenboekje:
afdelingscup* = house cup (zeg: hous khap)
beuker = bludger (zeg: blah-djuh)
drijver = beater (zeg: bie-tuh)
jager = chaser (zeg: tjee-suh)
slurk = quaffle (zeg: kwoh-ful)
gouden snaai = golden snitch (zeg: gol-dun snitsj)
omniscoop** = omniculars (zeg: om-nih-kjoe-lahs)
Spatski schijnbeweging*** = Wranski feint (zeg: wrenki feent)
Vuurflits = Firebolt (zeg: faj-uh bolt)
wachter = keeper (zeg: kie-puh)
zoeker = seeker (zeg: sie-kuh)
zwerkbal = quidditch (zeg: kwih-ditsj)
Zwik & Zwachtels Zwerkbalpaleis**** = Quality Quidditch supplies (zeg: kwoh-lih-tie kwih-ditsj supplais)
Kwih-ditsj
*: De afdelingscup wordt ieder jaar uitgereikt op Zweinstein aan de afdeling die zwerkbalkampioen is geworden (ga terug).
**: Een omniscoop wordt gebruikt als een verrekijker bij zwerkbal. Je kunt er ook herhalingen mee bekijken, beelden vertragen, uitleg krijgen en een worp-voor-worp analyse (ga terug).
***: De zoeker doet net alsof hij de snaai ziet. Maakt een snelle duik naar beneden en net voordat hij de grond raakt, trekt hij razendsnel op. De achtervolgers maken een doodsmak tegen de grond (ga terug).
****: De winkel op de Wegisweg in Londen waar je alles kunt kopen dat nodig is om zwerkbal te spelen (ga terug).
De Wegisweg
10-de eeuw ? 13-de eeuw
962
Uit papieren blijkt dat er al in deze tijd in Europa op bezems werd gevlogen. De ontwikkeling van de bezem is van groot belang voor de ontwikkeling van de zwerkbalsport. Zodra de bezems bochten konden maken en van snelheid konden vari?ren ontstonden de eerste bezemsporten.
Begin 11-de eeuw
Uit deze tijd stamt het allereerste verslag van een zwerkbalwedstrijd. Het is geschreven door de heks Gerda Klepel uit Blubberveld. Zij woonde aan de rand van een moeras en beschreef in haar dagboek een balspel dat waarschijnlijk een primitieve voorloper van het huidige zwerkbal is. Het dagboek is te zien in het zwerkbalmuseum in Londen.
12-de eeuw
De tovenaar Diederik Knar schrijft in een brief aan zijn broer in Noorwegen over een spel dat hij zwerckbol noemt. Uit deze brief blijkt dat het balspel bekend is in grote delen van Engeland. Het spel dat in deze brief wordt beschreven, begint op het huidige zwerkbal te lijken. Er wordt gesproken over 'vangers' waarmee waarschijnlijk jagers worden bedoeld. Ook waren er beukers ('bonkers') en drijvers in het spel. Het doel bestond uit tonnen op palen. Er is echter nog geen sprake van een gouden snaai.
1269
Voor het eerst wordt er tijdens een zwerkbalwedstrijd een gouden smiecht losgelaten. De gouden smiecht is de voorloper van de gouden snaai (zie ook boven: De gouden snaai).
14-de eeuw ? 15-de eeuw
Halverwege de 14-de eeuw
De jacht op gouden smiechten wordt verboden. Vanaf nu wordt er gebruik gemaakt van gouden snaaien.
1358
De tovenaar Zacharias Mudde zet voor het eerst de volledige beschrijving van het zwerkbalspel op papier. Inclusief anti-dreuzel maatregelen. (zie ook rechtsboven: Dreuzelbeveiliging).
1362
De tovenaarsraad verbiedt het spelen van zwerkbal binnen een straal van tachtig kilometer van een dreuzelstad.
1368
De tovenaarsraad verbiedt het spelen van zwerkbal binnen een straal van honderdvijftig kilometer van een dreuzelstad.
1429
Het is nu verboden om zwerkbal te spelen op elke plaats waar ook maar de geringste kans bestaat dat de spelers gezien kunnen worden door dreuzels. De straf die hierop staat, is zwaar: de kerker in met een ketting om de nek van de gevangene.
