Boekverslag: De Hobbit
Bilbo Baggins is een hobbit, een klein mensachtig wezen, die in een schoon hobbithol woont. Op een ochtend in april komt Gandalf, een oude tovenaar, bij Bilbo langs om te vragen of hij hem wil begeleiden op een avontuur. Hobbit's houden niet van avonturen, dus Bilbo zegt ?nee? tegen het aanbod. De volgende dag komen er echter dertien dwergen, genaamd Ori, Nori, Dori, Oin, Gloin, Kili, Fili, Bifur, Bofur, Bombur, Balin, Dwalin en Thorin Oakenshield, en Gandalf op de thee. Ze praten en zingen over een schat die is gestolen door Smaug, een draak en nu in het voormalige koningrijk van de dwergen onder The Lonely Mountain in het Oosten ligt, waar Thorin's grootvader ooit koning was. Bilbo besluit toch met de dwergen mee te gaan en de volgende dag vertrekken zij op pony's richting het Oosten.
Meteen vanaf de eerste bladzijde wist ik, dat het een bijzonder boek was en ik kon eigenlijk toen al niet meer stoppen met lezen. De manier van schrijven die Tolkien gebruikt is uitzonderlijk. Hij weet van het ene detail mooi over te gaan in het volgende. Het is absoluut niet van de hak op de tak, hetgeen vaak gebeurt als een schrijver te gedetailleerd gaat schrijven. Soms komt het ook voor, dat een schrijver te langdradig gaat vertellen, juist omdat hij wil voorkomen, dat het verhaal van de hak op de tak springt. Tolkiens schrijfstijl doet geen van beide. Een mooi voorbeeld hiervan is het volgende citaat.
In a hole in the ground there lived a hobbit. Not a nasty, dirty wet hole, filled with the ends of worms and an oozy smell, nor yet a dry, bare, sandy hole with nothing in it to sit down on or to eat: it was a hobbit-hole, and that means comfort. [?] The best rooms were all on the left-hand side (going in), for these were the only ones to have windows, deep-set round windows looking over his garden, and meadows beyond sloping down to the river.
This hobbit was a very well-to-do hobbit, and his name was Baggins. (blz. 3)
Het lijk me wel duidelijk, dat het verhaal meteen vanaf de eerste bladzijde fascinerend is, niet zo zeer om de handelingen die dan plaatsvinden, maar puur om de schrijfstijl van Tolkien.
Rest van het boek
In het begin vindt Bilbo het avontuur nog wel leuk, maar hoe meer er mis gaat, hoe groter zijn verlangen naar zijn hobbithol wordt. Bilbo, die aangenomen is als dief, moet alle gevaarlijk klusjes opknappen voor de dwergen. Na te zijn ontsnapt aan drie trollen, met wat hulp van Gandalf, komen ze uiteindelijk in Rivendell bij "The Last Homely House" waar Elrond en ander elven wonen. De dwergen, Bilbo en Gandalf rusten daar twee weken uit en Elrond leest de maanrunen op de kaart, zodat ze weten, waar de geheime ingang aan de westkant van de Eenzame Berg kunnen vinden. Na te hebben uitgerust verlaten het gezelschap Rivendell en begeeft zich richting The Misty Mountain. Dan breekt het noodweer los en ze schuilen in een grot, die later de voordeur van de goblins blijkt te zijn. Iedereen behalve Gandalf wordt gevangengenomen en de pony's worden opgegeten. Gandalf weet de dwergen en Bilbo te bevrijden en dood de oppergoblin. Ze moeten vluchten, maar tijdens deze vlucht raken ze Bilbo kwijt. Terwijl Bilbo op zoek is naar de uitgang, vindt hij een magische ring en ontmoet hij het wezen Gollum, die diep in het gebergte leeft. Gollum en Bilbo gaan een weddenschap aan, diegene die het eerst geen raadsel meer weet of een raadsel niet kan oplossen verliest. In het geval van Bilbo zou dat betekenen, dat hij opgegeten wordt. Mocht Gollum verliezen moet hij Bilbo de uitgang wijzen. Gollum verliest, maar wil Bilbo niet eerder de uitgang wijzen, dan dat hij zijn ring terug heeft. Gollum vermoedt, dat Bilbo de ring heeft en probeert hem te vangen. Bilbo rent weg en doet de ring om, als hij struikelt en Gollum rent gewoon langs hem heen, weet hij dat de ring je onzichtbaar maakt. Gollum wil de uitgang blokkeren, maar leidt Bilbo er alleen maar naartoe. Eenmaal buiten vindt Bilbo zijn vrienden spoedig terug. Ze