1473
Het eerste WK Zwerkbal! Er doen echter alleen Europese teams mee. Sinds 1473 wordt het WK elke vier jaar gehouden.
De gouden snaai
16-de eeuw ? 18-de eeuw
1538
Verbod op het gebruik van toverstokken tijdens zwerkbalwedstrijden.
1652
De eerste Europacup. Dit toernooi wordt sindsdien elke drie jaar gehouden.
1674
De Profliga wordt opgericht. Vanaf dit moment mogen alleen nog de dertien beste zwerkbalteams van Groot-Brittanni? en Ierland deelnemen aan de Liga, de eredivisie.
1750
De oprichting van het Departement van Magische Sport en Recreatie. Zij leggen de offici?le spelregels van het zwerkbalspel vast. Een belangrijke taak van dit Departement is het beveiligen van zwerkbalwedstrijden tegen dreuzels.
De geschiedenis van het zwerkbal
19-de eeuw ? nu
1883
De doelmanden worden vervangen door doelringen (zie ook boven: Doelringen) Dit is de laatste verandering die in het zwerkbalspel is doorgevoerd.
1926
De gebroeders Helleveeg maken de eerste racebezem (zie ook boven: Bezems).
1967
Nimbus Racebezembouwers wordt opgericht.
2000
Ierland wint het WK zwerkbal in een zinderende wedstrijd tegen Bulgarije. Eindstand: 160 tegen 170.
Een moderne zwerkbalspeler
Het veld
Het veld waarboven zwerkbal wordt gespeeld, is ovaal, eivormig dus. Het is honderdzestig meter lang en zestig meter breed. Op een wedstrijdveld ligt meestal gras, maar een heideveld is ook zeer geschikt voor zwerkbal.
In het midden van het veld staat een cirkeltje van zestig centimeter doorsnede. In de punten van het ovaal staan de doelringen. Met lijnen is het doelgebied aangegeven.
Er is geen bovengrens aan het zwerkbalveld. De spelers mogen zo hoog vliegen als ze willen. Ze moeten wel altijd binnen de buitenlijnen van het veld blijven.
Een zwerkbalveld
De doelringen
Aan beide zijden van het veld staan drie doelringen op palen. Er kunnen tien punten gescoord worden als de slurk door ??n van deze ringen wordt geworpen. Tot 1883 gebruikte men doelmanden. Deze manden zijn afgeschaft en vervangen door ringen met een standaardmaat. Die maat is vastgesteld door het Departement van Magische Sport en Recreatie. Dit was nodig, omdat er teams waren die enorm grote manden hadden aan de kant waar zij moesten scoren. In hun eigen doelgebied (waar de tegenpartij moest scoren) hingen ze mandjes z? klein, dat er nog geen druif doorheen kon.
De slurk
De slurk is de enige bal in het zwerkbalspel die niet behekst is. Met wat toverkracht wordt er wel voor gezorgd dat de bal langzaam naar beneden valt. De slurk is rood en heeft een doorsnee van dertig centimeter. Hij wordt gevangen en gegooid met ??n hand. Als de slurk door ??n van de doelringen wordt gegooid, krijgt het team tien punten.
De slurk
De beukers
De twee beukers zijn ballen van ijzer. Ze achtervolgen elke speler, ongeacht van welke partij die is. De beukers proberen de spelers van hun bezem te slaan. De beukers hebben een doorsnee van twintig centimeter.
De gouden snaai en de smiecht
De gouden snaai is zo klein als een walnoot en heeft vleugeltjes. Zoals de naam al zegt, is de snaai van goud. Hij is zo behekst, dat hij probeert zo lang mogelijk uit de handen van de spelers te blijven.
Vroeger werden er kleine, gouden vogeltjes losgelaten op het zwerkbalveld. Smiechten heetten die. De smiecht was razendsnel en kon zich goed verstoppen. Doordat er veel op smiechten werd gejaagd, waren ze op een gegeven moment bijna uitgeroeid. In de veertiende eeuw werd de jacht op smiechten verboden. De tovenaar Sijmen Hamerslag wist een vervanger voor de gouden smiecht te maken. Dat werd de gouden snaai. Deze heeft dezelfde eigenschappen als de smiecht.
Je verdiende vroeger honderdvijftig galjoenen met het vangen van een gouden smiecht. Als herinnering daaraan levert het vangen van de gouden snaai op het zwerkbalveld 150 punten op.
De gouden snaai
De spelers
Jagers
De jagers spelen met de slurk. Die gooien ze elkaar toe. Ze proberen de slurk door ??n van de ringen in het doelgebied van de tegenstander te gooien. Ieder doelpunt levert het team tien punten op.
Drijvers
De drijvers proberen hun teamgenoten te beschermen tegen de beukers. Met knuppels slaan zij tegen de beukers en brengen die uit koers. Natuurlijk proberen ze tegelijkertijd de beukers te richten op de tegenstander. Drijvers zijn vaak sterke spelers. Ze hebben heel wat kracht nodig. Drijvers kunnen geen punten scoren.
Wachter
Een wachter kun je vergelijken met een keeper bij voetbal. Hij of zij probeert te voorkomen dat de jagers van de tegenpartij de slurk door ??n van de doelringen gooien. Zij mogen het doelgebied verlaten. Dat doen ze bijvoorbeeld om een jager te verhinderen te scoren. Of om de bal te onderscheppen.
Zoeker
Zoekers zijn lichte, behendige spelers. Zoekers moeten vooral heel snel zijn. Hun taak is het zoeken en vangen van de gouden snaai. Ze moeten scherpe ogen hebben en ontzettend goed kunnen vliegen. De wedstrijd is pas afgelopen als ??n van de zoekers de gouden snaai heeft gevangen. Dit levert 150 punten op. De zoeker kan hiermee de wedstrijd winnen. Ook als de ploeg een flinke achterstand heeft.
Een jager wil gaan scoren
De scheidsrechter
De scheidsrechter heeft een zware taak op het zwerkbalveld. Hij moet proberen om veertien spelers en vier ballen tegelijk in de gaten te houden. Hij moet goed en snel kunnen vliegen. De scheidsrechter wordt geholpen door twee lijnrechters. In Engeland moeten scheidsrechters een vliegexamen en een schriftelijke test afleggen. Die test wordt afgenomen door het Departement van Magische Sport en Recreatie. Ze worden onder meer getest of ze ondanks zware druk en ernstige pesterijen de spelers niet zullen beheksen.
De kleding
Over de kleding die wordt gedragen bij zwerkbal is niet veel bijzonders te vertellen. De spelers dragen dezelfde soort gewaden als tovenaars altijd aan hebben. Je kunt ze vergelijken met lange capes. Voor zwerkbal zijn deze gewaden meestal felgekleurd. Ze dragen er letters of een mascotte op.
Harry Potter in wedstrijdtenue
De bezem
Een goeie sportbezem is zeer belangrijk voor een zwerkbalspeler. De bezems van vroeger waren langzaam en zaten voor geen meter. In de loop der eeuwen zijn er steeds betere exemplaren gemaakt. Zo werden ze uitgerust met een onzichtbaar kussen. De bezems konden ook steeds langer en hoger vliegen. In 1926 kwam de eerste bezemfabriek in Engeland: Helleveeg. Deze fabriek maakte speciale racebezems om mee te sporten. De Helleveeg 1 was een groot succes. Deze bezem maakt namelijk geweldige bochten.
Sindsdien is de ontwikkeling van racebezems razendsnel gegaan. Tegenwoordig zijn de populairste sportbezems die van Nimbus. De Nimbus 1000 verscheen in 1967 op de markt. Hij haalde een snelheid van 160 kilometer per uur! Bovendien kon hij 360 graden draaien op elk punt in de lucht. De Nimbus 1000 was ook nog eens betrouwbaar en gemakkelijk te bedienen. Alle zwerkbalteams in Europa gingen over op de Nimbus-bezems. Ook de opvolgers van de Nimbus 1000, de Nimbus 1001, 1500, 2000, 2001 en 1700 zijn zeer geliefde zwerkbalbezems.
Tegenwoordig vliegen de wereldkampioenen van het Ierse nationale zwerkbalteam op Vuurflitsen. Volgens de beschrijving van de fabrikant een?