vervolgen hun reis via het huis van Beorn, een gedaanteverwisselaar, richting Mirkwood. Hier verlaat Gandalf hen, omdat hij dringende zaken te verrichten heeft in het Zuiden. De dwergen worden vrij snel gevangen genomen door de boselven. Maar gelukkig weet Bilbo hen, met hulp van zijn ring, te bevrijden en naar Esgaroth, een waterstad te brengen. Vanaf hier vervolgen ze hun weg naar The Lonely Mountain. In het begin van de winter, vindt Bilbo de geheime deur en betreedt door een tunnel de berg. Hij gaat op zoek naar Smaug en steelt een beker. Smaug is woedend als hij wakker wordt. Als Bilbo een tweede keer naar de draak toe gaat ontdekt hij zijn zwakke plek. Later die dag vertelt hij dit aan de dwergen, terwijl een lijster zit te luisteren. Vlak daarna worden ze aangevallen door Smaug. Ze vluchten de tunnel in en deze wordt daarop vernield. Daarna verlaat Smaug de berg richting Esgaroth. De mensen zien hem aankomen en grijpen naar de wapens. Al gauw verlaat iedereen de stad, behalve een paar mannen, waaronder Bard. Alle hoop is bijna verdwenen, als een lijster aan Bard vertelt wat Smaug's zwakke plek is. Bij The Lonely Mountain vindt vlak daarna de "Battle of Five Armies" plaats. Eerst lijkt het erop, dat de goblins en wargs, een soort wolven, aan de winnende hand zijn, dan komen de adelaars en Beorn, de dwergen, de elven en de mensen te hulp. Uiteindelijk winnen ze, maar Fili, Kili en Thorin zijn gedood. Eindelijk kan Bilbo naar huis. Thuis aangekomen, heeft hij bijna niets meer. Hij moet al zijn spullen terug kopen, omdat men dacht dat hij dood was. Na enkele jaren komen Gandalf en Balin bij hem op bezoek en vertellen hem, dat alles weer rustig is in het Oosten.
Mening:
Het boek was ontzettend mooi en spannend. Ik heb nog nooit een fantasieboek gelezen, dat me het gevoel gaf, alsof de verhaalwereld echt zou kunnen bestaan. Om nog even terug te komen op de schrijfstijl. Tolkien schrijft het merendeel van het verhaal vanuit het perspectief van Bilbo maar soms worden er zaken vermeldt waar Bilbo niets van af wist. De verteller weet alles over de personages, verwijst naar de toekomst en is altijd objectief. Bewijzen zijn:
But he did not tell Bilbo that there was one smell he could not make out at all, hobbit-smell; it was quite outside his experience and puzzled him mightily. (blz. 189)
It was not the last time that he wished that! (blz. 37)
De verteller kent de toekomst.
But as that comes in at the end of this tale we will say no more about it just now. (blz. 101)
De functie hiervan is het verkrijgen van objectiviteit waardoor het verhaal duidelijker wordt. Door het geven van aanwijzingen over wat er in de toekomst gaat gebeuren wordt bovendien de spanning opgebouwd.
Het verhaal speelt zich op vele plaatsen af. Het begint en eindigt in de huiskamer van Bilbo. Hiervandaan vertrekken ze richting het Oosten. Hier gaan ze naar het huis van Beorn. Daar blijven ze even en dan gaan ze naar het Mirkwood. Daar wonen de spinnen en de Elven. Door die Elven worden ze gevangengenomen en daar blijven ze een tijd. Dan ontsnappen ze en gaan ze naar Lake Town. Vanuit daar gaan ze naar The Lonely Mountain, waar Smaug woont. Er wordt best vaak verteld hoe de bepaalde plaatsen er precies uitzien maar ik kan het niet overal van vertellen. Ik zal wel even het huis van Bilbo beschrijven. Het is een hol, en omdat het een hobbithol is, betekent dat meteen dat het een comfortabel hol is. De voordeur is groen geverfd met een grote knop in het midden. Dan kom je in een tunnelvormige hal met vloerbedekking en een paar stoelen. Ook is er overal plek om je hoed of jas op te hangen. Aan die gang zitten een paar deuren, er is geen verdieping in het huis. De mooiste kamers waren aan de linkerkant want die hadden uitzicht over de tuin en in de verte weides die richting rivier helden. In het huis waren de volgende kamers: slaapkamers, badkamers, kelders, provisiekasten (een heleboel) kleedkamers, keukens en eetkamers. Dat was het huis van Bilbo Baggins.