"?hypermoderne racebezem uitgerust met een gestroomlijnde essen steel van absolute topkwaliteit, diamanthard gelakt en voorzien van een handgemaakt, individueel kenteken..."
Ook Harry Potter speelt zwerkbal op een Vuurflits.
Harry krijgt een bezem
Paspoort Zwerkbal
Offici?le naam van het spel: Zwerkbal
Aantal spelers: In totaal zeven: drie jagers, twee drijvers, ??n wachter, ??n zoeker
Speelwijze: Twee teams spelen tegen elkaar
Aantal ballen: In totaal vier: twee beukers, ??n slurk, ??n gouden snaai
Spelleiding: Scheidsrechter, twee lijnrechters
Ontstaan: Bestaat waarschijnlijk sinds 11-de eeuw
Wereldkampioen 2000: Ierland
Zwerkbal
De spelregels
De regels van het zwerkbalspel zijn vastgelegd door het Departement van Magische Sport en Recreatie in 1750. Zwerkbal wordt sinds die tijd altijd gespeeld door zeven spelers per team. Drie jagers, twee drijvers, een wachter en een zoeker. Deze spelers mogen tijdens de wedstrijd niet vervangen worden. Als zij geblesseerd raken, gaat het spel verder met een speler minder. Zwerkbal wordt gespeeld op een veld dat zo goed mogelijk is beschermd tegen dreuzels (zie ook: Dreuzelbeveiliging op het zwerkbalveld). Het veld heeft vastgestelde afmetingen, net als de doelringen en de ballen. Toverstokken zijn toegestaan op het veld, maar ze mogen niet gebruikt worden tegen de tegenstanders, ballen, scheidsrechter of het publiek.
Als het spel begint, verzamelt de scheidsrechter de spelers rond de middenstip. Hij laat de beukers en gouden snaai los. De slurk gooit hij omhoog. De spelers stijgen op op hun bezemstelen en de wedstrijd is begonnen.
Tijdens het spel mag een time-out worden aangevraagd door de aanvoerder van een team. Dit is het enige moment waarop de spelers de grond mogen raken. Spelers mogen elkaar en elkaars bezem niet aanraken. De slurk mag wel uit de handen van een speler getrokken worden. Daarbij mag alleen de bal worden aangeraakt. Er mag niet meer dan ??n jager tegelijk in het doelgebied komen. Dit om te voorkomen dat jagers de bal in het doelgebied opwachten.
Als een speler een spelregel overtreedt, mag de scheidsrechter een strafworp toekennen. Deze wordt genomen door de jager van de tegenstander, die vanaf het middenveld naar het doelgebied vliegt. Alleen de wachter van het andere team mag proberen te verhinderen dat de jager scoort.
De zoeker is de enige speler die de gouden snaai mag aanraken. Een zwerkbalwedstrijd is pas afgelopen als de gouden snaai gevangen is. Het team met de meeste punten wint.
Het Departement van Magische Sport en Recreatie heeft in haar archieven meer dan zevenhonderd verschillende overtredingen vastgelegd. Deze lijst wordt echter niet vrijgegeven. Het Departement is bang dat spelers anders 'op idee?n gebracht kunnen worden'.
E?rst moet je natuurlijk leren vliegen
Dreuzelbeveiliging op het zwerkbalveld
Zwerkbalvelden moeten bijzonder goed beveiligd worden tegen dreuzels*. Vanaf de eerste tijd dat zwerkbal gespeeld werd, hebben tovenaars hun best gedaan om regels op te stellen die moeten voorkomen dat de zwerkbalspelers gezien worden door dreuzels. Toch is het regelmatig gebeurd dat tovenaars in hun enthousiasme de veiligheid uit het oog verloren en gezien werden op bezems. Het vliegen op bezems is dan ook ??n van de slechtst bewaarde tovenaarsgeheimen.
Vanaf de zeventiende eeuw werden de anti-dreuzel maatregelen strenger. In Engeland werd het Departement van Magische Sport en Recreatie opgericht. Zwerkbalploegen moesten zich houden aan de regels die het Departement opstelde. Deden zij dat niet, dan werden de ploegen opgeheven.
Tegenwoordig spelen echte zwerkbalteams alleen nog op velden die speciaal zijn ingericht door het Departement van Magische Sport en Recreatie. Deze velden zijn voorzien van de best mogelijke dreuzelbeveiligingen.
Ook tijdens het WK zwerkbal dat in 2000 in Engeland werd gespeeld, heeft het Departement in samenwerking met het Ministerie voor Toverkunst alles uit de kast gehaald om te voorkomen dat dreuzels het zwerkbalveld zouden ontdekken. Ondanks de strenge regels waren er dreuzels die merkten dat er iets vreemds aan de hand was. Dit liep uit op ernstige ongelukken. Het Departement van Magische Sport en Recreatie moest gebruik maken van krachtige Vergetelheidsspreuken om het geheugen van deze dreuzels bij te werken.
Een typische dreuzel
*: Dreuzels zijn wat wij mensen noemen. Zij bezitten geen magische krachten (ga terug).
Zwerkbal op nationaal en internationaal niveau
De beste dertien teams van Ierland en Groot-Brittanni? spelen sinds 1674 in de Profliga. Dit zijn de enige betaalde zwerkbalteams. Elk jaar strijden ze om de beker.
Een van de opvallendste teams van de Liga is 'Holyhead Harpies' uit Wales. In dit team zijn mannen niet toegestaan, het bestaat volledig uit heksen.
De Montrose Magpies zijn de succesvolste spelers uit de Liga. Zij wonnen maar liefst 32 keer de competitie, twee keer het EK en hebben fans over de hele wereld.
De Tutshill Tornados zijn vijf keer op rij kampioen geworden. Een record. Hun zoeker Roderik Pineut speelde 22 keer voor het nationale team van Engeland. Hij bezit het record van de snelste verovering van de snaai: 3,5 seconden in 1921.
Het eerste WK zwerkbal werd gehouden in 1473. Pas in de 17-de eeuw speelden er teams van buiten Europa mee. Het WK vindt elke vier jaar plaats.
Zwerkbal verspreidde zich vanuit Europa over de hele wereld. Naar Afrika, Australi?, Nieuw-Zeeland en Zuid-Amerika. Ook in Noord-Amerika wordt zwerkbal gespeeld. Maar veel populairder is daar de sport slorkpot. Een variant op zwerkbal met een ontploffende slurk (slork).
In Azi? is zwerkbal helemaal geen populaire sport. Men vliegt daar nu eenmaal op tapijten en niet op bezems. Alleen Japan is een fanatiek zwerkballand.
Ondanks de populariteit van zwerkbal in andere werelddelen heeft nog nooit een niet-Europees land het WK gewonnen.
Zwerkbal
Belangrijke zwerkbalteams
Het zwerkbal team van Griffoendor waarin Harry Potter speelt:
Jagers: Angelique Jansen, Alicia Spinet, Katja Bell
Drijvers: George Wemel, Fred Wemel
Wachter: Olivier Plank*
Zoeker: Harry Potter
Aanvoerder: Olivier Plank
Harry Potter, zoeker
*: Olivier is inmiddels van Zweinstein af. Pas in het vijfde boek zullen we weten wie hem opvolgt als wachter en aanvoerder (ga terug).
Het zwerkbalteam van Ierland (de Wereldkampioen!)
Jagers: Mullet, Moran, Troy
Drijvers: Conolly, Quigley
Wachter: Ryan
Zoeker: Aidan Lynch
Mascotte: Ierse kabouters
Engels woordenboek
Harry Potter is een Engelse tovenaarsleerling, Joanne Rowling is een Engelse schrijfster en zwerkbal is vooral populair in Engeland. Vandaar dat het handig is om te weten wat de Engelse vertaling is van een paar zwerkbaltermen. Zoek ze op in dit woordenboekje:
afdelingscup* = house cup (zeg: hous khap)
beuker = bludger (zeg: blah-djuh)
drijver = beater (zeg: bie-tuh)
jager = chaser (zeg: tjee-suh)
slurk = quaffle (zeg: kwoh-ful)
gouden snaai = golden snitch (zeg: gol-dun snitsj)
omniscoop** = omniculars (zeg: om-nih-kjoe-lahs)
Spatski schijnbeweging*** = Wranski feint (zeg: wrenki feent)
Vuurflits = Firebolt (zeg: faj-uh bolt)
wachter = keeper (zeg: kie-puh)
zoeker = seeker (zeg: sie-kuh)
zwerkbal = quidditch (zeg: kwih-ditsj)
Zwik & Zwachtels Zwerkbalpaleis**** = Quality Quidditch supplies (zeg: kwoh-lih-tie kwih-ditsj supplais)
Kwih-ditsj
*: De afdelingscup wordt ieder jaar uitgereikt op Zweinstein aan de afdeling die zwerkbalkampioen is geworden (ga terug).