Het speelt zich niet in een bekende tijd af. Het is een sprookjesboek, dus dat is ook erg logisch. Het verhaal speelt zich af in ongeveer een jaar. En het boek is chronologisch geschreven. Er is tijdverdichting, want er speelt zich dus een jaar af in ??n boek. Aan het eind gaat Bilbo met Gandalf weer terug en daar doet hij een hoofdstuk (zelfs nog minder) over. Dat heb ik ondertussen in twintig minuten gelezen. Er is geen andere verhaaldraad.
Eerst komt er een voorwoord, die heb ik al beschreven en daarna begint het verhaal. Daar wordt beschreven hoe het huis van Bilbo eruit ziet en daarna worden hobbits en dwergen beschreven. Het boek heeft dus een inleiding en begint niet midden in een handeling.
Het einde is gesloten. Bilbo komt thuis na een lange reis en daarmee eindigt het boek. Je weet dan wel niet wat hij daarna gaat doen, maar het verhaal waar het om ging, het terugkrijgen van de schat, is voorbij.
Titelverklaring:
De titel is The Hobbit, en dat slaat simpelweg op Bilbo Baggins, de hoofdpersoon, die een Hobbit is. Dit is het enige boek dat over Hobbits gaat dus kan er ook gewoon ?The? staan. Er is er maar een waar over verteld wordt. Hij is ook de belangrijkste Hobbit, dus daarom staat er ?The? in plaats van ?A? Hobbit.
De ondertitel is There and Back Again. Dat slaat op de reis die Bilbo maakt. Hij gaat vanaf zijn huis naar de berg en vanaf daar (There) gaat hij weer terug (Back again). Bovendien slaat ?There and back again? op de naam die Bilbo het boek geeft dat hij heeft geschreven over deze reis. Dus de titel van Bilbo's memoires.
Bronnen:
Tolkien studeerde oud en middel engels en oud Noors op de Universiteit van Oxford. Hij was al vroeg bezig met het maken van zijn eigen alfabet en taal. Vermoedelijk heeft die studie hem aangezet tot het schrijven van dit soort boeken. Ik neem weliswaar niet aan dat dit de enige drijfveer van Tolkien geweest is, maar het zal wel een van de belangrijkere geweest zijn. Het zou kunnen, dat dit Tolkiens beeld van een ideale wereld was. Een wereld waarin avonturen en vreemde wezens de dienst uitmaken. Een wereld waarin goed en kwaad nog goed te onderscheiden is en waarin het goed altijd overwint. De mogelijkheid bestaat, dat Tolkien de wereld zoals deze in de Middeleeuwen bestond, met burchten enzovoorts, een betere wereld vond dan zijn eigen leefomgeving. Er is mij niet genoeg over Tolkien bekend en ik kon ook geen bruikbare informatie over hem vinden, waardoor ik zou kunnen bepalen uit welke bronnen hij zijn verbeelding put.
Open plaatsen in de verhaalwerkelijkheid:
Zoals bijna elke schrijver, laat ook Tolkien open plaatsen in de verhaalwerkelijkheid. Het is natuurlijk ook bijna onmogelijk om alles in ??n boek te schrijven. Dan zou het boek zo veel informatie bevatten, dat het niet meer leuk is om het te lezen.
De open plaatsen in Tolkiens verhaalwerkelijkheid liggen onder andere rondom Gandalf. Zo weet men van Gandalf eigenlijk niets behalve, dat hij een oude tovenaar is. Bovendien laat Tolkien het open, waar Gandalf heen is, als hij de dwergen verlaat of hoe het kan, dat hij ineens weer opduikt. Als Tolkien al ooit schrijft waar Gandalf geweest is, dan duurt het redelijk lang voordat het eruit is.