**: Een omniscoop wordt gebruikt als een verrekijker bij zwerkbal. Je kunt er ook herhalingen mee bekijken, beelden vertragen, uitleg krijgen en een worp-voor-worp analyse (ga terug).
***: De zoeker doet net alsof hij de snaai ziet. Maakt een snelle duik naar beneden en net voordat hij de grond raakt, trekt hij razendsnel op. De achtervolgers maken een doodsmak tegen de grond (ga terug).
****: De winkel op de Wegisweg in Londen waar je alles kunt kopen dat nodig is om zwerkbal te spelen (ga terug).
De Wegisweg
10-de eeuw ? 13-de eeuw
962
Uit papieren blijkt dat er al in deze tijd in Europa op bezems werd gevlogen. De ontwikkeling van de bezem is van groot belang voor de ontwikkeling van de zwerkbalsport. Zodra de bezems bochten konden maken en van snelheid konden vari?ren ontstonden de eerste bezemsporten.
Begin 11-de eeuw
Uit deze tijd stamt het allereerste verslag van een zwerkbalwedstrijd. Het is geschreven door de heks Gerda Klepel uit Blubberveld. Zij woonde aan de rand van een moeras en beschreef in haar dagboek een balspel dat waarschijnlijk een primitieve voorloper van het huidige zwerkbal is. Het dagboek is te zien in het zwerkbalmuseum in Londen.
12-de eeuw
De tovenaar Diederik Knar schrijft in een brief aan zijn broer in Noorwegen over een spel dat hij zwerckbol noemt. Uit deze brief blijkt dat het balspel bekend is in grote delen van Engeland. Het spel dat in deze brief wordt beschreven, begint op het huidige zwerkbal te lijken. Er wordt gesproken over 'vangers' waarmee waarschijnlijk jagers worden bedoeld. Ook waren er beukers ('bonkers') en drijvers in het spel. Het doel bestond uit tonnen op palen. Er is echter nog geen sprake van een gouden snaai.
1269
Voor het eerst wordt er tijdens een zwerkbalwedstrijd een gouden smiecht losgelaten. De gouden smiecht is de voorloper van de gouden snaai (zie ook boven: De gouden snaai).
14-de eeuw ? 15-de eeuw
Halverwege de 14-de eeuw
De jacht op gouden smiechten wordt verboden. Vanaf nu wordt er gebruik gemaakt van gouden snaaien.
1358
De tovenaar Zacharias Mudde zet voor het eerst de volledige beschrijving van het zwerkbalspel op papier. Inclusief anti-dreuzel maatregelen. (zie ook rechtsboven: Dreuzelbeveiliging).
1362
De tovenaarsraad verbiedt het spelen van zwerkbal binnen een straal van tachtig kilometer van een dreuzelstad.
1368
De tovenaarsraad verbiedt het spelen van zwerkbal binnen een straal van honderdvijftig kilometer van een dreuzelstad.
1429
Het is nu verboden om zwerkbal te spelen op elke plaats waar ook maar de geringste kans bestaat dat de spelers gezien kunnen worden door dreuzels. De straf die hierop staat, is zwaar: de kerker in met een ketting om de nek van de gevangene.
1473
Het eerste WK Zwerkbal! Er doen echter alleen Europese teams mee. Sinds 1473 wordt het WK elke vier jaar gehouden.
De gouden snaai
16-de eeuw ? 18-de eeuw
1538
Verbod op het gebruik van toverstokken tijdens zwerkbalwedstrijden.
1652
De eerste Europacup. Dit toernooi wordt sindsdien elke drie jaar gehouden.
1674
De Profliga wordt opgericht. Vanaf dit moment mogen alleen nog de dertien beste zwerkbalteams van Groot-Brittanni? en Ierland deelnemen aan de Liga, de eredivisie.
1750
De oprichting van het Departement van Magische Sport en Recreatie. Zij leggen de offici?le spelregels van het zwerkbalspel vast. Een belangrijke taak van dit Departement is het beveiligen van zwerkbalwedstrijden tegen dreuzels.
De geschiedenis van het zwerkbal
19-de eeuw ? nu
1883
De doelmanden worden vervangen door doelringen (zie ook boven: Doelringen) Dit is de laatste verandering die in het zwerkbalspel is doorgevoerd.
1926
De gebroeders Helleveeg maken de eerste racebezem (zie ook boven: Bezems).
1967
Nimbus Racebezembouwers wordt opgericht.
2000
Ierland wint het WK zwerkbal in een zinderende wedstrijd tegen Bulgarije. Eindstand: 160 tegen 170.
Een moderne zwerkbalspeler
Het veld
Het veld waarboven zwerkbal wordt gespeeld, is ovaal, eivormig dus. Het is honderdzestig meter lang en zestig meter breed. Op een wedstrijdveld ligt meestal gras, maar een heideveld is ook zeer geschikt voor zwerkbal.
In het midden van het veld staat een cirkeltje van zestig centimeter doorsnede. In de punten van het ovaal staan de doelringen. Met lijnen is het doelgebied aangegeven.
Er is geen bovengrens aan het zwerkbalveld. De spelers mogen zo hoog vliegen als ze willen. Ze moeten wel altijd binnen de buitenlijnen van het veld blijven.
Een zwerkbalveld
De doelringen
Aan beide zijden van het veld staan drie doelringen op palen. Er kunnen tien punten gescoord worden als de slurk door ??n van deze ringen wordt geworpen. Tot 1883 gebruikte men doelmanden. Deze manden zijn afgeschaft en vervangen door ringen met een standaardmaat. Die maat is vastgesteld door het Departement van Magische Sport en Recreatie. Dit was nodig, omdat er teams waren die enorm grote manden hadden aan de kant waar zij moesten scoren. In hun eigen doelgebied (waar de tegenpartij moest scoren) hingen ze mandjes z? klein, dat er nog geen druif doorheen kon.
De slurk
De slurk is de enige bal in het zwerkbalspel die niet behekst is. Met wat toverkracht wordt er wel voor gezorgd dat de bal langzaam naar beneden valt. De slurk is rood en heeft een doorsnee van dertig centimeter. Hij wordt gevangen en gegooid met ??n hand. Als de slurk door ??n van de doelringen wordt gegooid, krijgt het team tien punten.
De slurk
De beukers
De twee beukers zijn ballen van ijzer. Ze achtervolgen elke speler, ongeacht van welke partij die is. De beukers proberen de spelers van hun bezem te slaan. De beukers hebben een doorsnee van twintig centimeter.
De gouden snaai en de smiecht
De gouden snaai is zo klein als een walnoot en heeft vleugeltjes. Zoals de naam al zegt, is de snaai van goud. Hij is zo behekst, dat hij probeert zo lang mogelijk uit de handen van de spelers te blijven.
Vroeger werden er kleine, gouden vogeltjes losgelaten op het zwerkbalveld. Smiechten heetten die. De smiecht was razendsnel en kon zich goed verstoppen. Doordat er veel op smiechten werd gejaagd, waren ze op een gegeven moment bijna uitgeroeid. In de veertiende eeuw werd de jacht op smiechten verboden. De tovenaar Sijmen Hamerslag wist een vervanger voor de gouden smiecht te maken. Dat werd de gouden snaai. Deze heeft dezelfde eigenschappen als de smiecht.
Je verdiende vroeger honderdvijftig galjoenen met het vangen van een gouden smiecht. Als herinnering daaraan levert het vangen van de gouden snaai op het zwerkbalveld 150 punten op.