Bijv.: "Where is our host, and where have you been all day yourself?" they all cried. "One question at a time - and none till after supper! I haven't had a bite since breakfast." At last Gandalf pushed away his plate and jug - he had eaten two whole loaves (with masses of butter and honey and clotted cream) and drunk at least a quart of mead - and he took out his pipe. "I will answer the second question first," he said, "-but bless me" this is a splendid place for smoke rings!" Indeed for a long time they could get nothing more out of him, he was so busy sending smoke rings dodging round the pillars of the hall, changing them into all sorts of different shapes and colours, and setting them at last chasing one another out of the hole in the roof. (blz.122)
Het lijk me wel duidelijk, dat Tolkien probeert zo lang mogelijk geheim te houden wat Gandalf gedaan heeft. Hij doet dit zelfs, als Gandalf iets gedaan heeft, wat in eerste instantie niets met het verhaal te maken lijkt te hebben. Hierdoor denkt de lezer dat het onbelangrijk is en later in het verhaal komt het terug. Je zou denken dat de lezer het dan alweer vergeten is, maar juist door het zo te schrijven is dat niet het geval. Verder zijn er niet al te veel open plaatsen in de verhaalwerkelijkheid. Tolkien springt elke keer net op het juiste moment in met details of gebeurtenissen, waarna de lezer nieuwsgierig is.
Een van de verhaalfiguren, die in het slotgedeelte niet meer voorkomt is Thorin Oakenshield. Hij is zo gezien de "leider" van de dwergen. Zijn grootvader was de koning onder de Lonely Mountain. In het begin heeft hij heel weinig vertrouwen in Bilbo, maar naarmate deze meer taken goed afrond, wint hij het vertrouwen van zowel Thorin als de andere dwergen voor zich. Hierin vindt men het thema van het boek een klein beetje terug. "Je hebt meer in je dan je verwacht." Juist doordat Bilbo zich moet bewijzen tegenover de dwergen, kan hij dingen, waartoe hij zichzelf nooit in staat geacht had. Je kunt dus wel stellen, dat Thorin een belangrijk personage binnen de eenheid van het boek is. Hij haalt het beste uit Bilbo. Dankzij hem, slaagt Bilbo erin om al zijn taken goed af te ronden, ook als Thorin niet in de buurt is. Zijn autoriteit blijft steeds in Bilbo's buurt en "pushed" hem nog net een stukje verder.
Symboliek:
Het thema van het boek is "Je hebt meer in je dan je verwacht." Bilbo snapt in het begin niet waarom hij wordt uitgekozen voor de reis, maar op den duur komt hij erachter dat hij toch behoorlijk goed is in bepaalde dingen en dat hij ook heel dapper is. Bilbo kan meer dan hij zelf denkt, zo blijkt Bilbo een hele goede dief te zijn hoewel hij het nog nooit eerder gedaan heeft. Ook zit er volgens mij iets in van: Avontuur hoeft niet altijd vermeden te worden, het was een zware tocht maar Bilbo is een stuk wijzer terug gekomen en was uiteindelijk blij dat hij die reis gemaakt had.
De motieven die voorkomen zijn: Gevaar, steeds als het weer goed leek te gaan was er alweer gevaar op komst. Altijd was er wel iets waar ze voor op moesten passen.
Ook was vriendschap een motief, de Dwergen en Bilbo worden steeds betere vrienden. Er worden steeds maar weer vriendschappen gemaakt en gebroken, en dat is een belangrijk motief in dit boek. Aan het einde kunnen alle volkeren, behalve de goblins en de wargs, weer met elkaar overweg. Bilbo wordt zelfs benoemd tot elfvriend. Onder weg maken ze ook nog een aantal vrienden, waaronder Beorn.
Stijl:
Het eerst wat mij opviel tijdens het lezen waren dat er steeds weer liedjes in het boek voorkomen. Deze staan in het hele boek, en niet alleen de Dwergen zingen ze, maar bijvoorbeeld ook de Elven, de Goblins en Bilbo zelf. De meeste liedjes zijn voorspellingen voor de reis of beschrijvingen van de route en soms ook gewoon een situatieschets.
Bijv.: Fifteen birds in five fir-trees, their feathers were fanned in fiery breeze! But, funny little birds, they had no wings! O what shall we do with the funny little things? Roast 'em alive, or stew them in a pot; fry them, boil them and eat them hot? (blz.99)
In dit stuk zitten de dwergen, Gandalf en Bilbo in bomen, omdat de wargs hen betrapten. De wargs zijn nu aan het bedenken wat ze met hen willen gaan doen. In feite beschrijven ze gewoon de situatie. Het gezelschap, dat niet meer uit de bomen kan klimmen en ook niet weg kan vliegen enzovoorts.
Tolkiens woordkeuze is nogal uitzonderlijk. Hij gebruikt vrij veel bijv. naamwoorden en beschrijft alles heel beeldend.