De gouden snaai
De spelers
Jagers
De jagers spelen met de slurk. Die gooien ze elkaar toe. Ze proberen de slurk door ??n van de ringen in het doelgebied van de tegenstander te gooien. Ieder doelpunt levert het team tien punten op.
Drijvers
De drijvers proberen hun teamgenoten te beschermen tegen de beukers. Met knuppels slaan zij tegen de beukers en brengen die uit koers. Natuurlijk proberen ze tegelijkertijd de beukers te richten op de tegenstander. Drijvers zijn vaak sterke spelers. Ze hebben heel wat kracht nodig. Drijvers kunnen geen punten scoren.
Wachter
Een wachter kun je vergelijken met een keeper bij voetbal. Hij of zij probeert te voorkomen dat de jagers van de tegenpartij de slurk door ??n van de doelringen gooien. Zij mogen het doelgebied verlaten. Dat doen ze bijvoorbeeld om een jager te verhinderen te scoren. Of om de bal te onderscheppen.
Zoeker
Zoekers zijn lichte, behendige spelers. Zoekers moeten vooral heel snel zijn. Hun taak is het zoeken en vangen van de gouden snaai. Ze moeten scherpe ogen hebben en ontzettend goed kunnen vliegen. De wedstrijd is pas afgelopen als ??n van de zoekers de gouden snaai heeft gevangen. Dit levert 150 punten op. De zoeker kan hiermee de wedstrijd winnen. Ook als de ploeg een flinke achterstand heeft.
Een jager wil gaan scoren
De scheidsrechter
De scheidsrechter heeft een zware taak op het zwerkbalveld. Hij moet proberen om veertien spelers en vier ballen tegelijk in de gaten te houden. Hij moet goed en snel kunnen vliegen. De scheidsrechter wordt geholpen door twee lijnrechters. In Engeland moeten scheidsrechters een vliegexamen en een schriftelijke test afleggen. Die test wordt afgenomen door het Departement van Magische Sport en Recreatie. Ze worden onder meer getest of ze ondanks zware druk en ernstige pesterijen de spelers niet zullen beheksen.
De kleding
Over de kleding die wordt gedragen bij zwerkbal is niet veel bijzonders te vertellen. De spelers dragen dezelfde soort gewaden als tovenaars altijd aan hebben. Je kunt ze vergelijken met lange capes. Voor zwerkbal zijn deze gewaden meestal felgekleurd. Ze dragen er letters of een mascotte op.
Harry Potter in wedstrijdtenue
De bezem
Een goeie sportbezem is zeer belangrijk voor een zwerkbalspeler. De bezems van vroeger waren langzaam en zaten voor geen meter. In de loop der eeuwen zijn er steeds betere exemplaren gemaakt. Zo werden ze uitgerust met een onzichtbaar kussen. De bezems konden ook steeds langer en hoger vliegen. In 1926 kwam de eerste bezemfabriek in Engeland: Helleveeg. Deze fabriek maakte speciale racebezems om mee te sporten. De Helleveeg 1 was een groot succes. Deze bezem maakt namelijk geweldige bochten.
Sindsdien is de ontwikkeling van racebezems razendsnel gegaan. Tegenwoordig zijn de populairste sportbezems die van Nimbus. De Nimbus 1000 verscheen in 1967 op de markt. Hij haalde een snelheid van 160 kilometer per uur! Bovendien kon hij 360 graden draaien op elk punt in de lucht. De Nimbus 1000 was ook nog eens betrouwbaar en gemakkelijk te bedienen. Alle zwerkbalteams in Europa gingen over op de Nimbus-bezems. Ook de opvolgers van de Nimbus 1000, de Nimbus 1001, 1500, 2000, 2001 en 1700 zijn zeer geliefde zwerkbalbezems.
Tegenwoordig vliegen de wereldkampioenen van het Ierse nationale zwerkbalteam op Vuurflitsen. Volgens de beschrijving van de fabrikant een?
"?hypermoderne racebezem uitgerust met een gestroomlijnde essen steel van absolute topkwaliteit, diamanthard gelakt en voorzien van een handgemaakt, individueel kenteken..."
Ook Harry Potter speelt zwerkbal op een Vuurflits.
Harry krijgt een bezem