Bijv.: In a hole in the ground there lived a hobbit. Not a nasty, dirty, wet hole, filled with the ends of worms and an oozy smell, nor yet a dry, bare, sandy hole with nothing in it to sit down on or to eat: it was a hobbit-hole, and that means comfort. (blz.3)
Tolkien beschrijft alles heel duidelijk. Terwijl ik aan het lezen was, kon ik me precies voorstellen hoe het hobbithol er niet uit zag en na verdere beschrijving hoe het er wel uit moest zien. Ik vind het heel prettig om een boek te lezen, dat zo beeldend en beschrijvend geschreven is. Ik ben ook iemand, die zich graag een beeld in zijn hoofd haalt over hoe alles in elkaar zit.
Hij was een hoogleraar Angelsaksisch van 1925 tot 1945, hoogleraar in de Engelse taal- en letterkunde van 1945 tot 1959 aan de Universiteit van Oxford en schrijver van verschillende bekende werken. Met zijn boeken De Hobbit (The Hobbit) en In de Ban van de Ring (The Lord of the Rings) is hij vooral bekend geworden als de vader van de moderne high fantasy. J.R.R. Tolkien is geboren in Bloemfontein, Zuid-Afrika. Zijn vader Arthur stierf toen hij nog jong was. Zijn moeder Mabel bekeerde zich tot het katholicisme, ondanks hevige protesten van haar familie. Zij stierf aan diabetes toen hij een tiener was, maar hij voelde voor de rest van zijn leven dat zij een martelaar was voor haar geloof; dit beïnvloedde duidelijk zijn eigen katholieke geloofsbelijdenis. Tevens had Mabel J.R.R. de liefde voor talen en tekenen bijgebracht. Het boek "Tolkien: Artist and Illustrator" toont dat Tolkien, ondanks een negatief zelfbeeld over zijn tekenkunsten, goed met een pen overweg kon. In de periode nadat hij wees was geworden, ontmoette hij Edith Bratt (die later model stond voor Luthien) en werd verliefd op haar. Tolkien werd voortaan opgevoed door zijn tante en later door de katholieke priester Francis Morgan. Hij verbood Tolkien om te trouwen met zijn geliefde Edith op minderjarige leeftijd, iets waar Tolkien zijn biechtvader en opvoeder later dankbaar voor zou zijn. Wel kreeg Tolkien zijn fiat wanneer hij meerderjarig zou worden. Ondanks deze obstakels trouwde hij met haar zodra hij meerderjarig was en zo herenigde hij zich met zijn eerste en grootste liefde. Met haar kreeg hij vier kinderen: John Francis Reuel, Michael Hilary Reuel, Christopher John Reuel en Priscilla Anne Reuel. Tolkien diende in het Britse leger tijdens de Eerste Wereldoorlog, bij het meest gedecoreerde Britse legeronderdeel, de Lancashire Fusiliers. Hij zag een aantal van zijn medestrijders en een aantal van zijn dierbaarste vrienden het leven verliezen. Hijzelf kwam in oktober 1916 in een militair ziekenhuis terecht, lijdend aan loopgravenkoorts (trench fever). Daarna werd hij in november 1916 naar Engeland geëvacueerd. Tijdens zijn herstel begon hij met het schrijven van een serie sprookjes gebaseerd op zijn studie naar mythologie en folklore, die hij The Book of Lost Tales noemde.Kenners zeggen, dat de oorlog zijn werk heeft beïnvloed, dat hij fantasie zag als een ontsnapping aan de vreselijke realiteit van fabrieken, machines, pistolen en bommen van de twintigste eeuw.Tolkien had nooit verwacht dat zijn boeken populair zouden worden bij het grote publiek. Hij schiep de wereld van Midden-aarde (Middle-earth) als het verhaal achter de talen die hij ontwierp. Door tussenkomst van een voormalige student, publiceerde hij De Hobbit (The Hobbit) (1937), een boek dat hij voor zijn eigen kinderen had geschreven. Hoewel het boek was bedoeld voor kinderen, werd het ook door volwassenen gelezen. Het was zelfs zo populair dat de uitgever (Allen & Unwin) Tolkien vroeg een vervolg te schrijven.
Boek informatie
- De Hobbit
- John Ronald Reuel Tolkien
- Nederlands
Handige opties
- Meer boeken van:John Ronald Reuel Tolkien